Kho tàng điện ảnh thế giới không hiếm những bộ phim thực hiện trên bối cảnh mùa thu. 10 bộ phim dưới đây được giới phê bình ghi nhận hoặc công chúng đánh giá cao bằng số điểm trên các trang uy tín như IMDB và Rotten Tomatoes.
Autumn Sonata (1978)
Autumn Sonata là bộ phim cuối cùng của nữ diễn viên huyền thoại Ingrid Bergman. Bà vào vai Charlotte - một nghệ sĩ dương cầm tài năng mải mê trong cuộc sống hào nhoáng của riêng mình - gặp lại con gái Eva đã xa cách suốt bảy năm. Nhan đề Bản sonata mùa thu và bối cảnh ấm áp trong căn nhà ven biển của Eva “đánh lừa” người xem bước vào một câu chuyện giận dữ về tình cảm và trách nhiệm của người mẹ. Khi Charlotte nhìn Eva chơi nhạc của Chopin và ngược lại, khi Eva nhìn Charlotte chơi, nỗi đau từ hố sâu mối quan hệ của họ hiện ra trên nét mặt và trong những phím đàn. “Đau đớn, nhưng ông ta không thể hiện nó ra” - Charlotte giải thích bản nhạc của Chopin, đồng thời miêu tả chính cảm xúc của con gái bà khi đó.
Good Will Hunting (1997)
Vẻ đẹp của Boston - nơi có mùa thu đẹp nhất nước Mỹ - đã được hai người con nổi tiếng của vùng đất này là Matt Damon và Ben Affleck tự hào phô bày trong bộ phim đầu tiên họ viết kịch bản. Bộ phim là hành trình thấu hiểu bản thân của Will Hunting (Matt Damon) - anh chàng lao công tại trường Đại học MIT thông minh xuất chúng nhưng lại có vấn đề tâm lý do những chuyện từng xảy ra trong quá khứ. Will tìm mọi cách để không ai có thể lại gần mình, cho đến khi anh gặp bác sĩ Dr. Sean Maguire (Robin Williams). Bác sĩ đã giúp Will dần mở lòng hơn và biết đặt niềm tin vào con người, cũng như tìm ra con đường khiến anh thực sự hạnh phúc.
An Autumn Afternoon (1962)
Mùa thu nước Nhật trong bộ phim cuối cùng của Yasujiro Ozu - một trong những đạo diễn vĩ đại nhất thế giới - không được miêu tả trực tiếp nhưng vẫn đậm sắc, qua cảnh mở đầu là tranh vẽ những cành cây trụi lá và xuyên suốt cả phim với bảng màu trung tính đượm nâu. Như phong cách cố hữu của Ozu, phim có cốt truyện đơn giản song xúc động và đầy tính Á Đông, kể về một người đàn ông góa vợ thúc giục con gái lấy chồng - dù biết rằng điều đó đồng nghĩa ông sẽ phải sống cô độc suốt quãng đời còn lại.
It's The Great Pumpkin Charlie Brown (1966)
Ngày lễ Halloween vào đêm 31/10 là một phần không thể thiếu của mùa thu nhiều quốc gia, và nếu muốn biết Halloween có những gì thì It's The Great Pumpkin Charlie Brown sẽ giải thích đầy đủ cho bạn. Thuộc loạt chương trình truyền hình kinh điển Peanuts (vốn nổi tiếng với những nhân vật như chú chó Snoopy, cậu bé Charlie Brown...), phim chứa đựng nhiều lớp ý nghĩa sâu sắc - vừa khiến trẻ em thích thú, vừa khiến người lớn ngẫm nghĩ. Nét vẽ tối giản và ngộ nghĩnh trên nền màu nước, đặt trong những khung hình tĩnh tại và thân mật, thể hiện tài năng của họa sĩ Bill Melendez trong việc miêu tả một mùa thu hồn nhiên qua con mắt trẻ thơ. Đã hơn 50 năm trôi qua nhưng người hâm mộ vẫn bày tỏ tình yêu của mình với bộ phim trên những trang cộng đồng. Đối với nhiều người, xem lại It's The Great Pumpkin Charlie Brown mỗi dịp Halloween đã trở thành “nghi lễ”.
Dead Poets Society (1989)
Với Dead Poets Society, người xem sẽ cùng một nhóm nam sinh lãng mạn thưởng thức mùa thu và một phần mùa đông tại vùng quê nước Mỹ. Phim khắc họa đầy đủ vẻ đẹp của mùa thu: hồ nước trong vắt, cỏ xén gọn gàng, bờ gạch đầy rêu, những chiếc lá đổi màu... nhưng "nhốt" nó trong khuôn viên trường trung học Welton nghiêm khắc đến buồn chán. Sự buồn chán ấy thúc đẩy các nhân vật đi đến sự nổi loạn. Trong những lần cùng họ “đào tẩu” khỏi ngôi trường ấy, khán giả sẽ được tiếp xúc thêm với mùa thu ở những sắc thái khác: Sặc sỡ và ấm áp trong ánh nắng ban ngày, lạnh lẽo và ẩm ướt trong màn sương ban đêm - sống động, thú vị nhưng tiềm ẩn đầy rẫy hiểm nguy đối với những chàng trai mới lớn ham vui.
Fantastic Mr. Fox (2009)
Bộ phim hoạt hình stop-motion của đạo diễn Wes Anderson là phiên bản chuyển thể từ tác phẩm của nhà văn Roald Dahl về một con cáo thông minh và ba người nông dân xấu xa. Sự bay bổng của thể loại hoạt hình mang đến một mùa thu vô tận về cả không gian và thời gian. Mùa thu như chảy tràn trên khung hình, nhuộm tất cả bối cảnh và nhân vật vào một hỗn hợp các sắc độ vàng, cam, nâu và đỏ đầy ấn tượng.
October Sky (1999)
Bầu trời tháng 10/1957 xuất hiện một "ngôi sao" nhấp nháy di chuyển liên tục. Đó là Sputnik 1 - vệ tinh nhân tạo đầu tiên trên thế giới - được Liên bang Xô Viết phóng thành công vào không gian. Khi Homer Hickam - một cậu bé tuổi teen ở một vùng mỏ nghèo của nước Mỹ - nhìn thấy chấm sáng lịch sử đó, cậu đã bắt đầu nuôi dưỡng ước mơ tự mình chế tạo được một chiếc tên lửa tương tự. Dựa trên câu chuyện có thật, October Sky đem đến cảm xúc ngọt ngào của giấc mơ tuổi trẻ, của bầu trời rộng dài trên những hàng cây xanh ngắt và cả những cơn mưa đêm như kéo dài vô tận của tháng mười.
When Harry Met Sally (1989)
Bộ phim kinh điển của thể loại rom - com (tình cảm hài) - với sự tham gia của Meg Ryan (Sally) và Billy Crystal (Harry) - có kịch bản đơn giản nhưng chắc tay, xoay quanh câu hỏi ngàn đời của nhân loại: "Giữa đàn ông và phụ nữ có thực sự tồn tại một thứ tình bạn đơn thuần?". Câu hỏi đó lửng lơ trong những chiếc lá vàng giòn và âm hưởng vui tươi của nhạc jazz giữa trời thu New York.
Far from Heaven (2002)
Vẻ lung linh của thiên nhiên vùng ngoại ô Connecticut (Mỹ) những năm 1950 - qua những tán lá thu, những chiếc xe cổ và váy áo trang nhã - là một thiên đường giả tạo. Cũng như mùa thu - mục rữa ở khoảnh khắc đỉnh cao đẹp đẽ, thế giới hoàn hảo của bà nội trợ Cathy Whitaker (Julianne Moore) bắt đầu sụp đổ khi phát hiện ra chồng mình thật ra là một người đồng tính, sau đó là việc bà vướng vào tình cảm cấm kỵ với người làm vườn da đen trong thời điểm nước Mỹ còn nạn phân biệt chủng tộc.
You’ve Got Mail (1998)
“Ai mà không yêu New York mùa thu?” - You’ve Got Mail mang đến một mùa thu New York đầy vẻ ngọt ngào và dễ mến. Bộ phim rom - com là sản phẩm hợp tác của hai gương mặt nổi tiếng - Meg Ryan và Tom Hanks, kể về hai chủ hiệu sách vốn là đối thủ ghét cay ghét đắng nhau ở ngoài đời nhưng lại là bạn bè thân thiết trên mạng mà không hề hay biết. Cùng sự thay đổi của New York qua các mùa, tình cảm của họ cũng dần dần phát triển vượt ra ngoài mong đợi. Phim là một lựa chọn hoàn hảo cho những tâm hồn “mọt sách” ưa lãng mạn.
Hà Đỗ