Tại buổi gặp mặt giữa lãnh đạo TP HCM với cán bộ chủ chốt ngành Giáo dục Đào tạo thành phố, sáng 7/10, bà Hải tâm sự, khi tiêu cực trong một số trường trên địa bàn được phản ánh liên tiếp, bà đã nghĩ tới chuyện xin nghỉ hưu sớm. Nhưng trách nhiệm người làm quản lý cơ sở, sự quan tâm của xã hội và cấp, ngành địa phương với sự nghiệp giáo dục khiến bà nghĩ lại.
"Chúng ta nên công bằng hơn. Tôi mong muốn cán bộ quản lý cơ sở cần được trang bị những vũ khí để hành xử công việc tốt hơn. Trong hoạt động chung, tất yếu có cái sai nhưng phải biết được ai sai thì xử lý. Còn lại phải giữ được lòng tin cho toàn thể ngành giáo dục", bà Hải nói.
Cũng theo bà Hải, các hiệu trưởng đang phải "gánh" quá nhiều lo toan: không chỉ biết về chuyên môn mà phải bao quát cả tài chính, thanh tra, xây dựng... Chính vì thế, họ cần được rèn luyện và tu dưỡng thường xuyên để có cái tâm và quan điểm trong sáng, lành mạnh, đảm đương tốt trọng trách của mình.
Tại buổi gặp mặt, không ít hiệu trưởng cũng nêu những bất cập dẫn đến hiện trạng dạy thêm, học thêm.
Bà Dương Thị Trúc Bạch, Hiệu trưởng THPT Nguyễn Thị Minh Khai, cho rằng, hiện trạng trên xuất phát từ việc người soạn sách giáo khoa và người phân phối chương trình học không ráp nối được với nhau. Và ngành không có nhạc trưởng trong chuyện này.
"Người soạn bài là 5 tiết nhưng người áp chương trình lại cho 3 tiết, chúng tôi phải dạy thế nào đây? Phụ huynh và xã hội nhìn vào kết quả cuối cùng của nhà trường là học sinh đậu ra sao. Chúng ta nói phải thực học, thực dạy. Nhưng nếu thực học, thực dạy với thời lượng không đủ thì làm sao con em chúng ta đảm bảo kết quả tốt?", bà Trúc Bạch nói. "Lương tâm của nhà giáo không cho phép chúng ta thực học, thực dạy như vậy".
Cũng theo bà Trúc Bạch, không thể dạy thêm nên các trường phải tăng tiết và phải thu thêm tiền học để trả lương cho giáo viên. Nhưng tăng tiết và thu thêm tiền đều sai quy định. "Các thày không thể cứ dạy mà không có thêm đồng lương nào. Tâm trạng cán bộ quản lý là muốn làm tốt hơn công tác đào tạo của trường nhưng thực tế họ không được bảo vệ nếu có chuyện gì xảy ra", bà Trúc Bạch bức xúc.
Ông Nguyễn Hồng Việt, Hiệu trưởng THPT Phú Nhuận, cũng cho rằng, chương trình sách phổ thông chủ yếu do những người dạy ĐH biên soạn, quá tải so với thời lượng lên lớp của giáo viên và học sinh. Các trường buộc phải dạy thêm để cân đối giữa lý thuyết và thực hành.
Cũng theo ông Việt, mức thu học phí phổ thông đã rất lạc hậu so với sinh hoạt chung của xã hội. Các cấp, ngành chức năng nên xem xét, có chính sách để vừa hỗ trợ được học sinh nghèo, vừa tạo điều kiện cho những phụ huynh có khả năng kinh tế đóng góp thêm.
Phó Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Tài, nhìn nhận, chất lượng giáo dục bao hàm cả việc truyền thụ kiến thức. Chuyện phụ đạo, dạy thêm, kinh phí, lệ phí... thế nào cho hợp lý cần được Ban giám đốc Sở Giao dục Đào tạo đề đạt cụ thể lên cấp chức năng.
Cũng theo ông Tài, việc làm cán bộ quản lý giáo dục rất khó. Đối với nhiều nước khác, hiệu trưởng không lo giáo viên không đủ sống, học sinh không đủ tiền đóng tiền học... mà chuyên tâm cho việc làm thế nào người thầy truyền đạt tốt nhất, dạy tốt nhất. Trong khi ở Việt Nam, hiệu trưởng phải lo quá nhiều việc.
"Nhưng chúng ta không được quyền bó tay trước khó khăn. Có những vấn đề giải quyết được sớm song cũng có vấn đề cần lộ trình để giải quyết", ông Tài nói. "Chúng ta sẽ cố gắng để tổ chức buổi gặp mặt thế này hằng năm, không chỉ lãnh đạo UBND thành phố mà đại diện các Sở, ngành cũng có thể đến, lắng nghe và cùng ngành giáo dục giải quyết những vướng mắc, khó khăn".
Thanh Lương