Chị Nguyễn Thị Kim Thư (24 tuổi), nhân viên sale của một công ty xuất nhập khẩu tại quận 1, TP HCM, đang trở thành "tín đồ của chủ nghĩa xê dịch" từ nửa tháng nay. Vẫn đi làm bình thường, Thư âm thầm tìm việc mới với hy vọng cải thiện mức thu nhập. Chị chia sẻ với VnExpress.net: "Lương cơ bản 3 triệu đồng, phụ cấp 300 nghìn đồng mỗi tháng, năm 2010 mức ấy vẫn tạm đủ nhưng từ sau Tết tôi luôn túng thiếu. Đề nghị tăng lương chẳng ích gì, buộc lòng tôi phải tìm việc mới".
Chị Thư cho hay, với mức thu nhập trên, chị gần như phải sống theo kiểu thắt lưng buộc bụng, không dám ăn cơm tiệm mà phải tự nấu cơm nhà mang theo, từ bỏ các ý định mua sắm, phải tính toán tiết giảm chi phí xăng, điện, gas. "Hơn nửa tháng nay tôi luôn rơi vào cảnh nhấp nhổm chờ các cuộc gọi phỏng vấn và đọc báo tìm cơ hội việc làm nhưng vẫn chưa có kết quả. Tôi gần như nghẹt thở với mức thu nhập hiện nay do giá cả tăng vùn vụt", chị bộc bạch.
Tốt nghiệp Đại học Bách khoa TP HCM, Phạm Nguyên Hà (23 tuổi) đang là kỹ sư thử việc ngành thăm dò địa chất làm cho một công ty ở Quảng Nam, lương 2,5 triệu đồng một tháng vì chưa có kinh nghiệm. Vừa được ký hợp đồng và được nâng mức lương thành 3 triệu đồng kèm phụ cấp ăn trưa, anh Hà nộp đơn xin nghỉ. Về Sài Gòn tìm việc mới, Hà tâm sự: "Người ta không thể cống hiến khi thu nhập gần như sát đất. Muốn làm việc tốt, trước tiên tôi phải sống ổn. Đó là lý do tại sao tôi xin thôi việc và bắt tay vào tìm công việc mới".
Người lao động, sinh viên nộp hồ sơ ứng tuyển tại ngày hội việc làm TP HCM. Ảnh: Bạch Hường. |
Theo thanh niên này, với những người xa nhà, thường xuyên đi công tác bên ngoài (đặc thù của ngành địa chất), khoản thu nhập 3 triệu đồng mỗi tháng không thể nào xoay xở nổi. Anh cho hay, tuy chỗ ở không phải lo (được hỗ trợ) nhưng chi phí ăn uống, điện thoại, các dịch vụ tối thiểu ngày một đắt đỏ khiến chẳng thể tích lũy được gì.
Hà tiết lộ, anh đang chờ một công ty khai thác và chế biến khoáng sản tại TP HCM phúc đáp lần cuối. Nguyên nhân anh chọn đơn vị này vì từng có nhiều đàn anh làm việc tại đây lâu dài, mức lương cho nhân viên mới vào khoảng 4-5 triệu đồng mỗi tháng, phụ cấp tốt. "Tôi phải đảm bảo an toàn về mặt tài chính, rồi sau đó mới toàn tâm toàn lực lao vào công việc được", người này nói.
Chị Trần Thùy Linh (25 tuổi), nhân viên kế toán một công ty may mặc tại quận Tân Bình, TP HCM, thất vọng về mức thu nhập 3,5 triệu đồng mỗi tháng không có khoản phụ cấp nào, cũng đang đỏ mắt tìm việc làm mới. "Hiện tôi chỉ có bằng trung cấp, nhưng vài tháng nữa sẽ có bằng cao đẳng tại chức, hy vọng tìm việc sẽ dễ hơn và lương khá hơn", chị Linh hy vọng.
Linh cho hay, chị đang chờ một doanh nghiệp sản xuất và chế biến đồ gỗ gọi phỏng vấn và chẳng nắm chắc có bao nhiêu phần trăm thành công. Mặc dù biết mình đang theo một canh bạc thiên nhiều về may rủi, chị vẫn không từ bỏ bất cứ cơ hội nhỏ nào miễn là thu nhập phải khá hơn để cải thiện chất lượng cuộc sống. "Tôi mong mức thu nhập mới ở mức 5 triệu đồng trở lên vì dù gì tôi cũng đã có 2 năm kinh nghiệm và bằng cấp tốt hơn", Linh giải thích.
Tổng giám đốc Công ty Fresh View Training and Consulting, Francis Hùng cho biết: "Thu nhập thấp là một trong nhiều lý do khiến người lao động nhảy việc, đặc biệt trong tình hình bão giá thực phẩm và hàng hóa như hiện nay. Tuy nhiên, khi nền kinh tế đang biến động, chạy theo chủ nghĩa xê dịch không phải là một quyết định sáng suốt".
Theo ông Hùng, song song với khó khăn của người lao động, doanh nghiệp cũng khốn đốn vì đầu vào nguyên liệu, nhiên liệu tăng, phải điều chỉnh giá thành sản phẩm và lãi suất đi vay cũng cao. Cơ hội kinh doanh, đầu tư theo đó cũng bị hạn chế. Bản thân doanh nghiệp thậm chí còn phải thắt lưng buộc bụng, tiết giảm các chi phí, cắt giảm nhân viên nên các cơ hội việc làm mới với thu nhập cao sẽ không nhiều. "Trong tình huống hiện nay, đề nghị tăng lương và tìm một công việc mới đều khó ngang bằng nhau", ông Hùng nhận xét.
Chuyên gia này đề cập đến một trong những yếu tố quan trọng hơn khiến người lao động tìm kiếm công việc mới là sự bất mãn đối với người quản lý doanh nghiệp. Theo ông Hùng, nếu người quản lý tốt, anh ta phải nhận ra mức lương như thế nào là phù hợp với năng lực của nhân viên để có đề xuất điều chỉnh. Ngoài ra, chính người quản lý này phải có cách hành xử đắc nhân tâm, truyền động lực kêu gọi nhân viên cùng đồng cam cộng khổ với doanh nghiệp trong giai đoạn khó khăn. Các nguyên nhân nhảy việc cũng có thể bắt nguồn từ môi trường làm việc, chế độ đãi ngộ của doanh nghiệp.
Nhiều ý kiến cho rằng, nhảy việc là con dao hai lưỡi, nếu chuyển việc đúng hướng người lao động có thể thăng tiến, tăng thu nhập và có nhiều cơ hội phát huy năng lực. Mặt khác, nhảy việc cũng là một chứng bệnh đứng núi này trông núi nọ, khiến cho người lao động mất đi niềm say mê, hứng thú với công việc. Vì vậy, người theo chủ nghĩa dịch chuyển này cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.
Trung Tín
* Tên các nhân vật đã được thay đổi