Emily Bronte
Tôi biết Heathcliff ngày cũng như đêm, ẩn mình nhiều giờ liền trong khu vườn của ấp. Suốt trong thời gian ấy, tôi không hề ra khỏi nhà, vì tôi không muốn bị cậu ta dọa nạt.
Đến Chủ nhật, mọi người đều vắng nhà vì còn đi lễ nhà thờ, nhưng tôi ở lại để chăm nom Catherinẹ Một tên đầy tớ nam được để lại nhà để giúp đỡ tôi, nhưng tôi sai hắn ra ngoài, viện cớ là cô Linton muốn ăn cam và hắn phải sang Gimmerton mua cam về.
Catherine, trên người mặc một chiếc áo dài rộng lùng thùng, vai quàng một tấm khăn san nhẹ, ngồi bên khung cửa sổ để mở. Mặt cô trông xanh xao, đôi mắt không còn sáng long lanh mà đượm vẻ u buồn thờ thẫn. Đôi mắt dường như không nhìn vào những vật xung quanh, mà nhìn mãi tận đâu xa lắm, như thể hướng về một cái gì ngoài cõi dương thế này. Edgar đã để trước mặt cô một quyển sách, nhưng cô không hề sờ đến.
- Cô có thư đây, thưa cô Linton. - Tôi nói, tay giúi chiếc phong bì vào bàn tay cô đang đặt trên đầu gối. - Tôi bóc thư cho cô nhé?
- Vâng. - Catherine đáp, không hề nhìn đến chiếc phong bì. Tôi đã đặt lá thư vào tay cô, nhưng cô lại buông thõng tay xuống.
- Để tôi đọc cho cô nghe nhé, thưa cổ Thư cậu Heathcliff gửi đấy.
Nghe thấy thế Catherine giật mình. Cô nâng bức thư lên, có vẻ như đọc mấy dòng, nhưng chẳng hiểu được gì. Cô chỉ vào tên cậu ta trên tờ giấy rồi nhìn tôi vẻ nôn nóng, khắc khoải.
- Cậu ta muốn gặp cộ - Tôi nói khi thấy cô cần có người nào đó giải thích cô mới hiểu được. Ngay khi tôi nói câu ấy thì có tiếng chân vang lên ngoài hành lang. Lúc ấy Catherine ngồi rướn thẳng người lên và ngoái lại, háo hức nhìn đăm đăm về phía cánh cửa đang bật mở. Heathcliff sải bước đi vào, ôm ghì lấy Catherine trong vòng taỵ
Trong khoảng năm phút, cậu ta không nói cũng không buông lỏng vòng taỵ Suốt thời gian ấy, cậu ta hôn chắc hẳn còn nhiều hơn cả quãng đời đã sống, tôi dám chắc thế. Tôi thấy rõ là cậu ta đau lòng khi phải nhìn thẳng vào mặt cô vì ngay giây phút trông thấy cô, cậu ta đã hiểu ra rằng cô không bao giờ có thể bình phục được nữa.
- ôi! Catherine! ôi, lẽ sống của anh! Làm sao anh có thể chịu đựng được điều này? - Cậu ta thốt lên câu đầu tiên với một giọng không hề che giấu nỗi tuyệt vọng. Cậu ta đăm đăm nhìn cô, đôi mắt rực lên một nỗi đau mãnh liệt.
- Bây giờ thì sao đây? - Catherine nói, người ngả ra phía sau, mắt đáp lại ánh mắt của Heathcliff. - Anh và Edgar đã làm tan nát trái tim em, Heathcliff ạ, thế mà cả hai đều tìm đến em như thể các anh chính là những nạn nhân đáng thương lắm. Em sẽ không thương xót anh đâu. Anh đã giết em, vậy mà sao anh còn khỏe mạnh đến thế! Anh định sống bao nhiêu năm nữa sau khi em đã ra đỉ
Heathcliff vẫn quỳ một bên gối xuống để ôm cộ Cậu ta định đứng lên, nhưng cô túm lấy tóc kéo cậu ta xuống.
- Em ước gì có thể giữ được anh cho đến khi cả hai ta cùng chết. - Cô chua chát nói. - Em chẳng bận tâm anh phải đau khổ chịu đựng những gì. Tại sao anh lại không phải đau khổ cơ chứ? Chính em đây đang đau khổ kia mà! Liệu rồi đây anh có quên em không? Liệu anh có sung sướng không, khi mà em đã nằm trong lòng đất? Hai mươi năm nữa, liệu anh có nói: “Đây là mộ Catherine Earnshaw. Cách đây lâu lắm rồi, tôi đã yêu nàng và buồn rầu khi nàng qua đời. Nhưng tất cả những chuyện đó đã là dĩ vãng. Từ bấy đến nay, tôi đã yêu nhiều người khác và giờ đây, các con tôi thân thiết với tôi hơn chính nàng trước kia. Khi tôi chết, tôi sẽ không mừng vì sắp đến với nàng. Thay vào đó, tôi thấy tiếc là phải từ giã các con tôi”. Liệu đấy có phải là điều anh sẽ nói không, Heathcliff?
- Em có bị quỷ ám không mà lại đi nói với anh như vậy, khi em đang hấp hối? - Cậu ta hỏi, giọng hung hãn. - Em có biết là những lời ấy sẽ im đậm trong ký ức anh, ăn sâu, ăn sâu mãi sau khi em từ giã anh không? Em biết là em dối lòng khi nói là anh giết em, Catherine ạ. Em biết rằng chỉ khi nào anh quên đi sự tồn tại của chính mình thì anh mới quên được em. Em chưa thấy mãn nguyện là trong khi em được an nghỉ, thì anh sẽ phải quằn quại trong những nỗi thống khổ của địa ngục?
- Em sẽ chẳng thể nào an nghỉ được. - Catherine rên rỉ. Tim cô đập cuồng loạn trong cơn kích động này, và cô phải đợi mất vài phút mới lại nói tiếp được.
- Em đâu muốn anh phải đau đớn hơn em, - Catherine rên rỉ. - Em chỉ muốn chúng ta không bao giờ bị chia lỵ Nếu em có gây thêm đau đớn cho anh, thì xin anh tha thứ cho em. - Cô khẩn cầu.
Heathcliff lại ôm lấy cô lần nữa, rồi cuồng dại thốt lên:
- Giờ thì em đã dạy cho anh biết em đã tàn nhẫn đến thế nào, tàn nhẫn và giả trá. Tại sao em đã coi khinh anh? Tại sao em phản bội chính lòng mình, hở Catherinẻ Anh không có một lời nào an ủi em đâu. Em đáng phải chịu thế này. Em đã tự giết chết chính mình. Phải, em có thể hôn anh và khóc lóc, nhận được anh những nụ hôn và những giọt nước mắt. Chúng sẽ đày đọa em. Em nói em yêu anh. Thế thì em có quyền gì mà bỏ mặc anh? Em có quyền gì mà rời bỏ anh để đến với Edgar Linton? Trả lời anh xem nào!
- Thôi anh đừng nói nữa, đừng nói nữa! - Catherine thổn thức. - Nếu em đã làm điều lầm lỗi, thì em đang phải chết vì nó đây. Thế là đủ! Anh cũng đã bỏ mặc em, nhưng em sẽ không nhắc lại việc ấy với anh đâu. Em tha thứ cho anh. Xin anh cũng tha thứ cho em! - Thật khó mà tha thứ khi nhìn vào cặp mắt này, sờ vào đôi tay hao gầy này. - Heathcliff đáp. - Hôn anh nữa đi, và đừng để anh phải trông thấy đôi mắt em. Anh tha thứ những gì em đã gây nên cho anh. Anh yêu kẻ giết hại anh! Nhưng làm sao có thể yêu được kẻ giết hại em? Làm sao anh có thể kia chứ?
Lúc ấy, họ im lặng, giấu mặt vào nhau, nước mắt hòa vào nhau đầm đìa hai má. Xem ra, Heathcliff vẫn có thể khóc trong một dịp như thế này.
Tôi đâm bồn chồn vì lúc này đã gần hết buổi chiều và tôi trông thấy một đám người ở bên ngoài nhà thờ ở Gimmerton.
- Buổi lễ đã kết thúc. - Tôi báo tin. - Nửa tiếng nữa là cậu chủ tôi sẽ về đến đây.
Heathcliff lầm bầm một câu rủa. Catherine không hề cử động.
Chẳng bao lâu sau tôi thấy đám gia nhân đang quay về. Cậu Linton đi cách sau không xạ Cậu mở cổng vườn và chậm rãi cất bước trên lối đi dẫn lên nhà, tận hưởng không khí thanh bình của buổi chiều đẹp, khí trời êm dịu, như về mùa hè.
- Cậu ấy về kia rồi. - Tôi thốt lên. - Lạy Chúa, cậu xuống dưới nhà mau lên! Cậu sẽ không gặp ai trên cầu thang đâu. Đi nhanh lên và trốn trong lùm cây ấy, đợi cho đến khi cậu chủ vào hẳn nhà đã nhé!
- Anh phải đi thôi, Catherine! - Heathcliff nói. - Nhưng anh sẽ gặp lại em trước lúc em ngủ. Anh sẽ đứng cách cửa sổ phòng em không đến năm thước.
- Anh không được đi. - Cô đáp, dùng hết chút sức còn lại của mình giữ cậu ta lại.
- Anh phải đi, chỉ một tiếng thôi! - Cậu ta hết sức nài xin.
- Không được, một phút cũng không. - Cô đáp.
- Anh phải đi, Linton sẽ vày đây ngay bây giờ. - Cậu ta nói, giọng hốt hoảng.
Heathcliff cố đứng dậy, nhưng cô vừa bám vội lấy cậu, vừa thở hổn hển. Mặt cô lộ vẻ quyết tâm điên cuồng.
- Không! - Cô thét lên. - Đừng, đừng đi! Đây là lần cuối cùng! Edgar sẽ không hại chúng ta đâu. Heathcliff, em sẽ chết! Em sẽ chết mất!
- Giờ thì hắn đã đến đây rồi. Heathcliff kêu lên, người gieo phịch xuống ghế. - Suỵt, em yêu! Em im đi, Catherine! Anh sẽ ở lại. Thậm chí nếu hắn có bắn anh thì anh cũng sẽ chết với một lời ban phúc trên môi.
Cậu ta thôi không cố đứng dậy nữa. Tôi có thể nghe thấy tiếng chân cậu Linton đang lên cầu thang. Trán tôi toát mồ hôi lạnh, tôi sợ quá. Tôi kêu lên trong cơn kinh hãi, trong khi cậu Linton rảo bước nhanh hơn về phía phòng. Tôi để ý thấy hai cánh tay Catherine buông thõng và đầu cô gục xuống.
”Cô ấy đã ngất đi hay chết rồi cũng nên”. - Tôi nghĩ thầm trong bụng.
Cậu Edgar Linton đứng nơi ngưỡng cửa, rồi cậu lao đến chỗ vị khách không mời, mặt trắng bệch vì kinh ngạc và giận dữ. Tôi biết cậu định làm gì, nhưng Heathcliff đang chặn đứng mọi hành động bằng cách ấy thân hình bất động như chết của Catherine vào cánh tay cậu chủ.
- Hãy cứu lấy nàng trước đã, - Cậu ta thốt lên, - rồi hẵng nói với tôi sau.
Nói đoạn, cậu ta ra khỏi phòng.
Cậu Linton đến bên vợ. Cô dần dần tỉnh lại, cứ thở dài, rền rĩ và không nhận ra ai. Vì quá lo lắng cho cô, cậu Edgar quên khuấy mất người bạn đáng ghét của cộ Tôi thì không. Nắm lấy cơ hội sớm nhất, tôi đến van nài cậu ta đi khỏi đấy. Tôi tuyên bố là Catherine đã đỡ hơn nhiều và sáng hôm sau sẽ cho cậu ta biết tình trạng sức khỏe của cô ấy ra sao.
- Tôi sẽ không từ chối việc ra khỏi cửa ngôi nhà này. - Cậu ta đáp. - Nhưng tôi sẽ ở lại trong vườn. Và Ellen ạ, sáng mai chị nhớ giữ lời đấy. Tôi sẽ đợi dưới lùm cây thông rụng lá kia. Nếu chị không ra gặp tôi, tôi sẽ lại vào thăm nữa đấy, dù cho có ai ở trong ấy hay không.
Với lời đe dọa đó, cậu ta ra khỏi nhà, và bắt đầu một đêm thức trắng đợi trong vườn.
Khoảng mười giờ đêm hôm đó, bé Cathy chào đời. Hai giờ sau thì người mẹ qua đời, chưa hề hồi tỉnh lại lần nào để nhớ đến Heathcliff hay nhận ra Edgar. Nỗi sầu thảm của cậu Edgar trước cái chết của cô thật quá đau lòng, không nên nhắc đến làm gì, và còn một nỗi đau buồn lớn hơn nữa là giờ đây cô đã ra đi mà không để lại cho cậu một người thừa kế nam, nên theo di chúc của cha cậu thì tài sản sẽ phải giao lại cho Isabella, sau khi Edgar qua đời. Thật tội nghiệp, đứa bé ra đời chẳng được chào mừng! Suốt những giờ đầu tiên trong đời, nó có thể chết mà chẳng một ai để ý tới. Tuy nhiên, sau này chúng tôi có thể bù đắp lại sự lơ là ban đầu ấy.
Suốt đêm, cậu Edgar Linton ngồi lại trên một chiếc ghế bên cạnh thi hài vợ. Đôi mắt cậu nhắm lại và nét mặt trẻ đẹp của cậu cũng toát lên vẻ chết chóc như cái thi hài bên cạnh cậu, nhưng ở cậu là sự tĩnh lặng của nỗi đau đến kiệt sức, trong khi ở cô là sự thanh thản hoàn toàn. Trán cô phẳng phiu, mi mắt khép lại, đôi môi dường như đang mỉm cười.
Vì cậu chủ như đã có vẻ thiêm thiếp ngủ, tôi liền rời khỏi phòng ngay sau khi mặt trời mọc, bước ra ngoài tận hưởng khí trời mát mẻ, trong lành. Mục đích thật sự của tôi là ra gặp Heathcliff. Tuy sợ, tôi vẫn muốn tìm thấy cậu tạ Phải báo cho cậu ta biết tin dữ này, nhưng phải báo như thế nào thì tôi không biết. Cậu ta đang đứng dựa vào một cây tần bì già, đầu không mũ, mái tóc ướt đẫm những giọt sương trước đấy đã đọng trên mấy cành cây và giờ đây nhỏ xuống người cậu tạ Cậu ta ngước mắt lên khi tôi đến gần.
- Nàng chết rồi - Cậu ta nói - Không cần chị đến báo tôi cũng biết. Chị cất khăn tay đi. Nàng đâu cần nước mắt của các người.
- Vâng, cô ấy chết rồi, - tôi nín tiếng nấc đáp, tay quệt nước mắt - và đã lên thiên đàng, chúng ta hy vọng như thế!
- Vậy..? - Cậu ta cất tiếng, cố thốt ra tên cô mà không nổi. Cậu ta âm thầm vật lộn với nỗi đau bên trong, xem thường vẻ cảm thông của tôi qua cái nhìn chằm chằm đầy hung khí không chút nao núng. - Nàng đã chết như thế nào? - Rốt cuộc cậu ta cũng thốt lên được câu hỏi, vừa run rẩy không sao ghìm lại được.
“Thật là khốn khổ tội nghiệp”. - Tôi nghĩ - “Ra ngươi cũng có trái tim và dây thần kinh như đồng loại của ngươi vậy”.
- Lặng lẽ như một con chiên. - Tôi lên tiếng đáp. - Cô ấy thở dài, duỗi thẳng người như một đứa trẻ khi thức dậy rồi lại chìm vào giấc ngủ. Năm phút sau, tôi cảm thấy tim cô ấy khẽ đập, rồi thôi... chẳng thấy gì nữa!
- Nàng có nhắc đến tên tôi lần nào không? - Cậu ta ngập ngừng hỏi như thể sợ hãi khi phải đón nhận câu trả lời cho điều mình hỏi.
- Từ lúc cậu đi khỏi chỗ cô ấy, cô ấy không còn nhận ra ai nữa. - Tôi đáp - Cô ấy nằm yên với một nụ cười dịu dàng trên nét mặt và những ý nghĩ cuối cùng của cô ấy quay về với những ngày trước đây. Cuộc đời của cô ấy đã khép lại trong một giấc mộng êm đềm. Cầu mong cho cô ấy thức dậy ở thế giới bên kia cũng được tốt lành như thế!
- Cầu mong cho nàng thức dậy trong nỗi đau đớn! - Cậu ta kêu lên, đột nhiên trở nên hung tợn, vừa giậm chân vừa rên rỉ - Nàng đang ở đâu? Nàng không phải ở trên thiên đàng! Tôi chỉ cầu nguyện một điều và sẽ nhắc đi nhắc lại lời nguyện cầu ấy cho tới khi cứng lưỡi lại thì thôi: “Catherine Earnshaw, cầu cho em không được an nghỉ chừng nào tôi còn sống! Em nói anh đã giết em, vậy thì hãy ám anh đi! Người bị giết thường ám kẻ giết mình, anh tin thế, và anh biết là xưa nay các hồn ma vẫn lang thang trên cõi trần. Hãy luôn ở bên anh, dưới bất kỳ hình thức nào, hãy làm cho anh phát điên lên. Đừng bỏ mặc anh trong nỗi thống khổ này nơi anh không thể nào tìm thấy em. ôi, lạy Chúa! Con không thể sống thiếu hồn của con”.
Cậu ta vừa đập đầu vào thân cây, vừa ngước mắt lên, vừa gào rú chẳng giống tiếng người chút nào, mà giống tiếng một con thú dữ đang bị những mũi dao, những ngọn dáo đâm chết.
Tôi để ý thấy có nhiều vết máu trên thân cây, bàn tay và trán cậu cũng vấy máu. Cảnh tượng mà tôi đang chứng kiến ấy ắt hẳn chỉ là một trong số những cảnh tương tự được diễn đi diễn lại từ suốt đêm hôm trước. Điều đó chẳng khiến tôi động lòng thương xót, nó chỉ làm tôi kinh hãi. Khi sực nhớ ra rằng tôi đang đứng bên cạnh, cậu ta liền gầm lên, ra lệnh cho tôi đi khỏi đấy. Tôi nhanh chóng làm theo. An ủi và vỗ về cậu ta quả là một điều vượt quá sức tôi.
Lễ tang cô Linton được định vào thứ sáu tuần sau và cho đến hôm đó, chiếc áo quan vẫn được để mở, được rắc đầy hoa và lá thơm. Cậu Edgar Linton ngày đêm túc trực trong căn phòng đặt linh cữu, còn một điều chỉ riêng tôi biết được là Heathcliff đêm nào cũng đứng phía ngoài cửa sổ. Tôi không ra nói chuyện với cậu ta lần nào, nhưng tôi biết cậu ta muốn vào nhà nếu có thể được. Đến đêm thứ ba, cậu chủ tôi phải lui về phòng nằm nghỉ vài giờ, vì đã mệt lả. Tôi cũng đi khỏi đấy và để ngỏ một cánh cửa sổ cho Heathcliff có một cơ hội được vĩnh biệt lần cuối người cậu ta yêu dấu. Cậu ta lẻn vào thật lặng lẽ và chỉ trong chốc lát. Tôi sẽ không thể nào biết được là cậu ta đã vào đấy nếu như tôi không tìm thấy được một lọn tóc sáng màu được buộc bằng một sợi chỉ bạc ở trên sàn. Tôi phát hiện ra đó là lọn tóc của cậu Edgar Linton đã được lấy ra từ chiếc hộp nhỏ trên sợi dây chuyền đeo quanh cổ Catherinẹ Heathcliff đã mở chiếc hộp đó, ném lọn tóc của Edgar ra khỏi hộp và đặt vào đấy một lọn tóc đen của chính mình. Tôi bện hai lọn tóc ấy lại làm một, rồi đặt lại vào trong hộp.
Thứ sáu hôm ấy, sau tang lễ, là ngày đẹp trời cuối cùng của chúng tôi trong một tháng liền. Đến chiều, gió đổi hướng từ nam sang đông bắc, mang theo mưa, rồi tiếp đến là tuyết. Thật khó mà tin được là trước đó chúng tôi đã được hưởng ba tuần liền một thời tiết tuyệt đẹp. Mấy cây anh thảo và đỗ quyên đều bị che lấp dưới những đống tuyết, chim chiền chiện im hót và mấy chiếc lá non trên cây đen sạm lại. Hôm sau thời tiết vẫn xấu và ảm đạm như vậy. Cậu chủ tôi giam mình trong phòng làm việc, còn tôi thì ngồi trong phòng khách trông nom đứa bé đang khóc oe oe, vừa nhìn những bông tuyết đang bay ngang qua cửa sổ. Thình lình cánh cửa bật mở và một người nào đó bước vào vừa hổn hển thở, vừa lớn tiếng cười vang. Tôi nghĩ đó là một gia nhân và thoạt tiên tôi thấy tức giận hơn là kinh ngạc.
- Im nào! - Tôi quát lên - Bên trong nhà mà chị dám xử sự như vậy sao? Nhỡ cậu Linton nghe thấy thì sao?
- Thứ lỗi cho tôi. - Một giọng nói quen thuộc đáp. - Nhưng tôi biết Edgar không có ở đây và tôi không kiềm chế được.
Nói đoạn, người ấy tiến về phía lò sưởi, vừa thở hổn hển, vừa lấy một tay ôm mạn sườn. Hóa ra đó là Isabella Heathcliff.
- Tôi chạy một mạch từ Đồi Gió Hú về đây. - cô nói tiếp sau khi ngừng một lát - và tôi không thể đếm được mình đã bị ngã bao nhiêu lần. ôi, tôi đau khắp mình mẩy. Ellen, chị làm ơn đi sai chuẩn bị xe chở tôi đến Gimmerton và bảo một người hầu gái tìm hộ ít quần áo trong phòng cũ của tôi.
Mái tóc cô vợ của Heathcliff lòa xòa xuống vai, tuyết và nước cứ nhỏ từng giọt. Chiếc áo dài bằng lụa mỏng ướt sũng, dán chặt vào người, chân cô chỉ đi có đôi dép lê mỏng. Dưới một bên tai là một vết đứt sâu, và khuôn mặt trắng bệch đầy những vết xước và những vết bầm. Nhưng mãi khi bác xà ích đã được lệnh chuẩn bị sẵn sàng và một cô hầu gái đang gói ghém ít quần áo, cô mới chịu để cho tôi săn sóc mấy vết thương.
Khi mọi thứ đã xong xuôi và cô đang ngồi đối diện tôi, uống chút trà cô nói:
- Chị Ellen ạ, chị chớ nên nghĩ rằng tôi ít quan tâm đến Catherine, vì thấy tôi cười toáng lên khi bước vào nhà. Tôi cũng đã khóc thương. Chúng tôi đã không chia tay nhau như bạn bè, chị nhớ chứ, và tôi khôn thể tha thứ cho mình điều đó. Nhưng tôi sẽ không đời nào thông cảm với hắn ta, cái đồ thú vật vũ phu ấy.
Cô rút tuột chiếc nhẫn cưới bằng vàng ra khỏi ngón giữa.
- Đây là vật cuối cùng của hắn mà tôi còn giữ. - Cô kêu lên - Tôi sẽ đập nát nó, rồi đốt đi. - Cô thả chiếc nhẫn xuống giữa đống than đang cháy đỏ rực - Hắn sẽ phải mua một chiếc khác, nếu hắn có bắt được tôi về lại. Tôi không dám ở lại đây, vì hắn sẽ đến đây bắt tôi, làm rầy anh Edgar. - Cô đã uống hết chỗ trà.
- Lẽ ra tôi phải ở lại đây, - cô nói tiếp - và tôi rất muốn thế, để chăm nom đứa bé này. Ấp này mới đích thực là nhà của tôi. Chị có nghĩ là hắn sẽ chịu ngồi yên nhìn Edgar và tôi sống thanh thản không? Hắn sẽ muốn đầu độc cảnh an lành của chúng tôi.
- Hắn đã giết chết hẳn tình yêu của tôi dành cho hắn. Tôi đã trao trái tim tôi cho hắn. Hắn đã nhận lấy và bóp nát tim tôi cho đến chết, rồi ném trả lại cho tôi. Vì hắn đã hủy hoại tim tôi, nên tôi còn đâu khả năng mà thương cảm hắn, dù cho hắn có rên rỉ từ nay cho đến ngày lìa đời và khóc ra máu vì tiếc thương Catherine đi nữa. Còn giờ đây tôi đã làm cho hắn giận đến mức nếu tôi lại rơi vào tay hắn lần nữa, thì hắn nhất định sẽ trả thù tôi.
Còn tiếp