Trong giai đoạn Covid-19, cách ly xã hội, giám đốc trung tâm bảo trợ trẻ em Hà Cầu, Hà Đông, Hà Nội - Trần Thục Ninh, người vẫn được các cháu trìu mến gọi là "bà" lại càng đau đầu tính toán những bữa ăn phù hợp với tuổi mầm non đến trung học. Trung tâm vẫn thường nhận được sự hỗ trợ từ cộng đồng, khi là mớ rau, con cá của bà con xung quanh, lúc là phần quà của các mạnh thường quân hay nhóm thiện nguyện. Nay vì dịch bệnh, việc hỗ trợ các cháu không thể thường xuyên như trước. Chưa kể, trong dịch, giá cả một số mặt hàng thực phẩm cũng tăng... Trung tâm chỉ gói ghém để đảm bảo đủ khẩu phần ăn dinh dưỡng cho các cháu, chứ chưa dám nghĩ đến việc tăng cường dinh dưỡng thời dịch hay bổ sung thêm bữa sữa cho trẻ.
Ngoài vấn đề sức khỏe, dinh dưỡng, chuyện tâm tư tình cảm của bọn trẻ cũng khiến bà Ninh băn khoăn. Các em sống tại những trung tâm bảo trợ vốn đã có hoàn cảnh đặc biệt, kém may mắn hơn các bạn cùng trang lứa nên tâm lý thường "nhạy cảm" hơn. Đợt dịch bệnh, các đoàn thiện nguyện đến thăm cũng hạn chế, nên các em ít được vui chơi, giao lưu với bên ngoài.
Đây không phải là câu chuyện riêng của trung tâm tại Hà Cầu, mà là tâm tư chung tại nhiều trung tâm bảo trợ xã hội, làng trẻ em SOS, mái ấm... trong những ngày cả nước căng mình chống đại dịch.
Ở bất kỳ đâu trên thế giới, trong bất kỳ sự việc gì, trẻ em luôn là đối tượng dễ bị tổn thương nhất. "Trẻ em ít bị tấn công trực tiếp bởi đại dịch... nhưng có nguy cơ là nạn nhân bị ảnh hưởng lớn nhất", một báo cáo mới đây của Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc nhấn mạnh. Báo cáo của Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc cho biết, trẻ em bị tác động bởi cuộc khủng hoảng này theo ba cách. Ngắn hạn là trực tiếp nhiễm virus. Trung hạn là bị ảnh hưởng bởi tác động trước mắt của các giải pháp kinh tế xã hội ngăn chặn sự lây lan của virus và chấm dứt đại dịch, ví dụ như hệ thống y tế bị quá tải và trường học đóng cửa. Về dài hạn là khi các mục tiêu phát triển bền vững sẽ bị tác động hoặc không thể đạt được.
Ủy ban Liên Hợp Quốc về Quyền Trẻ em đã kêu gọi cần đặt quyền trẻ em là trọng tâm của các giải pháp ứng phó Covid-19. Đầu tháng 4, Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) ra một lời kêu gọi toàn thế giới đừng để trẻ em trở thành nạn nhân ẩn giấu của Covid-19. Trong thông cáo này, UNICEF cũng đưa ra chương trình nghị sự toàn cầu để bảo vệ những đứa trẻ dễ bị tổn thương nhất, gồm 6 trụ cột, với "sức khỏe và sự an toàn cho trẻ em" là trụ cột đầu tiên được đề cập. Đặc biệt khi nền kinh tế đang bị ảnh hưởng bởi đại dịch đã khiến cho nhiều chương trình về chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ em phải dừng lại hoặc tạm hoãn.
Bên cạnh các chương trình có phạm vi toàn cầu của Liên Hợp Quốc, UNICEF, tại nhiều quốc gia trên thế giới cũng có các chương trình hỗ trợ thực phẩm, thức ăn cho nhóm người yếu thế, trong đó có trẻ em như FoodBank, Bữa ăn học đường... Tại Việt Nam, có thể nhắc đến Quỹ sữa Vươn cao Việt Nam của Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam và Vinamilk đã thực hiện gần 13 năm qua.
Năm 2020, Quỹ sữa đã khởi động với việc hỗ trợ 1,7 triệu ly sữa, tương đương 12,5 tỷ đồng cho đối tượng trẻ em khó khăn trên cả nước. Vượt qua những trở ngại khi Covid-19 có những diễn biến phức tạp, chỉ thị cách ly xã hội được ban hành, những chuyến xe với thông điệp "Vì sức khỏe và sự an toàn của trẻ em - Chung tay đẩy lùi Covid-19" xuất phát từ các đơn vị thành viên của Vinamilk đến với hơn 19.000 trẻ em tại nhiều tỉnh thành cả nước.
Trung tâm bảo trợ trẻ em Hà Cầu cũng là một trong những địa chỉ được Quỹ sữa Vươn cao Việt Nam ghé thăm. Những đứa trẻ rất vui, như lời chia sẻ mộc mạc, ngây ngô của cậu bé Đinh Thế Vinh: "Con thấy uống sữa rất ngon, uống sữa con cảm thấy khỏe". Còn bà Trần Thục Ninh không khỏi xúc động: "Trong giai đoạn phòng tránh dịch, chúng tôi rất cảm ơn các cấp, các ngành, những tấm lòng nhân ái sẻ chia. Sữa rất tốt cho sức khỏe các cháu, tăng sức đề kháng, phòng chống dịch tốt hơn".
Đại diện Vinamilk cho biết lý do quyết tâm thực hiện chương trình này dù trong điều kiện giãn cách nhiều trở ngại: "Để trẻ em được uống sữa mỗi ngày là tâm niệm của những người thực hiện chương trình 13 năm qua. Giờ là lúc những trẻ em kém may mắn, có hoàn cảnh khó khăn cần đến chúng ta nhất. Vinamilk và Quỹ sữa Vươn cao Việt Nam quyết tâm sẽ không để các cháu thiếu hụt dinh dưỡng trong lúc cần thiết nhất, để tăng cường sức khỏe, phòng chống dịch bệnh".
Các nhân viên của Vinamilk còn tham gia hoạt động gây quỹ nội bộ bằng cách góp bước đi. Mỗi bước đi của nhân viên được Vinamilk ủng hộ 100 đồng. Chương trình đã thu được hơn 2 tỷ đồng để tặng khẩu trang, xà phòng rửa tay và sữa cho các trẻ em khó khăn. Không chỉ là sự hỗ trợ về vật chất cho các trung tâm bảo trợ xã hội vượt qua giai đoạn khó khăn này, những chương trình hướng đến trẻ em được các tổ chức, doanh nghiệp thực hiện kịp thời sẽ là "liều vaccine tinh thần" giúp các em đón nhận được sự quan tâm, tình cảm của cộng đồng dành cho mình.
Như thông cáo UNICEF chia sẻ, trong khi vẫn chưa có những biện pháp triệt để và phương pháp điều trị nCoV, điều ưu tiên hàng đầu của chúng ta là giữ cho bản thân và người thân khỏe mạnh, an toàn. Nhưng cũng còn có hàng triệu trẻ em dễ tổn thương ngoài kia cần cộng đồng hành động ngay. Tất cả trẻ em đều là trẻ em của chúng ta và thế giới của các em sẽ như thế nào sau đại dịch, tương lai của các em ngày mai ra sao cũng là trách nhiệm của chúng ta hôm nay.
Kim Anh