Phải mất hơn 2 tiếng leo núi quanh co hiểm trở mới đến được mỏ vàng Bồng Miêu ở xã Tam Lãnh (Phú Ninh, Quảng Nam). Khu vực này trước đây là rừng nguyên sinh, nhưng giờ đã bị cày xới với sự xuất hiện của hàng trăm hầm hố sâu và hàng nghìn tấn quặng chất ngổn ngang.
Theo ông Bùi Quang Minh, Chủ tịch UBND xã Tam Lãnh, lượng người đổ về mỏ vàng Bồng Miêu khai thác vàng trái phép ngày một tăng. Cách đây vài năm chỉ có vài chục người thì hiện nay con số đó đã lên hàng nghìn. “Cơn lốc vàng” còn cuốn theo cả phụ nữ (chiếm 30%). Họ dựng lán trại, đem máy nổ, máy khoan và thuê nhân công khai thác.
Hàng ngày có hàng trăm người đổ vào Bồng Miêu khai thác quặng vàng. |
Cũng theo ông Minh, những người khai thác quặng vàng trái phép không những tàn phá rừng, gây ô nhiễm môi trường nước mà còn gây mất an ninh trật tự, tệ nạn xã hội. Đặc biệt, có nhiều kẻ sẵn sàng thanh toán lẫn nhau để tranh giành quặng vàng.
Nhiều tai nạn đã xảy ra trong quá trình khai thác vàng trái phép. Mới đây nhất, trưa 14/3, đang đào bới quặng vàng trong hầm sâu, bất ngờ hầm sập, hai thanh niên ở Phú Ninh, Quảng Nam, đã bị hàng chục m3 đất đá vùi lấp. Một người đã tử vong, người còn lại bị thương nặng.
“Chính quyền địa phương cùng với công an tỉnh, huyện đã tổ chức nhiều đợt truy quét nhưng không ăn thua, như muối bỏ bể. Xã đã bất lực trước nạn khai thác trái phép vàng”, Chủ tịch xã Tam Lãnh thừa nhận.
Anh Võ Hoàng Anh, Trưởng ban An ninh mỏ vàng Bồng Miêu, người có gần 20 năm “cắm bản” ở đây cũng thừa nhận sự bất lực trước nạn "vàng tặc": "Chúng tôi chỉ phát hiện và xua đuổi họ chứ không làm gì được. Mặc dù được tuyên truyền và vận động không được khai thác quặng trái phép vì nguy hiểm đến tính mạng nhưng họ vẫn bất chấp, ngày càng kéo nhau lên núi nhiều hơn...”.
Quặng vàng ở trong hầm được đưa vào bao bì rồi chuyển ra ngoài đãi. |
Tổng giám đốc Công ty vàng Bồng Miêu, ông Trần Hà Tiên, cho rằng để giải quyết triệt để nạn “vàng tặc” phải có sự vào cuộc của các ngành chức năng và cần phải có một chiến lược lâu dài, bền bỉ.
"Cần kết hợp cả trong lẫn ngoài, tức là đánh sập các hầm trái phép; thu giữ các cối xay, thủy ngân và nơi tiêu thụ sản phẩm quặng. Nếu làm được như thế thì nạn khai thác vàng trái phép mới hy vọng giảm và tài nguyên rừng không bị tàn phá, nguồn nước không bị ô nhiễm…", ông Tiên nói.
Từ đầu năm đến nay, lực lượng chức năng tổ chức 2 đợt truy quét "vàng tặc", thu giữ 21 máy xay đá quặng, 7 cũi điện (máy phát điện), đẩy đuổi gần 200 người ra khỏi khu vực, thu 21 xe máy, phá hủy 20 lán trại, đang san ủi lấp hơn 20 hầm trái phép do người dân tự đào. |
Minh Nhật