Hiện giá xăng ở một số nước xung quanh đã lên tới 14.000-15.000 đồng/lít, song theo Bộ trưởng, thực tế nền kinh tế của VN vẫn chưa thể chịu được mức giá này. Vì vậy, trong trường hợp giá thế giới lên quá cao, Nhà nước có thể giảm thuế nhập khẩu xuống 0% để giảm lỗ cho doanh nghiệp.
Theo Nghị định 55 vừa được ban hành, doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu sẽ được tự quyết định về giá theo giá thế giới. Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, trong trường hợp khi thuế nhập khẩu đã giảm xuống 0% mà doanh nghiệp vẫn lỗ thì Nhà nước có thể sẽ quay trở lại áp đặt giá. "Không có gì là bất biến cả. Chúng ta không thể lường trước mọi chuyện. Trong những trường hợp đột xuất, chúng ta cũng sẽ phải áp dụng các biện pháp đột xuất", ông Tuyển nói thêm.
![]() |
Bộ trưởng Trương Đình Tuyển tại buổi tọa đàm trực tuyến sáng 20/4. Ảnh: K.G. |
Khó tăng giá xăng ngay sau 1/5
Giá xăng dầu trong nước đang thấp hơn giá thế giới. Chính vì vậy rất nhiều người dự đoán, ngay sau khi nghị định 55 có hiệu lực (ngày 1/5 tới), giá trong nước sẽ tăng lên. Tuy nhiên, Bộ trưởng Trương Đình Tuyển cho biết khó có thể xảy ra tình trạng này.
"Về nguyên tắc, doanh nghiệp có quyền định giá ngay sau thời điểm 1/5, có áp dụng hay không là quyền của họ. Tuy nhiên đến thời điểm này vẫn chưa có bất cứ doanh nghiệp nào đăng ký tăng giá", ông Tuyển nói thêm.
Theo Bộ trưởng, các doanh nghiệp phải tính đến các yếu tố về chống đầu cơ và khả năng chịu lỗ của mình. Nếu tăng giá sau ngày 1/5 thì ngay từ bây giờ các đại lý đã biết trước và họ sẽ đầu cơ kiếm lãi. Như vậy tiền vốn và lợi nhuận của doanh nghiệp sẽ chảy sang các đại lý một cách không hợp lý.
"Nếu tôi là Tổng giám đốc Tổng Công ty Xăng dầu (Petrolimex) thì tôi sẽ không tăng giá vào thời điểm nghị định có hiệu lực, bởi tính tôi vốn ghét nhất là tình trạng đầu cơ", Bộ trưởng nhấn mạnh.
Trao đổi với báo giới sau khi theo dõi trực tiếp cuộc tọa đàm trực tuyến của Bộ trưởng, Phó tổng giám đốc Petrolimex Bùi Ngọc Bảo cho biết, hiện nay, xu hướng giá thế giới đang giảm, Petrolimex sẽ chưa tăng giá ngay mà tiếp tục theo dõi một thêm một thời gian nữa. Tuy nhiên, mỗi đơn vị có cách tính riêng, hầu hết các doanh nghiệp đã lỗ hơn 2 tháng rồi. Do đó, sẽ có doanh nghiệp giữ mức giá hiện tại, nhưng cũng có thể có doanh nghiệp tăng, hoặc giảm theo giá thế giới.
Buông lỏng có quản lý
Bộ trưởng Thương mại Trương Đình Tuyển nhấn mạnh, cho doanh nghiệp xăng dầu quyền tự định giá không có nghĩa là từ bỏ trách nhiệm của Nhà nước trong quản lý. Trước khi tăng, doanh nghiệp phải đăng ký với liên bộ, nếu thấy không hợp lý các cơ quan này sẽ yêu cầu doanh nghiệp dừng lại ngay.
Trước những băn khoăn của nhiều người về chuyện chỉ thấy giá tăng mà ít thấy giảm, hoặc có giảm thì lại ít, Bộ trưởng cho biết, nếu giá thế giới giảm nhưng các doanh nghiệp đã tăng giá mà không chịu giảm thì liên bộ sẽ cảnh báo và nhắc nhở. Liên bộ sẽ thành lập một tổ giám sát thị trường xăng dầu để kiểm soát việc tăng giảm giá của các doanh nghiệp.
Theo Bộ trưởng, dù có quyền quyết định giá, doanh nghiệp cũng phải bình tĩnh theo dõi, không phải giá thế giới lên thì lập tức lên theo và ngược lại. Rất nhiều trường hợp, giá xăng dầu thế giới lên nhưng không phải do quan hệ cung cầu mà là do tác động của yếu tố nào đó, chẳng hạn như đầu cơ. Nhưng khi yếu tố này không còn nữa, giá sẽ giảm trở lại.
Giá có thể tăng hay giảm nhưng mức tăng trung bình cả năm phải đảm bảo không gây tác động đến mức tăng mặt bằng giá chung mà quốc hội đã đề ra. Mục tiêu mà Quốc hội đã đề ra là mức tăng giá cả sẽ không cao hơn 7%.
Cũng theo Bộ trưởng, doanh nghiệp tự định giá sẽ khó tránh khỏi tình trạng mỗi nơi mỗi giá. Song, bản thân các doanh nghiệp cũng phải cạnh tranh với nhau nên mức chênh lệch chắc chắn sẽ không quá lớn, không ảnh hưởng đáng kể tới người dân.
Bộ trưởng Trương Đình Tuyển cho biết, Nghị định 55 quy định chặt chẽ hơn các điều kiện cơ sở vật chất kỹ thuật để có thể kinh doanh xăng dầu. Ngoài ra, theo quy định trước đây, một doanh nghiệp có thể làm đại lý cho một hoặc nhiều đầu mối. Mô hình này không thúc đẩy việc thiết lập một kênh lưu thông mang tính hệ thống và hình thành một hệ thống ổn định. Nghị định mới quy định một doanh nghiệp chỉ được làm đại lý cho một doanh nghiệp đầu mối. Một điểm quan trọng nữa của Nghị định 55 là giá phải được hình thành trên các nguyên tắc thị trường. Nhưng để tránh xảy ra các đột biến lớn, giá xăng dầu sẽ tiếp cận từng bước với giá thị trường tùy theo tính chất của sản phẩm. Theo đó, xăng là sản phẩm chủ yếu dùng cho ô tô và xe máy nên áp dụng ngay theo giá thị trường. Còn diesel và mazút chủ yếu dùng cho sản xuất nên giá của các sản phẩm này sẽ được điều chỉnh theo hướng giảm dần bù lỗ của Nhà nước. Dự kiến, cuối năm nay dầu mazút sẽ được tính theo giá thị trường và đầu năm 2008 là dầu diesel. |
Hà Vy