Hà Linh -
Không hẳn là người đồng khởi xướng thời kỳ Phục hưng Ireland, nhưng James Joyce là người kiến tạo và thể hiện bản sắc dân tộc trong những tác phẩm về lịch sử thăng trầm, bi hùng của đất nước bên bờ Đại Tây Dương này. Vượt lên kỹ thuật tự sự truyền thống, các tác phẩm của ông là sự hợp nhất tư tưởng bản sắc và sự giằng xé nội tâm các nhân vật với mô tả về lịch sử nhân loại. Và chính điều này đã mang lại thành công cho ông trong sự nghiệp văn chương không chỉ ở Ireland mà còn trên thế giới. Tuy nguồn tư liệu trong triển lãm không thật sự phong phú, nhưng bằng việc trình bày những mốc chính trong cuộc đời và sự nghiệp của nhà văn, những hình ảnh tại triển lãm đã cung cấp cho người đọc sự hình dung rõ nét về cuộc đời và đặc biệt là những sáng tác chính của James Joyce.
Sự nghiệp của James Joyce được xây dựng trên một loạt tác phẩm xuất sắc. Nhưng trong khuôn khổ giới hạn, triển lãm chỉ đề cập đến một số vấn đề xung quanh các tác phẩm Người Dublin (The Dubliners), Ulysses, Sự thức tỉnh của người Finnegans (Finnegans Wake) và Chân dung một chàng trai trẻ (Portrait of the Artist as a young man). Người Dublin là tập truyện ngắn viễn tưởng đầu tiên của James Joyce, trong đó ông đề cập một cách trực diện tới những vấn đề phức tạp của đời sống đương thời. Do vậy, tác phẩm gặp rất nhiều khó khăn về mặt xuất bản. Ulysses được coi là tác phẩm quan trọng nhất của James Joyce. Những ghi chép trích từ cuộc triển lãm cho thấy "ngay từ khi còn nhỏ, Joyce đã bị hấp dẫn bởi câu chuyện cổ về Odysses. Năm 12 tuổi, khi được yêu cầu viết về người anh hùng mà mình yêu thích nhất, Joyce đã chọn Odysses. Joyce nói với các bạn của mình rằng Odysses là nhân vật mang tính nhân văn sâu sắc và hoàn hảo nhất trong văn học". Trong khi tiểu thuyết Ulysses là chuỗi những câu chuyện xảy ra ban ngày thì Sự thức tỉnh của người Finnegans là một cuốn sách kể về ban đêm, dùng logic của những giấc mơ để kể câu chuyện về một gia đình người Dublin với hàng loạt biện pháp chơi chữ lấy từ nhiều ngôn ngữ khác nhau, các lối nói bóng gió và từ những câu chuyện thần thoại. Viết trong 17 năm (1922-1939), Sự thức tỉnh của người Finnegans được coi là một trong những tác phẩm mở đầu và cấp tiến nhất trong dòng văn học trước James Joyce. Đây cũng là tác phẩm lớn cuối cùng của nhà văn.
Ngoài ra, triển lãm còn cho biết nhà văn James Joyce và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng sống ở Paris trong suốt năm 1921 và cùng làm việc tại Thư viện Quốc gia Pháp. Triển lãm kéo dài tới ngày 21/7. |