Theo Thông tư 197 của Bộ Tài chính về hướng dẫn chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện, việc thu phí có hiệu lực từ ngày 1/1/2013. Mỗi năm, xe máy tùy theo phân khối sẽ phải đóng 50.000-150.000 đồng và UBND cấp xã, phường, thị trấn sẽ là đơn vị thu phí. Tờ khai phí sử dụng đường bộ sẽ được tổ dân phố (thôn) gửi đến từng nhà để thống kê lượng xe máy mà họ có.
Đối với xe máy được mua trước 1/1/2013, chủ phương tiện kê khai trong tháng 1/2013 và nộp phí cả năm 2013. Xe máy mua sau ngày này (nếu phát sinh từ ngày 1/1 đến 1/6 hằng năm), chủ phương tiện sẽ đóng một nửa mức thu của năm. Trường hợp xe mua từ ngày 1/7 đến 31/12 hàng năm, người chủ nộp phí vào tháng 1 năm sau và không phải nộp phí của năm vừa mua.
Cũng theo thông tư, khi thu phí sử dụng đường bộ đối với xe máy, cơ quan thu phí phải lập và cấp biên lai cho người nộp phí. Trong đó các phường và thị trấn được để lại tối đa không quá 10%, các xã được để lại tối đa không qua 20% để trang trải chi phí tổ chức thu theo quy định.
Từ 1/1/2013, người sở hữu xe máy sẽ phải đóng 50-100.000 đồng tùy loại xe cho quỹ bảo trì đường bộ. Cán bộ tổ dân phố xã, phường, thị trấn sẽ là người trực tiếp tổ chức thu loại phí này. Ảnh: H.C. |
Theo ông Nguyễn Hồng Trường, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải, UBND các phường, xã, thị trấn triển khai việc thu phí xuống các tổ dân phố, khu dân cư. Lực lượng này sẽ gõ cửa từng nhà để phát phiếu, yêu cầu người dân kê khai và tổ chức thu phí. "Việc thu phí sử dụng đường bộ cũng giống như thu các loại thuế, phí khác mà lực lượng này đang thực hiện", ông Trường nói.
"Trước nay cán bộ tổ dân phố chỉ chủ yếu đi thu tiền theo kiểu vận động, dựa trên tinh thần tự nguyện. Bây giờ phải đi thu phí sử dụng đường bộ kiểu này e là sẽ gặp khó khăn. Chưa kể, nếu họ không muốn tiếp mà đóng cửa hoặc nói chưa có tiền thì chúng tôi chẳng làm gì được", tổ trưởng dân phố ở phường 25, quận Bình Thạnh băn khoăn về nhiệm vụ "gõ cửa từng nhà để kê khai và thu phí" theo thông tư của Bộ Tài chính.
Một vấn đề khác mà thông tư hướng dẫn chưa nói rõ là xe không chính chủ thì ai sẽ là người đóng phí? Vì thống kê hiện nay có đến 40% xe máy là "không chính chủ". Theo đại diện Bộ Tài Chính, đây là phí sử dụng dịch vụ nên chính người sử dụng phải trả tiền. Do vậy, những người mua xe máy không sang tên vẫn có nghĩa vụ kê khai, nộp phí.
TP HCM hiện có rất nhiều người nhập cư từ các tỉnh, ở trọ và sử dụng xe không sang tên đổi chủ nên rất khó thống kê số xe này. "Chúng tôi có thể nắm được lượng xe máy đăng ký trên địa bàn, nhưng khó biết chính xác số xe máy của người nhập cư hay mua xe cũ không sang tên. Việc đến từng hộ dân để thống kê sẽ mất nhiều công sức nhưng chưa chắc đã đầy đủ", một cán bộ phường thuộc quận Bình Thạnh cho biết.
Nhiều lãnh đạo quận huyện ở TP HCM cho biết "vẫn chưa nhận được văn bản hướng dẫn" của các sở, ngành về việc thu phí sử dụng đường bộ nên chưa thể triển khai cho các phường. Ông Danh Cư, Chủ tịch UBND phường 16, quận 8 băn khoăn vì "chưa nhận được chỉ đạo nào từ UBND quận mà chỉ biết qua báo chí" nên chưa chuẩn bị gì cho việc thu phí sử dụng đường bộ đối với xe máy. "Nghe ngóng ý kiến thì hình như không được người dân ủng hộ, nhiều người đề nghị thu qua xăng dầu thì hợp lý hơn", ông Cư cho biết.
Cũng theo vị chủ tịch phường, vừa qua phường đã triển khai nhiều công việc, trong đó có công tác kê khai thuế phi nông nghiệp, thuế công thương nghiệp... nên các tổ dân phố "kêu" phải gồng quá nhiều việc. Trong khi phường chỉ có 3 cán bộ địa chính, môi trường mà công việc lại nhiều nên hy vọng thời điểm thu phí có thể được lùi lại thêm một thời gian.
Trung Sơn