Thật ra quay nhiều máy và thu tiếng đồng bộ không hoàn toàn mới mẻ ở nước ta. Hình thức này đã được áp dụng rất nhiều trong những chương trình truyền hình như: gameshow, truyền hình trực tiếp... "Thế nhưng, khi bắt đầu áp dụng vào phim, nó lại thuộc một dạng thức khác, đòi hỏi phải có sự đồng bộ giữa diễn viên, đạo diễn, âm thanh, ánh sáng quay phim trong cùng một thời điểm. Không thể áp dụng "ngọt lịm" ngày một ngày hai được", Vinh Hương, đạo diễn của Lẵng hoa tình yêu, nói. Chị giải thích, chính vì điều này nên rất cần có một đội ngũ làm phim chuyên nghiệp trong tất cả các khâu, đặc biệt là một thái độ tiếp thu thật bình tĩnh của "những người cầm quân" thì mới có thể "hấp thụ" hết hiệu quả.
Cảnh trong Lẵng hoa tình yêu, bộ phim đầu tiên tại Việt Nam làm theo thể loại sitcom. |
Khi Lẵng hoa tình yêu, bộ phim đầu tiên của điện ảnh Việt Nam làm theo thể loại sitcom được trình chiếu trên HTV, có người thích thú với món ăn mới lạ, cũng có người cho rằng... giống kịch. Thậm chí, sau này khi đã có nhiều phim áp dụng hình thức quay nhiều máy, thu tiếng đồng bộ, còn có ý kiến "đánh đồng" cứ hễ làm phim theo công nghệ này là sitcom. "Sitcom là thể loại phim hài tình huống chứ không phải công nghệ", đạo diễn Vinh Hương đã phải nhiều lần lên tiếng. Dù bị oan, nhưng ai cũng phải thừa nhận hiệu quả của công nghệ mới trong bộ phim của chị. Đó là việc tiết kiệm thời gian quay, tiết kiệm chi phí và nhờ tiếng nói tự nhiên nên mỗi vai diễn cũng vì vậy mà sống hẳn. "Chính vì bối cảnh được dựng trong phim trường và góc máy đơn giản hơn nên sitcom chính là sự khởi đầu thích hợp cho công nghệ quay nhiều máy và thu tiếng đồng bộ tại Việt Nam", đại diện của tập đoàn FnC của Hàn Quốc khi sang hỗ trợ về công nghệ, kỹ thuật cho Lẵng hoa tình yêu đã nhận xét.
Từ sự khởi đầu khá suôn sẻ này, các hãng tư nhân bắt đầu vào cuộc. Lasta làm Vòng xoáy tình yêu, Ảo ảnh, hãng phim Việt cũng bắt tay vào 39 độ yêu. Thế nhưng, khi 3 bộ phim này ra đời, bên cạnh những xôn xao về kịch bản, người ta cũng bắt đầu đặt vô số câu hỏi về công nghệ quay nhiều máy, thu tiếng đồng bộ. Thậm chí, có ý kiến còn đề nghị quay trở về thời kỳ quay một máy và lồng tiếng vì cho rằng chính công nghệ là một trong những yếu tố làm hỏng phim.
"Do chúng ta làm không tới chứ đừng đổ thừa", một đạo diễn nói. Thật vậy, trước tình trạng diễn xuất của diễn viên ta rề rà, thoại thì lí nhí trong miệng (nhiều ý kiến còn cho rằng trong phim có lồng tiếng thì diễn viên chẳng khác nào con rối của đạo diễn, có khi đóng cảnh lau nước mắt trước rồi khóc sau), thì công nghệ quay nhiều máy giải quyết được vấn đề "nâng cấp diễn viên" trước tiên. Thanh Thúy, diễn viên từng bị đưa đi cấp cứu vì quá lao lực trong khi quay Vòng xoáy tình yêu, nói: "Quay nhiều máy, thu tiếng đồng bộ buộc lòng người diễn viên phải dốc toàn tâm toàn lực và đặt nhiều cảm xúc hơn vào vai diễn, vì tất cả phải liền mạch trong những đoạn diễn dài. Ít có chuyện diễn không được rồi quay đi quay lại như lúc thu hình một máy, lồng tiếng sau". "Đang diễn mà mải lo nghĩ chuyện khác thì coi như "chết" chắc vì không có người nâng tầm mình lên bằng lồng tiếng", người mẫu Yến Ngọc vừa tham gia bộ phim 1735 tiếp lời. "Còn đội ngũ quay phim và âm thanh thì cũng vì thu tiếng đồng bộ mà phải "rèn" nghề cẩn thận hơn. Không hẳn vì quay nhiều máy và thu âm đồng bộ khó hơn quay một máy và lồng tiếng, mà bởi vì đây là một công nghệ mới trong phim Việt Nam, đòi hỏi người sử dụng phải chuyên nghiệp nếu thực sự muốn làm cho có hiệu quả", đạo diễn Vinh Hương nhận định.
Theo nhiều chuyên gia kỹ thuật, muốn quay nhiều máy và thu âm đồng bộ thì trước hết phải có một trường quay đúng chuẩn, đảm bảo không có tạp âm. Kế đến là một đội ngũ diễn viên giỏi về diễn xuất, đài từ, quay phim, chuyên gia âm thanh thành thạo công nghệ. Trong khi đó, "nhà ta" chưa hề đầu tư một trường quay, làm đến đâu thì gồng gánh cả đoàn phim đến đó dựng cảnh; đạo diễn thì hay chuộng người đẹp, người nổi tiếng thay vì người có khả năng thực sự về diễn xuất và đài từ; quay phim, âm thanh đa phần chỉ được tiếp xúc với công nghệ này lần đầu, không hề được đào tạo qua bất kỳ trường lớp nào, nhưng lại cứ thắc mắc: "Sao phim ta không được như phim Hàn?". Nghịch lý xảy ra ở chỗ nghĩ như vậy, nhưng cuối cùng khi làm phim, những người thực hiện Ảo ảnh và Vòng xoáy tình yêu chiếu vào giờ vàng lại đem rót hàng trăm triệu đồng làm theo... Thái Lan, nơi kém Hàn Quốc và Mỹ vài bậc về công nghệ. Kết quả, "học nhanh, làm gọn, rồi... bị chê".
Ảo ảnh - bộ phim thu tiếng đồng bộ của hãng Lasta đang gây bất bình trong dư luận khi được trình chiếu vào Giờ vàng. |
Trước đây, khi làm Lẵng hoa tình yêu, đạo diễn Vinh Hương đã "rinh" được một êkíp diễn viên kịch, những người có thể đảm bảo về mặt diễn xuất và ít lo ngại về đài từ. Chị cũng cho dựng hẳn một trường quay tại một khu đất trống ở Củ Chi khi quyết định thu tiếng đồng bộ. "Đổ mồ hôi, sôi nước mắt" trong lúc quay vì không dám mở máy lạnh, sợ làm ồn, vậy mà ra phim còn bị "phê lên bình xuống". "Nếu muốn "làm ăn" lâu dài với quay nhiều máy và thu tiếng đồng bộ thì phải đầu tư gấp nhiều lần hiện nay. Cứ làm kiểu không cần trường quay, gặp đâu dựng đó, rồi lấp tạp âm bằng nhạc; diễn viên, quay phim được "chuyên nghiệp hóa" kiểu "làm lâu ngày thành quen" chứ không hề được đào tạo bài bản, thì có một trăm phim nữa cũng vậy thôi", một nhà làm phim người Mỹ, sau khi xem xong những bộ phim Việt Nam áp dụng công nghệ quay nhiều máy và thu tiếng đồng bộ gần đây nói. Đạo diễn Vinh Hương nhìn nhận: "Hiệu quả lâu dài ít được nhắm đến, trong khi đó, những tốn kém trước mắt chi phối rất nhiều đối với các nhà làm phim Việt Nam".
Đỗ Duy