Theo ông Vũ Duy Thái Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Công thương Hà Nội, Nghị định 181 cho phép doanh nghiệp được tự thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất nhưng thực tế khong thể thực hiện nếu không có sự trợ giúp của chính quyền địa phương; hoặc cấm không cho "chia lô bán nền" hay không cho chuyển nhượng từng phần của dự án...khiến nhiều công trình thiếu vốn xây dựng dở dang, thị trường nhà đất trầm lắng.
Đồng tình với quan điểm này, ông Trần Du Lịch, thành viên Ban nghiên cứu của Thủ tướng cho rằng, biện pháp cấm "chia lô bán nền" trên chỉ là cách làm tình thế nhằm "cắt cơn sốt" về đất chứ chưa thể là một giải pháp căn bản giải quyết vấn đề của thị trường bất động sản. Theo ông, Nhà nước không cần thiết phải quản lý ai sẽ xây dựng trong từng công trình trong dự án, mà quản lý việc xây dựng theo quy hoạch, chất lượng các công trình hạ tầng kỹ thuật xã hội trong dự án, tính đồng bộ, tiến độ và chất lượng chung của cả dự án. "Nếu quản lý được như vậy thì sẽ không cần thiết phải cấm hay cho phép phân lô bán nền vì khi đó, sẽ không còn ai dám mua nền nếu không có ý định xây dựng theo nội dung và tiến độ quy hoạch", ông nhấn mạnh.
 |
|
Bất động sản là một trong những lĩnh vực luôn được các doanh nghiệp quan tâm. Ảnh: Anh Tuấn |
Cũng theo ông Thái, các cơ quan chức năng, nhất là ngành thuế, đã đơn giản hóa nhiều thủ tục, rút ngắn thời gian cấp mã số thuế, mã số hải quan. Tuy nhiên, quy trình từ khi khởi sự đến khi khởi động kinh doanh vẫn phải qua 5 bước 49 ngày, với chi phí hơn 2 triệu đồng. Ông Thái đề nghị rút xuống còn 3 bước 15 ngày (cùng lắm là 21 ngày) bằng việc đơn giản hóa các thủ tục, xóa bỏ sự phân biệt doanh nghiệp theo thành phần hiện nay.
Dù trong nhiều cuộc họp với Thủ tướng, doanh nghiệp đã nêu bức xúc về giấy phép con, tại cuộc họp năm nay, đây vẫn lại là vấn đề được nêu kiến nghị. Tính đến nay, số giấy phép con thống kê được đã lên tới hơn 300, chưa kể những quy chế, chỉ thị cũng chặt chẽ như một giấy phép, hay những trường hợp phải chạy vòng vòng nhiều cửa, nhiều dấu, gây tổn phí và thời gian cho doanh nghiệp. Thậm chí theo Chủ tịch Hiệp hội làng nghề VN Vũ Quốc Tuấn, nhiều nơi, tuy tổ chức giải quyết thủ tục hành chính "một cửa" nhưng lại bố trí cán bộ không đủ năng lực, không đúng thẩm quyền nên không hướng dẫn, giải quyết công việc nhanh chóng, nhiều vụ việc vẫn bị chậm trễ và kéo dài.
Theo kiến nghị của ông Thái, Nhà nước nên chuyển các ngành nghề phải có "giấy phép con" sang ngành nghề kinh doanh có điều kiện và công bố công khai điều kiện kinh doanh. Không nên đặt ra các điều kiện quá cao như: doanh nghiệp muốn tham gia đấu thầu phải có 3 năm kinh nghiệm, muốn tham gia thị trường chứng khoán phải có 50 cổ đông trở lên, để phòng ngừa xu hướng không quản được thì cấm hoặc phục hồi cơ chế "xin - cho".
Một vấn đề quan trọng khác cũng được doanh nghiệp quan tâm và muốn gửi kiến nghị đến Thủ tướng trong cuộc gặp lần này là làm thế nào để phát triển thị trường vốn. Theo ông Nguyễn Duy Hưng, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Công ty cổ phần Chứng khoán Sài Gòn, nếu như cách đây 10 năm, đa số người dân giữ tiền dưới dạng vàng hoặc ngoại tệ mạnh tại nhà, thì giờ đây, hệ thống ngân hàng đã xây dựng được lòng tin và thu hút được nguồn tiết kiệm của dân. Tỷ lệ huy động vốn qua tiết kiệm của tất cả các ngân hàng đều tăng khá cao trong những năm gần đây. Tuy nhiên, đã đến lúc hệ thống ngân hàng thương mại không thể mãi cung cấp vốn trung và dài hạn dựa trên nguồn huy động tiết kiệm ngắn hạn.
Tính đến nay cả nước có 30 công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, tổng số tài khoản đầu tư chứng khóan của toàn thị trường mới chiếm một con số rất khiêm tốn, không bằng số tài khoản tiền gửi tại một ngân hàng cổ phần nhỏ. Do vậy ông Hưng cho rằng, vấn đề quan trọng nhất hiện nay là Nhà nước phải xây dựng được lòng tin để khuyến khích người dân chuyển từ tiền tiết kiệm, từ đầu tư đất đai sang đầu tư trực tiếp vào thị trường vốn dưới dạng cổ phiếu, trái phiếu...
Hiện nay, phần lớn các doanh nghiệp VN có quy mô vốn rất nhỏ bé trong khi phải thực hiện những nhiệm vụ chiến lược, những dự án có tổng đầu tư lớn nên việc đảm bảo đủ 15% vốn tự có để được vay vốn của ngân hàng thương mại với hình thức bảo đảm nợ vay bằng tài sản hình thành từ vốn là rất khó khăn.
Trao đổi với VnExpress, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp VN (VCCI) Vũ Tiến Lộc cho biết, hội nghị lần này sẽ là dịp để doanh nghiệp "hiến" những giải pháp để đóng góp vào việc xây dựng Kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm 2006-2010. Do đó, những ý kiến của doanh nghiệp không phải chỉ đơn giản đưa ra kiến nghị mà phải đề xuất các giải pháp.
Ông Lộc cũng thừa nhận là vẫn cần nhiều nỗ lực hơn nữa để cải thiện môi trường kinh doanh ở VN. Hiện nay cả nước có khoảng 2,6-2,7 triệu hộ kinh doanh cá thể, trong đó có những hộ kinh doanh rất lớn nhưng họ vẫn không lựa chọn cách trở thành một doanh nghiệp... Điều đó cho thấy, quá trình thành lập doanh nghiệp còn nhiều điều không thuận lợi cả về thủ tục và chính sách thuế...
Vướng mắc của doanh nghiệp tựu trung lại là những vấn đề môi trường kinh doanh, thành lập doanh nghiệp, tiếp cận nguồn lực, đất đai, vốn để phát triển, hay thủ tục hành chính. Đây là những vấn đề thuộc về môi trường kinh doanh, về thể chế hằng ngày tác động đến doanh nghiệp, song theo ông Lộc đó cũng là những nhiệm vụ không thể giải quyết trong ngày một ngày hai.
Ở thời điểm VN sắp gia nhập WTO, ông Lộc cho rằng, vấn đề đang nổi lên và ngày càng quan trọng là phát triển nguồn nhân lực. Hiện nay ở VN vẫn chưa có một đội ngũ quản lý và công nhân kỹ thuật được đào tạo bài bản. Đặc biệt, còn thiếu một đội ngũ quản trị giỏi, nhất là cho những doanh nghiệp lớn, các tập đoàn.
Hà Vy