- Ông có thể cho khán giả biết đôi điều về thể loại phim hòa nhạc?
- Nếu tôi không nhầm thì đây là lần đầu tiên phim hoà nhạc đến với khán giả Việt Nam. Nhiều quốc gia ở châu Á cũng chưa từng tiếp cận với thể loại này. Một số người đã dùng khái niệm "melodramas" (nhạc kịch) khi đề cập đến phim hòa nhạc, nhưng tôi không nghĩ như vậy. Rất khó để đưa ra một khái niệm đầy đủ và chính xác, nhưng có thể giải thích đây là sự trình chiếu những bộ phim câm với sự biểu diễn của dàn nhạc sống.
Poster phim Bình minh. |
- Ông đánh giá thế nào về vai trò của âm nhạc trong các bộ phim câm?
- Tất nhiên, thành công hay thất bại của việc hoà nhạc cho phim phụ thuộc rất nhiều vào chất lượng của chính bộ phim. Nói chung, âm nhạc trong phim có ý nghĩa diễn tả tâm trạng của nhân vật, diễn đạt bối cảnh của phim, tạo không khí cho khán phòng, khơi gợi cảm xúc ở người xem… Âm nhạc là một bộ phận quan trọng giúp khán giả hiểu được nội dung phim. Đó là một phần tách rời nhưng theo tôi, nó có một vị trí tương đương với bản thân bộ phim. Chính âm nhạc là cái làm cho các bộ phim câm hoàn toàn không "im lặng".
- Ông có thể nói gì về phiên bản gốc và phiên bản âm nhạc mới của hai bộ phim sắp được công chiếu?
- Thực ra, các bộ phim câm thường không có âm nhạc gốc. Khoảng 2% các bộ phim câm ở những năm 20-30 của thế kỷ trước có một phần nhạc riêng. Đó là những bộ phim được thực hiện với sự đầu tư kinh phí rất lớn. Phần lớn các bộ phim còn lại sau khi hoàn thành sẽ được bán cho các rạp hát. Tại đây, người ta có thể sử dụng âm nhạc của Mozart, Beethoven… hoặc tự sáng tác nhạc để thực hiện phần hoà nhạc cho phim. Mỗi một lần trình chiếu, phim lại được hoà nhạc theo một cách thức riêng, nên không có một phiên bản âm nhạc đơn nhất cho một bộ phim câm. Bộ phim Bình minh từng được ra mắt trên nền một dàn nhạc giao hưởng rất lớn. Song tôi không phục hồi phiên bản này, bởi đó là cả một khối lượng công việc đồ sộ. Hơn nữa, tôi muốn làm mới phần âm nhạc của phim theo cảm nhận của chính tôi.
- Tại sao ông lại chọn hai bộ phim "Bình minh" và "Điều bí ẩn trong rạp xiếc Beely" để hòa nhạc?
- Tôi làm việc theo yêu cầu của Viện Goethe. Tôi hiểu Viện Goethe muốn mang đến cho các bạn những bộ phim nổi tiếng tại Hollywood, do các đạo diễn, các nhà quay phim người Đức thực hiện. F.W. Murnau (đạo diễn phim Bình minh) và Harry Piel (phim Điều bí ẩn trong rạp xiếc Beely) là những người từng gặt hái nhiều thành công tại Hollywood. Tôi nghĩ đây cũng là những bộ phim phù hợp với thị hiếu thẩm mỹ của người phương Đông các bạn.
- Để thực hiện phần âm nhạc cho phim, ông đã cộng tác với các nhạc công từ Nhạc viện Hà Nội. Ông có thể nói gì về quá trình cộng tác và các cộng sự Việt Nam của ông?
Chương trình hòa nhạc phim Điều bí ẩn trong rạp xiếc Beely: 20h00 ngày 7/5, rạp Hồng Hà - 51 Đường Thành - Hà Nội. Bình minh: 20h00 ngày 9/5, Nhà hát lớn Hà Nội - 1 Tràng Tiền. |
- Thật tuyệt vời được làm việc với các nghệ sĩ Việt Nam. Chúng tôi đã học hỏi lẫn nhau rất nhiều, đặc biệt là trong cách thức cảm nhận âm nhạc. Các nhạc công Việt Nam dù không thường xuyên tiếp xúc với âm nhạc châu Âu, đặc biệt là âm nhạc của tôi, nhưng có những lúc họ đã làm cho tôi bất ngờ. Đấy là khi họ biểu diễn một giai điệu mà tôi không hiểu tại sao họ lại có thể tìm ra một cách thức biểu hiện lạ và thú vị đến vậy.
Tôi không biết nhiều về các nhà soạn nhạc Việt Nam, nhưng các nhạc công Việt Nam theo như tôi thấy là những người rất có kiến thức về âm nhạc phương Tây và họ có khả năng kết hợp tốt trong một dàn nhạc.
Phim Điều bí ẩn trong rạp xiếc Beely. |
- Khó khăn lớn nhất của ông trong quá trình cộng tác này là gì?
- Tôi nghĩ vấn đề khó khăn nhất mà tôi gặp phải là thời gian. Các nghệ sĩ Việt Nam chỉ có 2 tuần để làm quen với âm nhạc của tôi. Và họ chỉ làm việc có hai tiếng rưỡi đồng hồ trong một buổi tập. Điều này làm cho quỹ thời gian càng chật hẹp hơn. Ở Đức, chúng tôi có thể chỉ cần một tuần để hoàn thành công việc song chúng tôi làm việc 9-10 tiếng một ngày. Nhưng với khả năng hoà hợp tốt trong âm nhạc, tôi nghĩ mọi việc sẽ diễn ra tốt đẹp.
- Sau khi được trình chiếu tại Việt Nam, đâu sẽ là điểm đến tiếp theo cho các chương trình hoà nhạc này?
- Sao Paolo (Brazil). Tuần sau chúng tôi sẽ rời Việt Nam để sang Brazil thực hiện chương trình này.
- Ông có nhận xét gì về con người và đất nước Việt Nam?
- Đây là lần đầu tiên tôi đến Việt Nam và tôi chỉ có thể ở lại đây trong 3 tuần nhưng tôi thích đất nước này. Người Việt Nam các bạn rất mạnh mẽ và giàu nội lực.
Lưu Hà thực hiện