Ông Dũng chia sẻ thông tin trên tại Toạ đàm trực tuyến 'Mở rộng kênh tiêu thụ điện tử cho trái cây khu vực phía Nam' ngày 18/8. Đại diện Sen Đỏ cho rằng, sự tăng trưởng mạnh trong thời gian ngắn như thế này chỉ có thể xảy ra với loại hàng hoá nông sản.
Lý giải thêm về sự tăng trưởng đột biến, ông Dũng nhận định, một phần rất lớn là do hầu hết người dân, nhất là người dân tại TP HCM rất mong muốn được tiếp cận nông sản trong khi hiện không đủ để mua. Mặt khác, thời điểm giãn cách này, sàn thương mại điện tử là kênh thay thế để người mua hàng có thể tiếp cận nông sản mà giảm thiểu vấn đề tiếp xúc, tránh lây lan dịch bệnh.
Những rào cản khi đưa nông sản trên sàn thương mại điện tử
Mặc dù lượng đơn hàng tăng mạnh, tuy nhiên, ông Dũng cũng cho rằng còn rất nhiều rào cản, thách thức đối với mặt hàng nông sản trên sàn thương mại điện tử. Đặc biệt, trong thời điểm hiện tại là khâu logistics trong nội đô Sài Gòn, cũng như giữa các tỉnh về Sài Gòn, hay xa hơn là miền Trung và miền Bắc...
"Nông sản là mặt hàng đặc thù, hàng đã xuất ra là phải giao ngay, nếu không sẽ bị hỏng, không đảm bảo chất lượng khi đến tay người dùng cuối. Vì vậy, việc giao nhận hàng nếu không thông suốt sẽ gây rủi ro cho cả người bán và người mua", ông Dũng cho hay.
Đồng quan điểm với ông Dũng, ông Phan Trọng Lê - Trưởng Ban Nghiên cứu phát triển và thương hiệu, Tổng công ty Bưu điện Việt Nam (Vietnam Post) cũng cho rằng, làm logistics cho nông sản trên thương mại điện tử là khó nhất trong các loại khó, vì cả hai nhóm rau củ quả và nhóm đến mùa vụ đều phải tiêu thụ nhanh trong thời gian ngắn, bảo quản không được lâu. Điều này dẫn đến toàn bộ khâu logistics phải rất nhanh và kịp thời, bỏ khâu lưu kho mà phải từ ruộng đến tay người tiêu dùng luôn, nên nghiệp vụ logistics còn gặp nhiều khó khăn.
Để tháo gỡ vấn đề này, ông Dũng cho biết: "Chúng tôi đang tích cực làm việc với sở công thương, các sở ban ngành khác của TP HCM để bàn và tìm giải pháp cũng như tham gia vào việc diễn giải định nghĩa việc triển khai các quy định hiện nay. Đơn cử thế nào là hàng hoá thiết yếu, quy trình cho shipper..."
Bên cạnh rào cản logistics là những thách thức trong việc đưa người nông dân lên sàn thương mại điện tử một cách chuyên nghiệp, bởi kiến thức của nông dân về kinh doanh trực tuyến còn hạn chế.
Trên thực tế, bản chất của việc bán nông sản trực tuyến trên sàn là hoạt động kết nối trực tiếp giữa người nông dân với người mua hàng - quy trình này khác hoàn toàn so với việc người dân bán hàng trước đây với hệ thống phân phối truyền thống - thông qua thương lái. Đây là quy trình về chuyển đổi số cho người dân, hợp tác xã. Để thành công, ông Dũng cho rằng người dân cũng như các hợp tác xã cần đầu tư để tìm hiểu về quy trình chuyển đổi số, như tìm hiểu về sàn thương mại điện tử, quy cách tạo gian hàng, cách đóng gói sản phẩm...
Hỗ trợ người nông dân xây dựng thương hiệu trên các nền tảng số
Xây dựng thương hiệu nông sản của riêng mình, từ đó từng bước chủ động bán nông sản lâu dài qua kênh trực tuyến thương mại điện tử cũng là một nội dung quan trọng được bàn đến tại Toạ đàm trực tuyến 'Mở rộng kênh tiêu thụ điện tử cho trái cây khu vực phía Nam'.
Tại toạ đàm, ông Trần Trọng Khiêm - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Sóc Trăng cho biết, Sở đã làm việc với bưu điện Sóc Trăng và đưa được 60 mặt hàng lên sàn của bưu điện, tiêu thụ được hơn 200 tấn nhãn trên sàn đó, một số sản phẩm khác cũng được người tiêu dùng đón nhận và đặt hàng.
Riêng Nông nghiệp, Sở còn đề xuất thành lập tổ xúc tiến thương mại và tiêu thụ nông sản, để theo dõi nắm bắt hỗ trợ bà con tạo ra sản phẩm chất lượng, hướng dẫn trong đóng gói, đặc biệt sắp tới làm sao để tạo ra nông sản hữu cơ, ít dùng thuốc bảo vệ thực vật, giúp bà con có đầu mối, làm sao để liên kết được với nhau, xây dựng chuỗi sản xuất từ hàng đầu vào như làm app điện tử...
Về phía sàn thương mại điện tử, ông Dũng cho biết, công ty cũng tích cực làm việc với người dân trong việc đào tạo họ sử dụng công nghệ mới, từ các đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, quy cách đóng gói để chuyển được đến người dùng cuối, cách sử dụng các công cụ mới như livestream bán hàng...
Tuy nhiên, ông Dũng nhận định việc này cũng là thách thức với bà con nông dân, hợp tác xã, bởi khi đã xác định không chỉ làm trong mùa dịch mà còn là kênh lâu dài, thì mọi người phải đầu tư nguồn lực, học cách đóng gói sản phẩm, xử lý đơn hàng, làm quen với nhiều thao tác mới, khác biệt so với phương pháp truyền thống, vì đối tượng người dân tiếp xúc trực tiếp là người mua hàng chứ không phải thương lái.
Song song, Sen Đỏ còn tổ chức các chương trình lớn, như Nông nghiệp số, Đi chợ tại nhà, Gian hàng việt quốc gia trực tuyến. Những chương trình này, công ty đều cử người trực tiếp đến các tỉnh thành có nguồn nông sản và giúp đỡ bà con, hỗ trợ họ tiếp cận kênh thương mại điện tử, tạo thương hiệu và đưa sản phẩm lên sàn.
Doanh nghiệp này cũng tạo điều kiện để làm sao người nông dân muốn lên sàn thì cũng có khu vực cho người nông dân vào đó đăng ký mua bán sản phẩm. Bên cạnh đó, bà con có thể đăng ký thông qua các kênh của sở ban ngành địa phương như sở nông thôn, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn để kết nối đưa sản phẩm lên sàn. "Cách hiệu quả nhất hiện tại là bà con nên đi qua sở ban ngành địa phương. Sau khi đã quen rồi thì có thể tự đưa mà không cần hỗ trợ nào từ sàn cũng như sở ban ngành nữa", ông Dũng cho biết.
Về phía Vietnam Post, ông Lê cho biết, để hỗ trợ người nông dân, công ty cũng đang triển khai chương trình 1034 của Bộ Thông tin và Truyền thông, hướng dễn hỗ trợ bà con tham gia môi trường số để bán hàng. Vietnam Post cũng có những chính sách miễn giảm toàn bộ phí tham gia sàn, chính sách miễn giảm cước giai đoạn đầu, hay đào tạo trực tiếp cho bà con, phân lớp đào tạo phổ cập (cơ bản nhất) cho những người chưa có hiểu biết gì về tự kinh doanh số, tổ chức hội nghị. Lớp cao cấp hơn thì hỗ trợ đào tạo bà con, hợp tác xã phối hợp với các trung tâm xúc tiến để làm thương hiệu, nâng cao giá trị sản phẩm, đặc biệt với nông sản làm sao chất lượng ổn định trong cả mùa và trong nhiều năm, dần tạo uy tín cho từng hộ.
Nguyễn Phượng