Mua gom, bán tháo cổ phiếu theo hình thức “tiền trảm hậu tấu”, không còn dừng ở hiện tượng mà dường như đã thành vấn nạn, sự việc “đương nhiên”. Hình thức quản lý lỏng lẻo và mức xử phạt quá thấp có lẽ đang dung túng cho các đại gia, các cổ đông lớn. Thực tế, những hành vi này không thể mãi coi nhẹ ở mức vi phạm công bố thông tin và xử lý hành chính đơn thuần mà nó đang trở thành tệ nạn. Trong đó, chủ hành vi cố tình làm sai để trục lợi, lũng đoạn thị trường và coi thường các cơ quan quản lý.
Sở Giao dịch chứng khoán TP HCM (HOSE) hôm 10/7 công bố thông tin cổ đông nội bộ của 2 công ty niêm yết. Đó là đầu tư phát triển đô thị và khu công nghiệp Sông Đà (mã SJS) và Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn Thương Tín (mã STB) vi phạm công bố thông tin.
Cụ thể, ông Đỗ Văn Bình, Phó chủ tịch Hội đồng quản trị SJS, đã bán 420.340 cổ phiếu SJS từ ngày 1/6-26/6, trước khi HOSE công bố thông tin đăng ký giao dịch. Trong khi đó, tại Ngân hàng Sacombank, ông Trầm Khải Hòa, thành viên Hội đồng quản trị STB, đã mua 540.000 cổ phiếu STB từ ngày 15/6-22/6 nhưng không công bố thông tin.
Điều này cũng khá dễ hiểu bởi các nhà đầu tư đã không có gì bất ngờ với việc bán trước, hoặc mua trước rồi báo cáo sau. Hành động của những đại gia lắm tiền nhiều của trong các đơn vị đang có sự giằng xé lợi ích giữa các bên, ở các đơn vị có hiện tượng thâu tóm.
Trước đó, chỉ trong 2 tuần đầu tháng 6, báo chí đã có cơ hội mổ xẻ một loạt các hành động âm thầm mua gom, bán tháo cả triệu cổ phiếu, những quyết định xử phạt kiểu đúng nguyên tắc và "cho có" của các cơ quan quản lý.
Cụ thể, chỉ vài ngày sau khi bị phạt (60 triệu đồng một tổ chức, cá nhân) do bí mật mua gom một số lượng cổ phiếu khổng lồ và trở thành cổ đông lớn của Sacombank hôm 12/6, Các cổ đông lớn của STB lại bị HOSE "vạch mặt" bán hàng triệu cổ phiếu không báo cáo.
Trước đó, giới đầu tư chắc hẳn còn nhớ những vụ thoát xác nhẹ nhàng hoặc ôm hàng không ai biết và bị phạt rất nhẹ. Cụ thế, ông Đinh Hồng Long, Chủ tịch SHN phạt 40 triệu, Sacombank đã mua 1.041.500 cổ phiếu SPM vào ngày 5/3 và trở thành cổ đông lớn nhưng chậm báo cáo...
Thông tư 52 về quy định công bố thông tin mới có nhiều điểm khác biệt và theo hướng siết chặt hơn so với Thông tư 09. Trong thông tư quy định không chỉ doanh nghiệp niêm yết mà cả các doanh nghiệp chưa niêm yết mà có quy mô vốn lớn và tính đại chúng cao (có vốn điều lệ từ 120 tỷ đồng và có từ 300 cổ đông trở lên) đều phải thực hiện công bố thông tin.
![]() |
Cổ đông lớn liên tục vi phạm công bố thông tin. Ảnh minh họa. |
Tình hình vi phạm như trong hơn tháng qua dường như các biện pháp quản lý giám sát và xử phạt chưa phát huy hiệu quả. Số lượng các vi phạm vẫn còn nhiều và các đối tượng vi phạm có biểu hiện ngang nhiên hơn.
Thực tế cho thấy, những đối tượng vi phạm dường như không ngại việc bị xử phạt. Hoạt động mua gom, bán tháo cổ phiếu vẫn được thực hiện theo hình thức "tiền trảm hậu tấu" một cách tràn lan. Các đại gia cứ mua bán xong thì nộp phạt và cơ quan xử lý nhận tiền phạt là xong.
Liệu các hình thức quản lý như hiện nay có đủ ngăn chặn và răn đe các hành vi vi phạm hay không, hay vẫn đang dung túng cho các cổ đông lớn hình thành nên thói quen vi phạm pháp luật.
Những khoản xử phạt vài chục triệu đồng một lần vi phạm không là lớn đối với những cổ đông lớn vi phạm. Trong khi đó, ảnh hưởng của nó tới quyền lợi của các cổ đông nhỏ nếu tính tổng là rất lớn. Hơn thế, nó còn ảnh hưởng tới sự phát triển của thị trường chứng khoán.
Trong trường hợp ông Đỗ Văn Bình, đại gia này đã bán 420.000 cổ phiếu SJS từ 1/6-26/6 trong đợt đăng ký bán tổng cộng 10 triệu cổ phiếu SJS. Tuy nhiên, vấn đề nằm ở chỗ ông Bình đã bán 420.000 cổ phiếu SJS trước khi HOSE công bố thông tin đăng ký giao dịch.
Khá nhiều nhà đầu tư đã đặt ra câu hỏi, tại sao cổ đông lớn này lại phải vội vã bán chui số cổ phiếu nói trên. Và khi câu hỏi chưa kịp được giải đáp thì ông Bình đã đăng ký mua vào 5 triệu cổ phiếu. Và đến ngày 6/7, ông Bình nhận sở hữu 4,5 triệu cổ phiếu từ 3 nhà đầu tư là Wareham Group Limited, Vietnam Enterprise Investments Ltd và Vietnam Property Fund Limited. Sau các giao dịch trên, ông Bình sở hữu 19,87 triệu cổ phiếu SJS, chiếm 19,87% vốn điều lệ SJS. Trong khoảng thời gian 1-26/6, cổ phiếu SJS đã giảm từ mức 38.500 xuống 34.800 đồng một cổ phiếu.
Chưa biết trên thị trường chứng khoán ai là người được, ai là người mất nhưng dường như các nhà đầu tư nhỏ lẻ là những người thường phải chạy vã mồ hôi theo những biến động khôn lường của các cổ đông lớn.
Trong trường hợp STB trước đó, các đại gia thâu tóm STB trong một khoảng thời gian rất dài và ở mức giá thấp. Khi mục tiêu đã thành, giá cổ phiếu STB đã lên mức rất cao. Việc thoái vốn khi đó giống như một mũi tên trúng 2 đích, đạt được mục đích thâu tóm và bán ra được giá cao thu lời về. Cái lợi này không rõ có bao nhiêu nhà đầu tư nhỏ lẻ được tham gia ăn theo cùng?
(Theo VEF)