Đổi mới để bắt kịp xu hướng giáo dục hiện đại
Năm học 2020-2021, chương trình giáo dục phổ thông mới sẽ triển khai ở lớp một nhằm đáp ứng những yêu cầu cần thiết của xu hướng giáo dục hiện đại.
Mục tiêu của chương trình Giáo dục phổ thông mới là giúp học sinh làm chủ kiến thức và biết vận dụng hiệu quả kiến thức, kỹ năng đã học vào đời sống và tự học suốt đời. Bên cạnh đó, học sinh được định hướng nghề phù hợp, biết cách xây dựng và phát triển hài hòa các mối quan hệ xã hội, tạo nên đời sống tâm hồn phong phú.
Với mục tiêu đó, chương trình Giáo dục phổ thông mới đặt học sinh làm trung tâm của giáo dục, chú trọng các nội dung cần thiết để phát triển phẩm chất, năng lực, tạo sự thích thú, khám phá cho học sinh. Các em sẽ được tạo điều kiện để tự thực hiện nhiệm vụ học tập và trải nghiệm thực tế, có cơ hội bộc lộ, phát huy tiềm năng và những kiến thức, kỹ năng đã được học. Việc dạy học sẽ hướng tới đáp ứng nhu cầu phát triển của từng cá nhân học sinh.
Ba thay đổi chính trong môn Toán lớp một
Năm học 2020 - 2021 sẽ có 5 bộ sách giáo khoa khác nhau sử dụng trong các trường học. Các bộ sách đều được hội đồng kiểm duyệt kỹ càng về nội dung, hình thức... bảo đảm đủ tiêu chuẩn theo chương trình Giáo dục phổ thông mới thì mới cho phép phát hành. Nội dung chính trong mỗi bộ sách không có sự khác nhau, chỉ thay đổi ở thứ tự và các chủ đề lớn như: hình học, đơn vị đo, các số và phép tính. Nhưng với nhiều hình ảnh sinh động, hấp dẫn mỗi bộ sách đều có thêm nhiều hoạt động giúp học sinh tăng cường làm việc nhóm, đảm bảo phát triển năng lực học sinh.
Bên cạnh đó, cách đánh giá xếp loại học sinh cũng có thay đổi. Theo dự thảo Thông tư ban hành Quy định đánh giá và xếp loại học sinh tiểu học, việc đánh giá kết quả không nặng về điểm số mà coi trọng đánh giá quá trình, sự tiến bộ của học sinh; không so sánh, xếp loại học sinh này với học sinh khác; không tạo áp lực cho học sinh, giáo viên và phụ huynh.
Cụ thể trong môn toán lớp một, việc đánh giá mức độ hoàn thành dựa trên một số yêu cầu như: Đếm, đọc, viết được các số trong phạm vi 10, 20, 100; nhận biết cách so sánh, xếp thứ tự các số trong phạm vi 100; nhận biết và viết được phép tính (cộng, trừ) phù hợp với câu trả lời của bài toán có lời văn và tính được kết quả đúng...
Đối với phương pháp học, môn Toán mới sẽ không thay đổi nhiều về mặt kiến thức nhưng chú trọng vào khả năng hiểu và tiếp cận toán học cho trẻ, bao gồm: hình thành năng lực tư duy toán học thay vì ghi nhớ, đánh số thông thường; chú trọng học sinh hiểu bản chất môn Toán và biết cách áp dụng các lý thuyết, công thức đã được học vào việc giải quyết vấn đề trong thực tiễn.
Cụ thể, thay vì ghi chép ghi nhớ từ những bài học lý thuyết thì ở trong mỗi tiết, học sinh sẽ tham gia các hoạt động như: thảo luận nhóm, quan sát mô hình thực tế, vận dụng Toán vào những hoạt động thường ngày... để hiểu bản chất.
Ngoài ra, học sinh được xây dựng 5 năng lực: năng lực tư duy, lập luận Toán học; năng lực mô hình hóa Toán học; năng lực giải quyết vấn đề Toán học; năng lực giao tiếp Toán học; năng lực sử dụng các công cụ, phương tiện Toán học. Việc phát triển các năng lực trên sẽ giúp các em hiểu rõ vấn đề, giảm bớt áp lực thi cử và có nhiều cơ hội đưa Toán vào đời sống.
Hướng tới việc xây dựng các bài học giúp học sinh phát triển năng lực tư duy Toán học theo định hướng của chương trình Giáo dục phổ thông mới, chương trình Học tốt Toán 1 do Hệ thống Giáo dục HOCMAI đang xây dựng sẽ góp phần giúp các em phát triển năng lực tư duy toán học thông qua những bài giảng và hoạt động giàu tính ứng dụng thực tế.
Học sinh được thực hành kiến thức trong mỗi buổi học theo sự hướng dẫn của giáo viên. Từ đó việc học tập trở nên dễ dàng hơn theo hướng giúp học sinh chủ động khám phá kiến thức và hiểu đúng bản chất vấn đề, dần dần hình thành tư duy suy luận và phản biện.
Song hành cùng chương trình Học tốt Toán 1 là bộ dụng cụ học tập "Hộp kiến thức" bao gồm thẻ học tập, phiếu học tập thực hành kiến thức và bộ đồ dùng giúp phụ huynh và học sinh thuận tiện hơn trong quá trình học, tiếp cận môn Toán ngay từ những năm học đầu tiên.
Thế Đan