Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam vừa công bố kết quả khảo sát thực tế tiền lương, thu nhập và mức sống tối thiểu trong các doanh nghiệp. Cuộc khảo sát được Viện Công nhân – Công đoàn tổ chức tại 60 doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế, đại diện 4 vùng lương trong cả nước. Nhóm nghiên cứu đã tiến hành thực hiện 2.000 phiếu hỏi đối với người lao động, chủ yếu là đối tượng trực tiếp lao động sản xuất trên nhiều lĩnh vực để tìm hiểu về tiền lương, thu nhập thực tế của họ và chi phí cho nhu cầu sinh hoạt hàng ngày của họ.
Kết quả từ cuộc khảo sát cho thấy, tiền lương thực nhận trung bình của người lao động thường cao hơn so với lương cơ bản từ 10 – 20%, đạt mức trung bình là 2,86 triệu đồng mỗi tháng. Cụ thể, tiền lương trung bình của vùng I là 3.312.000 đồng, đạt 119% lương cơ bản; vùng II là 2.940.000 triệu đồng, đạt 120,5% lương cơ bản; vùng III là 2.753.000 đồng, đạt 115,5% lương cơ bản; vùng IV là 2.450.000 đồng , đạt 117,7% lương cơ bản.
Xét theo nhóm doanh nghiệp thì lương của người lao động thuộc khối Nhà nước đạt hơn 3,5 đồng mỗi tháng; khối FDI là hơn 2,6 triệu đồng (chỉ cao hơn lương cơ bản 10,4%); khối dân doanh xấp xỉ 2,8 triệu đồng mỗi tháng. Tính về nhóm ngành nghề, lương cao nhất thuộc về lĩnh vực giao thông, xây dựng hơn 3,5 triệu đồng mỗi tháng; thấp nhất là giày da với 2,6 triệu đồng.
Tính về tổng thu nhập hàng tháng, khối doanh nghiệp Nhà nước đạt cao nhất với 4,5 triệu đồng, khối FDI là hơn 3,7 triệu đồng, dân doanh là 3,48 triệu đồng.
Có tới 28,5% người lao động không hài lòng với mức lương hiện tại. Ảnh: Hoàng Hà |
Qua khảo sát, tiền lương thực nhận của người lao động cao hơn tiền lương cơ bản gần 18%. Tiền lương thực nhận của người lao động bằng 78,9% thu nhập; tại các doanh nghiệp FDI có tỷ lệ tiền lương thấp chỉ chiếm 72% (thu nhập ngoài lương chiếm 28%).
Theo ông Đặng Quang Điều, Viện trưởng Viện Công nhân - Công đoàn, tiền lương của lao động khối FDI thấp nhưng thu nhập ngoài lương lại cao là do doanh nghiệp tìm cách trốn đóng Bảo hiểm xã hội.
Kết quả khảo sát cũng cho thấy, chi tiêu của một gia đình người lao động (3 người) là khoảng 4,6 triệu đồng mỗi tháng. Với mức chi tiêu này thì tiền lương tối thiểu theo vùng mới chỉ đáp ứng từ 40-46% chi tiêu của người lao động. Nếu so sánh với mức chi tiêu thực tế thì vẫn còn khoảng 14,5% người lao động có mức chi tiêu ở dưới mức sống tối thiểu.
Từ kết quả nghiên cứu trên, Viện Công nhân – Công đoàn đề xuất năm 2013, Chính phủ cần điều chỉnh mức lương thấp nhất đạt 80% mức sống tối thiểu theo khảo sát. Cụ thể, vùng I là 3 triệu đồng, vùng II là 2,8 triều đồng, vùng III là 2,5 triệu đồng, vùng IV là 2 triệu đồng. Trước đó, phương án điều chỉnh lương tối thiểu vùng mà Bộ Lao động Thương binh và Xã hội trình lên Chính phủ tại vùng cao nhất là 2,7 triệu đồng một tháng.
“Theo lộ trình điểu chỉnh tiền lương tối thiểu, đến năm 2015 mức này phải bằng mức lương tối thiểu. Nếu không điều chỉnh từ bây giờ với mức bằng 80% mức sống tối thiểu thì đến năm 2015 chúng ta sẽ không thực hiện được mục tiêu của lộ trình này”, ông Đặng Quang Điều lý giải.
Khảo sát thực trạng bữa ăn ca cũng cho thấy, hiện bữa ăn của người lao động tại doanh nghiệp rất nghèo về giá trị dinh dưỡng. Trong đó, người lao động trong doanh nghiệp FDI và công ty cổ phần phải ăn uống kham khổ hơn cả. Số lượng của Cục an toàn vệ sinh thực phẩm, Bộ Y tế tại các khu công nghiệp, chế xuất những năm gần đây cho thấy mỗi năm có từ 11 – 20 vụ ngộ độc thực phẩm với trung bình 1.500 người bị mắc. Theo đó, cùng với đề xuất tăng lương tối thiểu, Tổng liên đoàn lao động Việt Nam cũng đề nghị tăng mức ăn ca cho người lao động trong các khu công nghiệp. Cụ thể: vùng I là 20.000 đồng một vùng II là 18.000 đồng, vùng III là 16.000 đồng, vùng IV là 14.000 đồng. |
Ngọc Tuyên