From: "Pham Vu Hong Le"
To: <webmaster@vnexpress.net>
Sent: Thursday, March 28, 2002 1:33 AM
Subject: Dai hoc dan lap o VN
Thưa tòa soạn,
Đọc nội dung trong trang Giáo dục của VnExpress, chúng tôi cảm nhận được những thay đổi lớn trong cách đào tạo ĐH và sau ĐH ở Việt Nam, kể cả cơ hội nhận học bổng du học. Nếu như khi xưa, học bổng của nước ngoài luôn nằm kín trong ngăn kéo của các vị quan chức để họ phân phối cho con các cán bộ cao cấp và người thân, thì nay đã được đưa ra ánh sáng. Như thế, chắc chắn sẽ có một số thật sự giỏi và có nguyện vọng nhận học bổng để được đào tạo.
Ở Việt Nam dân đông, số người cần được học ĐH để có cơ hội kiếm sống khá hơn nhiều hơn rất nhiều so với khả năng của các trường ĐH quốc lập, cho nên lập ra các trường ĐHDL là một việc tốt. Tuy nhiên, tôi không có nhiều thông tin về việc này, nhưng đọc tin trên mạng mà thấy chán. ĐH Văn Hiến ở Sài Gòn thì các ông bà "sáng lập viên" đánh nhau kịch liệt, chả thấy gì là văn hiến cả. Ở Hà Nội thì có ĐH Châu Á lừa và ĐH Đông Đô bê bối. Các cơ quan chức năng ở Việt Nam đang cố gắng giải quyết những bê bối này, kể cả việc đưa mấy vị giáo sư ra tòa. Nhưng theo ý kiến của cá nhân tôi, Bộ GD&ĐT là người chịu trách nhiệm chính trong việc làm tư vấn cho Nhà nước "đẻ non" ra các trường ĐHDL.
Nếu mua phải một cái máy kém chất lượng thì người ta có thể đem đổi máy khác hoặc vứt nó đi, mua cái khác, nhưng cỗ máy ĐH không thể là của dởm được. Đời người ta có hạn, nhất là khi tuổi còn non trẻ. Nếu được đào tạo ở một ĐH dởm thì chắc chắn cũng chỉ có hàng dởm. Ở Canada, hệ thống ĐH được xây dựng trên nguyên tắc "nhà nước và nhân dân cùng làm". Một số người giàu có và nhiệt tình đã bỏ vốn ra xây trường, lập phòng thí nghiệm và tuyển lựa các giáo sư. Còn nhà nước thì hỗ trợ cho một phần kinh phí để duy trì các đề tài nghiên cứu và mua thêm các thiết bị khoa học đắt tiền. Nếu trường tốt, sinh viên đông thì kinh doanh có lãi, người giàu sẽ tiếp tục bỏ tiền vô. Bằng không sẽ phá sản. ĐH ở Canada chịu sự kiểm tra ngặt nghèo về quy chế và thước đo tự nhiên của thị trường: Học xong mà chẳng có ai thuê đi làm thì chẳng ai đến trường đó học nữa.
Có lẽ Việt Nam đang trong giai đoạn phát triển nên có nhiều điều khác thường (giá đất quá ư là cao, trong khi đất đó lại chẳng phải là của mình. Số thí sinh thi vào các trường ĐH cũng quá lớn. Cả nghìn người đi thi mới có một vài chỗ học, không thể tưởng tượng được là trong số hơn 30 phòng thi, mỗi phòng có 30 em mà chỉ có 1 đến 2 em sẽ được chọn vào học, để rồi sau 4-5 năm cũng chẳng kiếm được việc làm theo nghề nghiệp). Nên chăng chỉ cho phép những học sinh đạt kết quả học tập nhất định mới được dự thi. Như thế, sẽ giảm bớt đi nhiều thứ phiền phức.