Vietcombank và Vietinbank chuẩn bị lên sàn là thông tin nóng lan truyền khắp giới đầu tư. Ai cũng háo hức chờ ngày các đại gia của hệ thống ngân hàng tham gia vào thị trường chứng khoán. Việc niêm yết với giá khởi điểm bao nhiêu là câu hỏi mà đa số nhà đầu tư mong muốn trả lời chính xác để có những quyết sách đúng đắn cho hoạt động đầu tư của mình.
Với tư cách là nhà đầu tư, tôi mong muốn chia sẻ một cách nhìn về giá khởi điểm khi niêm yết trên sàn chứng khóan của các cổ phiếu nói chung và cổ phiếu ngân hàng nói riêng.
Có lẽ thị trường chứng khóan Việt Nam là một trong số ít những thị trường quy định giá khởi điểm và biên độ dao động 20% trong phiên giao dịch đầu tiên. Việc quy định như vậy xuất phát từ mong muốn đảm bảo lợi ích của nhà đầu tư, trước hết là các nhà đầu tư nhỏ và nghiệp dư, thiếu thông tin.
Có 3 kịch bản giá tham chiếu mà tôi mong muốn đưa ra thảo luận được lựa chọn theo những tiêu chí khác nhau nhằm có cái nhìn tốt hơn về giá trị cổ phiếu VCB.
Phương án 1: Giá 65.000 đồng là mức ưu đãi mà cán bộ công nhân viên Vietcombank được mua nhằm tưởng thưởng những đóng góp của họ đối với sự nghiệp xây dựng và phát triển ngân hàng.
Phương án 2: Giá 50.000 đồng là mức mà trong mấy ngày hôm nay VCB được giao dịch trên thị trường OTC và cũng là mức giá mà các nhà đầu tư đồn đoán là giá khởi điểm trong phiên giao dịch đầu tiên của cổ phiếu.
Phương án 3: Giá 30.000 đồng là mức gần như thấp nhất của VCB khi thị trường chứng khóan Việt Nam gần như đóng băng với các giao dịch OTC và thị trường niêm yết.
Vậy giá khởi điểm của VCB là bao nhiêu để có thể làm “hài lòng” đa số nhà đầu tư trên thị trường? Tôi đưa ra một cách tiếp cận theo phương pháp loại trừ dựa trên những nguyên tắc chính: Nguyên tắc thị trường; Lợi ích của các bên liên quan; và sự ổn định của thị trường chứng khoán.
Mức giá 30.000 đồng thuộc vùng đáy của cổ phiếu VCB khi mà nền kinh tế Việt Nam đứng trước nguy cơ suy thóai và hoạt động ngân hàng truyền thống như cho vay (tín dụng) và dịch vụ ngân hàng giảm sút.
Mức này chọn làm giá khởi điểm không phù hợp. Bởi lẽ, thứ nhất, nền kinh tế Việt Nam có thể đã qua nguy cơ suy thoái khi GDP quý I vẫn tăng trưởng. Hệ thống ngân hàng thương mại, trong đó có VCB, sẽ là những đơn vị phục hồi nhanh nhất, mạnh nhất.
Thứ hai, mức giá này không phản ánh quan hệ cung cầu cổ phiếu tại thời điểm hiện tại khi các cổ phiếu ngân hàng khác đã tăng mạnh hầu hết đạt 100% so với mức đáy. Thứ ba, việc niêm yết với giá thấp và sau đó ổn định và tăng giá có thể làm ổn định về mặt bằng giá cả, nhưng cũng có thể làm biến dạng giao dịch của VCB khi cung và cầu không thể gặp nhau theo mức giá quy định. Thứ tư, là thiệt đối với cán bộ công nhân viên VCB khi họ phải mua giá khá cao.
Đối với mức giá 65.000 đồng là mức giá mà cán bộ công nhân viên VCB được mua ưu đãi: Có thể nói với giá khởi điểm này có thể làm hài lòng đại đa số các nhà đầu tư, đặc biệt là cán bộ công nhân viên của VCB. Tuy nhiên, nó có thể gây ra những bất lợi. Thứ nhất, giá VCB sẽ ở mặt bằng khá cao so với các cổ phiếu ngân hàng hiện thời trong khi kết quả kinh doanh chưa đột biến. Do vậy, trong ngắn hạn sẽ khiến cổ phiếu này giao dịch với khối lượng ít và xu hướng giảm giá, gây ra hiệu ứng tiêu cực đối với thị trường và giảm điểm đối với Vn-Index. Thứ hai, không phản ánh cung cầu hiện tại của thị trường đối với cổ phiếu VCB.
Mức giá khởi điểm dự kiến khoảng 50.000 đồng, theo tôi là hợp lý trên cơ sở những lý do sau:
Thứ nhất, thương hiệu mạnh. VCB là thương hiệu ngân hàng mạnh nhất Việt Nam hiện nay với uy tín hơn 50 năm hình thành và phát triển. Với lợi thế của mình, VCB có hệ thống đối tác, ngân hàng đại lý trải dài khắp miền đất nước cũng như hầu hết các quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.
Thứ hai, kết quả kinh doanh khả quan. Kết quả kinh doanh chưa thực sự xuất sắc nhưng cũng khả quan của VCB cho phép nhà đầu tư kỳ vọng vào sự ổn định và gia tăng lợi nhuận của ngân hàng trong tương lai.
Thứ ba, phản ánh quan hệ cung cầu cổ phiếu. Gần đây cùng thông tin chuẩn bị niêm yết, việc phát hành thêm cổ phiếu mới, trả cổ tức cũng như hòa cùng xu thế tăng điểm mạnh của thị trường VN và khối ngân hàng, cổ phiếu VCB hiện đang được giao dịch ổn định với lượng cầu thường xuyên khá lớn ở mức giá 50.000 đồng/cổ phiếu.
Thứ tư, tạo sự ổn định trên thị trường. Với mức giá này thì biên độ dao động của VCB trong phiên giao dịch đầu tiên sẽ là 40.000-60.000 đồng. Mức đỉnh và mức đáy của biên độ này khá gần với mức khởi điểm của phương án 1 và 3. Chính vì vậy lựa chọn phương án giá khởi điểm khoảng 50.000 đồng/cổ phiếu sẽ là phương án tối ưu nhằm tạo điều kiện cho thị trường xác định giá trị của cổ phiếu VCB. Đồng thời, định hướng được nhà đầu tư nhỏ, thiếu thông tin.
Sơn Nguyên