Buổi lễ được tổ chức tại thôn Suối Lâm (thuộc xã Long Giao, huyện Cẩm Mỹ, Đồng Nai) do Bộ Quốc phòng tổ chức nhằm kỷ niệm 33 năm ngày chiến thắng chế độ diệt chủng Pol Pot (7/1/1979-7/1/2012) và Năm hữu nghị Việt Nam - Campuchia nhân 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng Hun Sen cắt băng khánh thành Khu di tích Đoàn 125. Ảnh: Tá Lâm. |
Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Hun Sen cho biết, sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước (4/1975), chế độ diệt chủng Pol Pot hình thành trên cả nước, tàn sát người dân Campuchia. Hàng triệu người dân đã bị giết hại, Campuchia đứng trước thảm họa diệt chủng.
Trước tình hình đó, ông Hun Sen đứng trước hai con đường lựa chọn: Một là cùng với 2.000 người đứng lên chống lại chế độ Pol Pot, hai là chạy sang Việt Nam và đề nghị Việt Nam giúp đỡ. "Khi đó, tôi nhận được thông tin có một số người dân Campuchia đã chạy sang Việt Nam lánh nạn. Lúc đó, tôi nghĩ sự lựa chọn thứ hai thật sự tốt hơn", Thủ tướng Campuchia nói.
Đúng như dự đoán, khi chạy sang Việt Nam, ông Hun Sen đã nhận được sự quan tâm nhân ái của người Việt Nam. Qua thời gian ngắn sau khi gặp một số lãnh đạo Chính phủ Việt Nam, ông Hun Sen đã đề nghị phía Việt Nam cho phép nhân dân Campuchia đang bị uy hiếp tính mạng sang lánh nạn và được đồng ý. Đồng thời, phía Việt Nam cũng giúp đỡ Campuchia xây dựng lực lượng để trở về giải phóng đất nước.
Chính vì thế, ngày 12/5/1978, tại Suối Râm (Long Giao, Cẩm Mỹ, Đồng Nai), “Lực lượng vũ trang cách mạng đoàn kết cứu nước Campuchia” được thành lập lấy phiên hiệu là Đoàn 125 do chính Hun Sen làm Chỉ huy trưởng. Đây là đơn vị tiền thân đầu tiên của quân đội Campuchia.
Trong thời gian này, Việt Nam đã phát động chiến dịch tình nguyện quốc tế giúp đất nước này thoát khỏi chế độ Pol Pot. "Được sự giúp đỡ của quân tình nguyện Việt Nam, ngày 7/1/1979, Campuchia đã được giải phóng thoát khỏi chế độ diệt chủng Pol Pot", ông Hun Sen nói.
Thủ tướng hai nước Việt Nam và Campuchia trồng cây lưu niệm. Ảnh: Tá Lâm. |
Khẳng định tình cảm gắn bó keo sơn giữa hai đất nước, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết, Việt Nam đã giúp đỡ nhân dân Campuchia thoát khỏi chế độ diệt chủng. "Đây là một quyết định lịch sử, một hành động quyết đoán thể hiện tinh thần quốc tế cao cả", Thủ tướng nói.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng bày tỏ lòng biết ơn những người lính đã anh dũng chiến đấu hy sinh vì độc lập, tự do của mỗi nước, vì vận mệnh của hai dân tộc.
Sau lời phát biểu của Thủ tướng hai nước, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng Hun Sen cùng phu nhân đã cắt băng khánh thành Khu di tích lịch sử Đoàn 125 và Nghĩa trang người Campuchia. Cũng tại buổi lễ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng Hun Sen cùng lãnh đạo cấp cao hai nước đã trồng cây lưu niệm tại Khu di tích.
Khu di tích lịch sử Đoàn 125 được xếp hạng cấp quốc gia. Đây là một biểu tượng đặc biệt của tình hữu nghị truyền thống giữa hai dân tộc Việt Nam và Campuchia. Hiện tại trong Khu di tích này có khu nghĩa trang người Campuchia, là nơi an nghỉ của 49 chiến sĩ yêu nước Campuchia. |
Tá Lâm