Băng giá ở Mẫu Sơn. Ảnh của dthoi.com. |
Mặc dù đã quen với không khí lạnh, nhưng ông Hà Văn Tiên, Giám đốc Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn Lạng Sơn, vẫn thốt lên qua điện thoại: "Năm nay rét quá". Tại tỉnh này, hàng chục trâu bò đã chết do sưng phổi. Số người ốm nhập viện gia tăng.
Ông Tiên cho biết, hôm nay là ngày thứ 14 Lạng Sơn phải trải qua rét đậm, rét hại. Khắc nghiệt nhất là hôm qua, nhiệt độ tại thành phố Lạng Sơn xuống 4,4 độ C, đỉnh núi Mẫu Sơn (cao hơn 1.000 m so với mực nước biển) xuống một độ C.
"Thông thường rét đậm xảy ra vào tháng 11-12 của năm trước. Đó là rét khô, ban đêm nhiệt độ có thể xuống dưới 4 độ C, ban ngày trời nắng ấm và chỉ kéo dài vài ngày. Năm nay rét đậm tới nửa tháng, lại mưa nhiều. Nhiệt độ thấp nhất hôm qua tại Lạng Sơn chỉ 4,4 độ C, cao nhất cũng chỉ 5,2 độ C", ông Tiên nói.
Giám đốc Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn Quảng Ninh, ông Nguyễn Tuấn Hưng, cũng cho rằng so với cùng kỳ 5 năm gần đây thì năm nay rét nhất. Từ ngày 15/1 đến nay, người dân đã phải chịu đựng rét đậm, rét hại.
Nếu như tháng một năm 2006 có duy nhất một ngày nhiệt độ xuống 9,7 độ C thì sớm nay tại thành phố Hạ Long đã xuống 9,7 độ C, Móng Cái 7,4 độ C. Đó vẫn chưa phải là nhiệt độ thấp nhất trong đợt rét này, bởi dự báo ngày mai và ngày kia, nhiệt độ còn thấp hơn nữa.
Tại Lào Cai, ông Lưu Minh Hải, Phó giám đốc Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn tỉnh, nhận định: "Rét năm nay bất thường. Một đợt rét đậm thông thường chỉ kéo dài 3 ngày, nhưng hôm nay đã là ngày thứ 7. Nhiệt độ thấp nhất tại thành phố Lào Cai là 11,4 độ C, Sapa là 2,7 độ C".
Ông Hải cho hay, tuyết rơi chưa xảy ra, nhưng băng giá đã xuất hiện. "Nhiều người lầm tưởng tuyết rơi với băng giá. Tuyết phải là dạng mưa bay từ trên trời xuống, còn băng giá hình thành khi hơi nước bốc lên, gặp không khí lạnh ở bề mặt đã ngưng tụ thành các hạt nước đá li ti. Chúng đọng trên đồ vật, cành cây và mặt đất dưới dạng hình vẩy, kim, lông hoặc hình quạt", ông Hải giải thích.
Hà Nội dù nằm sâu trong lục địa, nhưng sớm qua nhiệt độ đã xuống 9 độ C, cao nhất trong ngày cũng chỉ 10,1 độ C. Hôm nay, trời ấm lên một chút (sớm nay là 9,5 và 13h chiều là 12,4 độ C). Đây là nền nhiệt độ thấp nhất được ghi nhận trong nhiều năm qua tại thủ đô.
Nhận định về thời điểm kết thúc rét đậm, nhiều lãnh đạo trung tâm dự báo khí tượng thủy văn các tỉnh Đông Bắc Bộ đều cho rằng chưa thấy dấu hiệu nào chứng tỏ rét sắp chấm dứt.
Ảnh mây vệ tinh cho thấy, ngày 31/1, các tỉnh Đông Bắc Bộ tiếp tục đón đợt không khí lạnh tăng cường, đến ngày 3/2 và sau đó là 6/2 (tức 30 Tết) là những đợt bổ sung. Do đó, trước và trong Tết người dân khu vực này sẽ còn chịu rét đậm, rét hại.
Phó giám đốc Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn Lào Cai Lưu Minh Hải cho rằng, thời tiết tháng 2 tới rất giống với tháng 2/1968. "Thường tháng một rét nhất trong năm, nhưng năm đó tháng 2 lại rét nhất. Mưa tuyết xảy ra với cường độ mạnh và kéo dài", ông Hải kể.
Tuy nhiên, ông Hải không dự báo tuyết rơi ở Sapa trong những ngày tới. "Nhiều khả năng chỉ xảy ra mưa đông kết. Tức là mưa rơi xuống gặp phải nền nhiệt độ ở mặt đất rất thấp sẽ ngưng kết lại thành những miếng đá, giống như kính", ông nói.
Trả lời về nguyên nhân dẫn dến hiện tượng bất thường của thời tiết, các chuyên gia khí tượng còn khá rụt rè. Tuy nhiên, theo các nghiên cứu về biến đổi khí hậu ở Việt Nam do Viện Khí tượng thủy văn tiến hành, thời tiết ngày càng cực đoan hơn.
Mùa đông nhiệt độ giảm đi trong các tháng đầu mùa và tăng lên trong các tháng cuối mùa. Nghĩa là đầu mùa đông sẽ rét hơn và cuối mùa thì ấm hơn. Mưa phùn giảm đi ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Bão đã và sẽ dịch chuyển về phía Nam. Mùa bão cũng lùi dần về cuối năm.
Hồng Khánh