Mới sáng sớm nhưng trên các cánh đồng đã thấy tấp nập bóng các cụ già đến trẻ em đi săn bắt đỉa. Công việc này không vất vả, chỉ cần một chiếc túi đựng hay một cái tất cũ vứt đi và một cái que để gắp là có thể rong cả buổi trên ruộng. Bắt đỉa bằng tay rất khó, vì chúng trơn trượt và có giác bám ở miệng, khi chạm tay vào chúng sẽ cắn và hút máu.
Công việc thì đơn giản, trong khi đó người thu mua lại đến tận nơi với giá cao khiến xã Tiền Phong huyện Quế Phong như lên "cơn sốt".
 |
|
Các thương lái đến tận nhà dân thu mua đỉa. Ảnh: Đức Chung. |
Nếu như trước kia đỉa có ở đầy các đồng ruộng ao hồ, hễ cứ bước chân xuống là đã bị bám vào chân tay thì nay, loài hút máu này trở thành cần câu cơm của nhiều người dân nghèo nơi đây.
Chị Hà Thị Mai, người xã Tiền Phong cho biết: “Ở đây đỉa đang còn nhiều, mỗi ngày cũng kiếm được 50 nghìn đồng, hôm được thì cũng đến 65 - 70 nghìn đồng, đỡ vất vả hơn nhiều so với đi vác gỗ hay đào khoai mài”.
Được hỏi về mục đích của việc thu mua đỉa, bà Hà Thị He, một người dân chuyên đi thu mua cho biết: “Chúng tôi cũng không rõ họ mua làm gì, nghe nói là mua làm thuốc hay bán sang Trung Quốc gì đấy”.
Bà He trước đây chuyên đi đào khoai mài. Công việc này rất vất vả, băng rừng trèo núi tối mịt mới về, nhiều nhất bà cũng chỉ kiếm được 50-60 nghìn đồng. Nay đi bắt đỉa thu nhập cao hơn, lại không phải vào rừng, chỉ quanh quẩn ở mấy khu lầm lầy, đồng ruộng mỗi ngày bà cũng được 50 đến 80 nghìn đồng. Đối với những người dân nghèo như bà thì đó là số tiền không nhỏ, có thể mua được vài cân gạo hay ít thức ăn, mà không tốn nhiều công sức.
Chị Lương Thị Dân, một thương lái thu mua ở xã Châu Kim cho biết việc thu mua đỉa xuất hiện khoảng một tháng nay rồi, không chỉ ở xã Tiền Phong mà các xã bên cạnh như Mường Nọc, Châu Kim cũng xuất hiện các thương lái.
"Chúng tôi cũng chỉ biết gom hàng lại ở các xã thôi còn sau đó người ta đi thu về làm gì, chuyển đi đâu thì không ai biết, chỉ có nghe nói là chuyển qua bên Trung Quốc để chế biến làm thuốc”, chị Dân tiết lộ.
 |
|
Rất nhiều người mang đỉa đến bán. Ảnh: Đức Chung. |
Ông Nguyễn Anh Dũng, giảng viên khoa sinh học Trường Đại Học Vinh cho biết: “Thực tế là hiện tượng thu mua đỉa đã diễn ra ở trong miền Nam từ lâu, chỉ nghe nói là thương lái Trung Quốc mua đỉa về để chế biến làm thuốc còn thực hư thế nào thì không ai rõ. Vấn đề là người dân thu gom đỉa nhiều thế này nếu các thương lái không mua nữa sẽ ảnh hưởng đến cân bằng môi trường sinh thái. Vì muốn tiêu huỷ đỉa cần phải ngâm cồn rồi đốt thì đỉa mới chết được”.
Rõ ràng bài toán về đỉa không được giải quyết thì một ngày nào đó đỉa có thể sẽ tràn ngập khắp cánh đồng. Không chỉ riêng với xã Tiền Phong mà trên toàn huyện vùng biên này.
Đức Chung