![]() |
Ông Mai Văn Dâu. |
Sáng 18/11, lực lượng công an đã tống đạt lệnh khởi tố bị can và bắt tạm giam ông Dâu về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ theo Điều 281 Bộ Luật Hình sự. Phó thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đã có quyết định đình chỉ chức vụ Thứ trưởng Thương mại đối với ông Mai Văn Dâu từ 17/11.
>Bóc gỡ đường dây tiêu cực quota dệt may
Cũng trong ngày 17/11, VKSND tối cao đã phê chuẩn lệnh khởi tố bị can số 313/ANĐT và lệnh bắt tạm giam số 710/ANĐT trong thời hạn 4 tháng đối với ông Mai Văn Dâu. Đồng thời VKS cũng phê chuẩn lệnh khám xét nơi ở và nơi làm việc của ông Dâu, do ông Nguyễn Hải Phong, Vụ trưởng Vụ thực hành quyền công tố và Kiểm sát án an ninh điều tra ký.
Vào 8h45 sáng 18/11, Cơ quan an ninh đã khám xét văn phòng làm việc của ông Dâu tại Bộ Thương mại, 21 Ngô Quyền, Hà Nội. Việc khám xét kết thúc vào 13h15. Và 16h15 chiều cùng ngày, Cơ quan an ninh tiến hành các thủ tục tố tụng tại nhà riêng của ông Dâu ở 35A, Liên Trì, HN. Hoạt động này kết thúc lúc 18h.
Sáng 18/11, ông Dâu đi làm bằng xe con của Bộ Thương mại từ 7h. Mấy ngày nay đã có tin đồn ông sẽ bị bắt, song ông Dâu vẫn đến văn phòng Bộ và giữ phong thái bình thản như thường lệ. Ông vẫn giữ thói quen về nhà nghỉ trưa. Tuy nhiên, trưa 17/11 ông đã không về và buổi tối thì về rất muộn.
![]() |
Nhà ông Dâu tại 35 A, Liên Trì, HN bị phong tỏa trong nhiều ngày. Ảnh chụp ngày 15/11. |
Một nhân viên (đề nghị giấu tên) của Bộ Thương mại cho VnExpress biết, sáng 18/11, ông Dâu có mặt tại văn phòng rất sớm. Theo lịch làm việc của Bộ Thương mại, 13h30 chiều cùng ngày, ông Dâu phải có mặt tại cuộc họp của Ban cán sự Đảng về việc kiểm điểm Vụ Xuất nhập khẩu. Lịch của bộ tuần này cũng dày đặc những cuộc họp và làm việc của ông Dâu. Tuy nhiên, ngày 18/11, Bộ Thương mại đã huỷ tất cả các cuộc gặp với lãnh đạo từ cấp thứ trưởng trở lên.
Như vậy, cho đến nay vụ án đưa và nhận hối lộ, lừa đảo, lợi dụng chức vụ liên quan đến việc "chạy quota dệt may sang Mỹ" đã khởi tố 14 bị can và bắt tạm giam 13 người.
Theo nguồn tin riêng của VnExpress, hiện cơ quan điều tra đã có đủ cơ sở để chứng minh hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn của ông Mai Văn Dâu trong việc cấp hạn ngạch quá tiêu chuẩn cho một số doanh nghiệp. Cơ quan điều tra đang xem xét hành vi cố ý làm trái của ông Dâu.
Qua điều tra đường dây mua bán hạn ngạch dệt may, Cơ quan An ninh đã phát hiện bút tích của ông Mai Văn Dâu (Thứ trưởng Bộ Thương mại) trong một số hồ sơ xin cấp hạn ngạch xuất khẩu dệt may. Trong số này có trường hợp đã được cấp vượt mức quy định và một số bộ hồ sơ bị xem là ký khống. Lý giải về việc này, ông Dâu cho rằng, thông thường doanh nghiệp phải gửi văn bản tới văn thư, song có một số trường hợp lại gửi thẳng cho ông nên ông phải ký chuyển xuống Vụ Xuất nhập khẩu xử lý.
![]() |
Xe cảnh sát đang ghi hình các phóng viên tác nghiệp trước cửa Bộ Thương Mại. Ảnh chụp chiều 18/11. |
Còn về việc phân vượt tiêu chuẩn, ông cho rằng, nó thuộc trách nhiệm của bộ phận chức năng (tức Vụ Xuất nhập khẩu). "Nếu cứ có sai sót số liệu là trách nhiệm của lãnh đạo bộ thì chắc là chẳng ai dám làm cả. Lên đến chúng tôi thì chỉ xem lại về nguyên tắc, quy trình có đúng không thôi. Chứ còn phải soát xét đến từng số liệu một thì tôi không làm được và chắc người khác cũng vậy. Cho nên, những cái sai về số liệu cụ thể như thế phải thuộc về trách nhiệm bộ phận chức năng. Cũng có thể chỉ do anh em sơ suất nhưng cụ thể thế nào để cơ quan điều tra xác minh", ông biện minh.
Chỉ nửa tháng sau khi Vụ phó Xuất nhập khẩu Lê Văn Thắng, mắt xích đầu tiên trong vụ tiêu cực bị bắt giam, con trai ông Mai Văn Dâu, Mai Thanh Hải cũng bị triệu tập. Ông Dâu lúc đó cũng khẳng định mình hoàn toàn không liên quan tới sai phạm của con.
Ngày 5/10, Bộ Thương mại đã quyết định chuyển các công việc này sang cho ông Lê Danh Vĩnh, Thứ trưởng Bộ Thương mại. Đồng thời, Thứ trưởng Phan Thế Ruệ sẽ thay ông Dâu đảm nhận trách nhiệm Thứ trưởng Thường trực Bộ Thương mại. |
Ông Mai Văn Dâu tham gia vào ngành thương mại trên 20 năm, kể cả thời gian làm Tổng giám đốc Tổng công ty Xuất nhập khẩu I (thuộc Bộ Thương mại). Bản thân ông cũng đã trực tiếp điều hành công việc quản lý xuất nhập khẩu dệt may từ những ngày đầu tiên EU áp hạn ngạch với mặt hàng này. Ngoài ra, với vai trò Thứ trưởng Thường trực, ông Dâu đã nhiều năm chỉ đạo điều hành công tác xuất khẩu, nhập khẩu, chỉ đạo công tác thị trường ngoài nước, xúc tiến thương mại, xây dựng và quảng bá thương hiệu quốc gia.
Cá nhân ông Dâu trong con mắt doanh nghiệp cũng có nhiều luồng quan điểm khác nhau. Giám đốc một doanh nghiệp dệt may tư nhân ở phía Nam, từng tiếp xúc với thứ trưởng nhiều lần tại các hội nghị xuất khẩu khu vực và cũng từng đụng độ quan điểm về chính sách phân bổ quota dệt may thì nhận xét, ông Dâu là một người lãnh đạo nhã nhặn, khéo léo, có tinh thần cầu thị và không bao giờ thể hiện thái độ sách nhiễu, gây khó khăn cho doanh nghiệp. "Ông cũng tỏ ra là một nhà quản lý biết phân việc và rất kín kẽ. Chẳng hạn khi doanh nghiệp khéo léo ám chỉ đến chuyện xin cho hạn ngạch, ông Dâu thường từ chối thẳng thừng và nói việc xét, cấp tiêu chuẩn hạn ngạch là do vụ chức năng làm", vị giám đốc này kể.
Cũng thuộc luồng quan điểm này, một số doanh nghiệp cho rằng, ông Mai Văn Dâu còn có công trong việc xây dựng một số chính sách xuất nhập khẩu mang tính đột phá. "Tuy nhiên, một cán bộ xây dựng chính sách tốt không có nghĩa là cá nhân ông ta trong sạch. Bản thân cơ chế hiện nay quá tin tưởng vào cá nhân cán bộ mà giao toàn quyền cho anh ta, không cần giám sát, nên đã không thể kiểm soát được khi người cán bộ đó bị tha hoá", giám đốc một doanh nghiệp xuất nhập khẩu tư nhân bình luận.
Tuy nhiên, không ít doanh nghiệp tỏ ra bất bình với cá nhân vị thứ trưởng. Họ cho biết, trong giới kinh doanh lâu nay thường truyền tai nhau biệt danh "Mãi Vẫn Giàu" với sự ấm ức khôn cùng bởi chính những cơ chế quản lý xuất nhập khẩu mà ông Dâu là đồng tác giả. Các doanh nghiệp dệt may cho rằng, cơ chế quản lý phân bổ hạn ngạch trước đây có quá nhiều cám dỗ, nếu không sinh ra ông Dâu này, sẽ có ông Dâu khác.
Những động thái quyết liệt gần đây của Bộ trưởng Thương mại Trương Đình Tuyển được doanh nghiệp đánh giá cao, song theo họ đó là giải pháp bắt buộc và vẫn mang tính tình thế. "Cơ chế phân bổ và giám sát mới mà Bộ trưởng đưa ra rất chặt chẽ và minh bạch. Song có một điều là nó đã vô tình hợp thức hoá phần quota đã cấp trước đây, vốn ẩn khuất trong nó không ít điều tiêu cực. Nay việc phân bổ quota theo thành tích, dù trong sạch đến đâu, vẫn không thể đảm bảo công bằng bởi nó được tiến hành dựa trên phần quota mà doanh nghiệp đã thực hiện trước đây", đại diện một nhóm các doanh nghiệp dệt may bình luận.
Điều 281 Bộ Luật Hình sự: Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ: 1. Người nào vì vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác mà lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái công vụ gây thiệt hại cho lợi ích của Nhà nước, của xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ 1 đến 5 năm. 2. Phạm tội thuộc một trong những trường hợp sau đây thì bị phạt tù từ 5 năm đến 10 năm - Có tổ chức 3. Phạm tội gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng thì bị phạt tù từ 10 năm đến 15 năm 4. Người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 1 năm đến 5 năm, có thể bị phạt tiền từ 3 triệu đồng đến 30 triệu đồng.
|
Nhóm phóng viên