Thứ ba, 19/3/2024
Thứ bảy, 17/8/2019, 12:03 (GMT+7)

Bộ tộc săn bắn, hái lượm như thời nguyên thủy trong rừng Indonesia

Sống tách biệt với thế giới bên ngoài trong hàng nghìn năm, người Korowai tin rằng cách ngăn chặn bệnh tật và cái ác là ăn thịt phù thủy khakhua.

Korowai là một bộ tộc nguyên thủy bán du mục, sinh sống bằng săn bắn, hái lượm ở rừng già tỉnh Papua, Indonesia. Năm 1974, bộ tộc này lần đầu được phát hiện bởi một nhóm nhà nghiên cứu phương tây. Trước đó, họ chưa từng biết đến sự tồn tại của thế giới văn minh, hay cộng đồng người nào khác bên ngoài rừng già. Theo Express UK, cho tới năm 2017, bộ tộc Korowai còn lại khoảng 3.000 người.

Người Korowai sống tập trung thành từng nhóm nhỏ, mỗi nhóm hoạt động trong một khu vực. Các nhóm gắn kết và chia sẻ cho nhau tất cả những gì kiếm được để cùng tồn tại. Mỗi khu vực có khoảng 5 ngôi nhà trên cây, cao từ 8 đến 12 m. Một số ngôi nhà có thể cao tới 45 m.

Kiến trúc nhà sàn đặc biệt này được xây cao hơn mực nước lụt, giúp người Korowai thoát khỏi côn trùng, ngăn chặn bộ tộc đối thủ bắt giữ phụ nữ, trẻ em. Theo quan niệm của họ, nhà cây là khu vực trú ẩn an toàn, nơi những linh hồn xấu xa không thể tìm đến.

Tất cả vật liệu để xây nhà trên cây đều được lấy từ rừng. Phần khung dựng lên từ thân cây banyan, phần lá cọ được sử dụng để làm sàn nhà và tường. Người Korowai dựng nhà trong khoảng 2 ngày và ở đó từ 3 đến 5 năm. Sau khoảng thời gian nhất định, họ sẽ xây nhà mới gần đó nếu khu vực còn đủ thức ăn và nguyên liệu cho bộ tộc.
Ngược lại, nếu nguồn nguyên liệu dần cạn kiệt, các nhóm sẽ tìm kiếm một nơi ở mới. Tuổi thọ của những ngôi nhà trên cây là một loại lịch của người Korowai. Họ tính thời gian theo số nhà từng xây dựng. 

Các nhóm cộng đồng Korowai gắn kết theo mối quan hệ cùng tổ tiên, thường gồm 10 - 12 người. Họ không phân chia cấp bậc, nam và nữ đều có quyền như nhau. Tuy nhiên, những người đàn ông lớn tuổi và khỏe mạnh vẫn được tôn trọng nhất. Người chỉ huy thường được chọn theo sức mạnh và phẩm chất cá nhân. 

Trẻ em Korowai sống chung với chị gái, mẹ và bà. Cho đến năm 8 tuổi, những cậu bé theo cha đi săn, học cách bước đi trong rừng và rình rập con mồi. Trước đây, khi các cộng đồng xảy ra chiến tranh do những xung đột về đời sống tâm linh, pháp thuật, người đàn ông đóng vai trò bảo vệ an ninh. Tuy nhiên, các hình thức chiến tranh đã dần mất đi do sự xâm nhập văn minh.

Người Korowai tin vào ác quỷ, linh hồn và phù thủy. Họ không biết đến sự tồn tại của vi khuẩn hay bệnh tật. Vì vậy phù thủy khakhua được cho là nguyên nhân gây ra những cái chết bất thường trong cộng đồng. Theo quan niệm của họ, phù thủy chỉ có thể là nam giới và là người Korowai. Cách duy nhất để tiêu diệt linh hồn Khakhua là ăn thịt hắn. Ngày nay, hủ tục này đã bị cấm hoàn toàn.

Thực phẩm của người Korowai đều đến từ rừng già. Họ thu hoạch cây cọ, bắt cá từ sông, lấy côn trùng từ thân cây và săn lợn bằng cung tên tự chế. 

Bột từ thân cây cọ là khẩu phần chính trong bữa ăn của người Korowai. Sau khi đàn ông đốn cây, phụ nữ sẽ nghiền, lọc lấy bột và phơi nắng. Họ chế biến bột cọ bằng cách nướng từng khúc trên lửa. Trước khi ăn, họ bóc lớp vỏ cháy bên ngoài và thưởng thức. 

Những con chó nhỏ là bạn đồng hành của người Korowai trong cuộc đi săn. Hàm răng của chúng được coi là một vật quý giá và thường được dùng làm trang sức.

Lợn có giá trị văn hóa trong đời sống của người Korowai và họ chỉ ăn chúng trong những dịp đặc biệt. 

Ngày nay, lối sống truyền thống của người Korowai đang dần biến đổi nhanh chóng, dưới sự tác động của thế giới hiện đại.

Rừng già tỉnh Papua là nơi sinh sống của những bộ tộc nguyên thủy còn sót lại ở Indonesia. Trong đó có cộng đồng người Kombai và Korowai. Một số công ty du lịch đưa khách đến thăm nơi ở và trải nghiệm lối sống của bộ tộc, với hướng dẫn viên địa phương.

Thông thường tour khởi hành từ sân bay của Wamena, thị trấn lớn nhất ở Papua tới làng Yaniruma, 45 phút. Sau đó, bạn qua sông Dairam và những khu rừng già của tỉnh Papua. Từ Dayo, một ngôi làng nhỏ bên dòng sông Dairam, hướng dẫn viên và đoàn khuân vác đồ đưa du khách tới lãnh thổ của người Korowai và Kombai. Hành trình này thường kéo dài khoảng 3 ngày, mỗi ngày đi bộ 4-5 tiếng.

Lan Hương (Theo Maptia)

Mời độc giả gửi bài, câu hỏi tại đây hoặc về dulich@vnexpress.net