Kỳ Chí Hoa, sinh năm 1966, và em trai Kỳ Chí Phong, sinh năm 1968, vốn là những đứa trẻ ngoan trong mắt thầy cô và cha mẹ, đều thi đỗ đại học, cao đẳng.
Cuối những năm 1980, Hoa được phân công làm việc tại ga xe lửa thành phố Tứ Bình, mức lương tháng chỉ khoảng 100 nhân dân tệ nên tìm cách kinh doanh thêm để kiếm tiền mua nhà, lấy vợ. Không có vốn, cũng không có mối quan hệ, Hoa nảy ý nghĩ đi cướp. Từng học nghề cơ khí, hắn mua vài khẩu súng hiệu lệnh mang về cải tạo thành súng tự chế bắn bi thép. Loại súng tự chế thô sơ này mỗi lần chỉ có thể bắn một viên đạn, lực sát thương kém nhưng vẫn có thể gây chết người nếu bắn vào đầu.
Hoa rủ em trai cùng lên kế hoạch cướp của vì không tin tưởng ai khác. Khi đó, Phong đang học năm thứ hai trường Cao đẳng Tài chính.
Bộ đôi xác định mục tiêu là trường trung học cũ của Hoa ở Tứ Bình. Hoa biết vào mỗi tháng 8, trường sẽ thu được một khoản tiền lớn từ các học sinh thi trượt đại học muốn ôn thi lại. Hắn nắm rõ đường đi lối lại trong trường cũng như vị trí phòng tài vụ. Hoa ước tính số tiền học phí được cất trong két sắt ở phòng tài vụ phải hơn 10.000 nhân dân tệ (NDT).
Ngày 14/8/1989, hai anh em mang theo hai khẩu súng tự chế, dao găm và máy khoan điện, đạp xe đến cổng trường giữa đêm. Hoa nhảy qua tường vào trường, xông vào phòng trực bắn nhân viên bảo vệ. Thấy nạn nhân chưa chết, hắn lại rút dao đâm vào ngực ông nhiều nhát.
Sau đó, Hoa dẫn em đến tòa nhà văn phòng, phát hiện một nam giáo viên trực ban đang ngủ trong căn phòng không khóa cửa nên dùng súng sát hại.
Hoa bảo em đứng canh chừng, trèo qua cửa sổ vào phòng tài vụ, dùng máy khoan điện phá khóa két sắt. Tuy nhiên bên trong chỉ có hơn 3.000 NDT. Hoa vơ hết tiền vào túi xách, tiếp tục lục lọi ngăn kéo lấy đi một số trái phiếu chính phủ và phiếu thực phẩm.
Xong việc, hai anh em đạp xe về nhà, chia tiền. Phong chỉ lấy 1.000 NDT, đưa cho Hoa hơn 2.000 NDT còn lại. Hoa dùng tiền để tổ chức đám cưới.
Án mạng trong trường trung học gây rúng động thành phố nhưng cảnh sát không tìm thấy manh mối hữu ích. Khi hai anh em phạm tội không bị ai bắt gặp, cả hai đeo găng tay, hôm đó trời không mưa nên không để lại dấu chân. Hung khí là súng tự chế bắn bi nên cảnh sát không xác định được kiểu súng, loại đạn.
Dựa trên cách thức gây án và mức độ quen thuộc với hiện trường, cảnh sát xác định hung thủ rất có thể là cựu học sinh. Tuy nhiên, họ mắc sai lầm khi nhận định vụ án giết người dã man như vậy chắc chắn phải do kẻ có tiền án thực hiện. Họ thu hẹp phạm vi điều tra nhưng lại để lọt Hoa.
Sau lần gây án đầu tiên, hai anh em sống trong sợ hãi một thời gian nhưng phát hiện cảnh sát không truy ra mình nên dần yên tâm. Hoa được lãnh đạo nhà ga đề bạt làm bí thư chi đoàn. Còn Phong được bổ nhiệm vào Sở Công thương thành phố sau khi tốt nghiệp. Cả hai im hơi lặng tiếng trong ba năm.
Năm 1992, Hoa lại muốn đi cướp để có tiền lo lót chuyển công tác cho vợ về làm cùng đơn vị. Hắn nhắm mục tiêu vào tiệm chụp ảnh thường đến rửa ảnh. Hắn biết vợ chồng ông chủ làm ăn phát đạt, đồng thời thèm muốn những chiếc máy ảnh cao cấp trong quầy đã lâu.
Ban đầu, Phong khuyên anh trai từ bỏ vì đang có công việc và cuộc sống ổn định, nhưng cuối cùng vẫn bị Hoa thuyết phục "xong vụ này chúng ta không cần có lần thứ ba".
Vào 22h ngày 3/4/1992, hai anh em đến tiệm chụp ảnh vì biết ông chủ không có nhà, chỉ có bà chủ và hai con gái. Hoa vờ cần mua ít phim chụp ảnh, nhân lúc bà chủ cúi xuống lấy hàng trong tủ kính, hắn rút súng bắn vào sau đầu nạn nhân.
Hai anh em lục lọi, không tìm thấy tiền ở phòng ngoài nên cầm súng xông vào phòng trong. Thấy hai thiếu nữ đang ngủ trên giường, Hoa lập tức bắn một người, thúc giục em trai bắn nạn nhân còn lại để ngăn tiếng kêu khóc.
Sát hại ba người liên tiếp trong đêm nhưng cả hai chỉ tìm thấy 18 NDT. Để bù đắp tổn thất, Hoa lấy hai chiếc máy ảnh cao cấp trong tiệm trước khi rời đi.
Anh em Hoa im ắng hơn một năm. Trong thời gian này, họ lập danh sách những người giàu có và quyền lực nhất Tứ Bình, xác định lại chắc chắn mới ra tay để đảm bảo cướp được nhiều tiền. Cuối cùng, họ chọn ông Trương, Cục trưởng Cục thuế thành phố.
Tối 3/8/1993, trời mưa, hai anh em giắt ba khẩu súng ở thắt lưng, che ô đến nhà ông Trương ở tầng hai tòa nhà tập thể của Cục thuế. Họ giả vờ đến nhờ vả ông Trương giúp sắp xếp công việc cho Phong, được mời vào uống nước. Lúc này, trong nhà có vợ chồng ông Trương, con trai út và con dâu cả đang chăm cháu nội hơn 1 tuổi.
Hai anh em không ngại nói rõ danh tính thực sự vì nghĩ sẽ giết hết cả nhà, không sợ lộ tẩy. Khi bị ông Trương từ chối, Hoa không đóng kịch nữa, đứng dậy rút súng đòi 10.000 NDT. Lo cho tính mạng người thân, ông Trương bảo vợ dẫn Hoa vào phòng lấy tiền, Phong cầm súng canh chừng bên ngoài.
Khi vừa cầm xấp tiền từ tay bà Trương, Hoa bỗng nghe thấy tiếng vật lộn ngoài phòng khách, vội rút khẩu súng thứ hai chạy ra ngoài. Hắn thấy Phong đang bị bố con ông Trương ghì chặt, súng rơi bên cạnh. Hoa lập tức bắn chết hai người.
Bà Trương nhân lúc hỗn loạn chạy thoát ra khỏi nhà, con dâu bà ôm con trốn trong nhà vệ sinh khóa trái cửa. Hai anh em liên tục đá cửa nhà vệ sinh nhưng không phá được nên quyết định đuổi theo truy sát bà Trương trước vì cho rằng bà đã nghe thấy hết những gì họ nói.
Cả hai tìm quanh khu chung cư không thấy bà Trương, vội bàn nhau về nhà thu dọn đồ đạc chạy trốn. Họ yêu cầu bố, ông Kỳ, giúp tiêu hủy quần áo dính máu và ba khẩu súng. Sau đó, ông Kỳ chôn quần áo và súng trong sân.
Cầm 10.000 NDT vừa cướp được, Hoa dẫn em trai lẩn trốn đến nhiều tỉnh thành, cuối cùng ẩn náu ở Nội Mông Cổ vì nơi này vắng người.
Trong khi đó, bà Trương thoát chết nhờ chạy lên tầng trên chung cư, vì trưởng bộ phận an ninh sống ở tầng trên và có súng. Người này lập tức báo cảnh sát.
Tại hiện trường, cảnh sát phát hiện chiếc ô in hoa do hung thủ để quên. Bà Trương mô tả ngoại hình của hai kẻ sát nhân là khoảng 20-30 tuổi, một béo một gầy. Bà nói bận pha trà trong bếp nên chỉ nghe thấy một người nói rằng em trai làm việc trong Sở Công thương.
Ban đầu cảnh sát không coi trọng manh mối này vì cho rằng hung thủ khai thông tin giả để đánh lừa nạn nhân. Vì vậy, họ tập trung tìm kiếm hung thủ qua ngoại hình và truy nguồn gốc hung khí, tuy nhiên tiến triển chậm chạp.
Một tuần sau vụ cướp, không thấy Hoa đi làm, lãnh đạo đơn vị báo cảnh sát. Khi kiểm tra gia đình Hoa, cảnh sát phát hiện em trai hắn là Phong, làm việc tại Sở Công thương, cũng biến mất. Nhiều điểm trùng hợp khiến đội điều tra nghi ngờ. Nhưng bà Trương và con dâu quá sợ hãi, không thể nhận dạng được anh em Hoa khi cảnh sát cho xem ảnh.
Lúc này, một cảnh sát xử lý vụ án mạng ở trường trung học bốn năm trước nhận ra cái tên Kỳ Chí Hoa từng xuất hiện trong danh sách nghi phạm. Qua hồ sơ, cảnh sát nhận thấy hung khí sử dụng trong hai vụ án rất giống nhau.
Đến nhà Hoa, vợ hắn buột miệng nói "Chiếc ô này là của nhà tôi" khi cảnh sát đưa chiếc ô hung thủ để lại hiện trường cho cô xem. Cảnh sát cũng tìm thấy một chùm chìa khóa ở nhà bố mẹ hai nghi phạm. Đây là chùm chìa khóa Hoa lấy từ nhà ông Trương đêm đó.
Khi khám xét, cảnh sát tìm thấy hai chiếc máy ảnh bị mất trong vụ án ở tiệm chụp ảnh năm 1992, đồng thời tìm thấy phiếu thực phẩm và trái phiếu chính phủ bị mất trong vụ án ở trường học năm 1989. Hai vụ án cũ đều được giải quyết.
Sau khi xác nhận anh em Hoa - Phong là hung thủ trong ba vụ án, cảnh sát lập tức truy tìm tung tích họ. Tuy nhiên, do công nghệ điều tra còn hạn chế, vụ án không có bước đột phá nào cho đến năm 2018.
Ngày 13/7/2018, một cảnh sát đăng ký hộ khẩu cố gắng tìm kiếm manh mối về anh em Hoa - Phong thông qua hệ thống trực tuyến của Bộ Công an. Anh nhập tên phiên âm viết tắt của hai người vào máy tính, hệ thống trả kết quả là một cặp anh em đến từ Nội Mông Cổ, tên là Tần Trung Hoa và Tần Trung Phong. Hai cặp anh em này có cùng tên phiên âm viết tắt là QZH và QZF, ngoại hình khác nhau nhiều nhưng độ tuổi tương đồng.
Sau khi nhận được tin, cảnh sát Tứ Bình điều tra kỹ thông tin của hai anh em ở Nội Mông Cổ. Họ phát hiện cả hai đến đây định cư vào năm 1996. Cảnh sát so sánh dữ liệu ADN của hai người trong hệ thống của Bộ Công an với dữ liệu ADN của bố mẹ nghi phạm thu thập từ nhiều năm trước, cuối cùng xác nhận đây chính là hai kẻ đào tẩu bị truy nã 25 năm qua. Cảnh sát bắt cả hai vào ngày 6/8/2018.
Tại Nội Mông Cổ, hai anh em nhận thầu hàng chục mẫu đất, làm nông kiếm sống. Năm 1996, cả hai nhờ người làm chứng minh thư giả, thay tên đổi họ, sau đó lấy vợ sinh con.
Tháng 10/2017, địa phương xảy ra vụ hiếp dâm, giết người. Tất cả đàn ông trong vùng bị yêu cầu đến đồn cảnh sát để lấy mẫu máu, xét nghiệm ADN. Nghĩ việc không liên quan đến mình, không sợ bị điều tra và cũng không muốn chạy trốn nữa, hai anh em đồng ý cung cấp mẫu máu, qua đó bị lưu hồ sơ ADN trong cơ sở dữ liệu.
Ngày 19/7/2019, TAND thành phố Tứ Bình kết án tử hình Hoa và Phong vì tội cướp của, giết người. Bản án thi hành vào tháng 3/2022. Vì hành vi che giấu tội ác cho con, ông Kỳ bị kết án ba năm tù.
Tuệ Anh (Theo 163)