Điều kiện đăng ký hộ khẩu sẽ nới lỏng. Ảnh: Đoàn Loan. |
Đại biểu Nguyễn Đình Lộc cho rằng, nhiều giao dịch lấy hộ khẩu làm điều kiện đã hạn chế quyền tự do của người dân. "Lâu nay, dân khổ vì lấy hộ khẩu là điều kiện thực hiện các quyền khác. Luật cư trú phải có điều cấm lấy hộ khẩu để thực hiện các quan hệ khác", ông Lộc bức xúc.
Đồng tình với ý kiến đó, đại biểu Trần Văn Nam cho rằng, các vấn đề liên quan đến hộ khẩu thì phải đưa rõ vào hộ khẩu, những giao dịch không cần thiết thì phải loại bỏ. Bà Nguyễn Thị Hoài Thu cũng yêu cầu có quy định cấm những loại giao dịch "ăn theo" hộ khẩu, gây phiền hà cho dân.
Nhiều đại biểu khác cũng đề nghị Luật cư trú phải giảm thủ tục và tạo điều kiện người dân tự nguyện đăng ký thường trú. Ông Trần Văn Nam, cho rằng, người sống chung với gia đình 18 tuổi trở lên nếu có nhu cầu thì cũng được tách khẩu, để thuận lợi cho người dân giao dịch hoặc thực hiện các quyền.
Theo đại biểu này, khi thay đổi địa giới hành chính thì chính quyền phải làm lại toàn bộ hộ khẩu cho dân, không phải để người dân tự chạy đi chạy lại làm thủ tục về hộ khẩu.
"Quản lý bằng hộ khẩu đã bộc lộ nhiều bất cập, nhiều người dân không đồng tình sử dụng", đại biểu Lê Thị Nga lên tiếng. Bà Nga vẫn kiên trì lập trường là thay đổi hộ khẩu bằng thẻ cư trú. Để tăng thuyết phục, bà Nga đưa ra lộ trình cấp thẻ từ nay đến năm 2010.
Chủ nhà cho thuê được cấp quyền cư trú
Người có chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn hay ở nhờ sẽ được đăng ký hộ khẩu, tuy nhiên phải được người chủ sở hữu của nhà đó đồng ý bằng văn bản. Nội dung này đã gây nhiều tranh cãi giữa các đại biểu quốc hội.
Đại biểu Phan Trung Lý cho rằng, việc chủ sở hữu nhà đồng ý thì người thuê mới được đăng ký hộ khẩu là không hợp lý. Như vậy, đồng nghĩa với giao quyền đăng ký thường trú của công dân cho người chủ nhà.
Đồng tình với ông Phan Trung Lý, đại biểu Hoàng Văn Minh, nhận xét, không nên gắn vào chủ sở hữu nhà ở vào điều kiện cư trú. Người dân chỉ cần có chỗ ở hợp pháp, có hợp đồng thuê nhà kèm theo là được đăng ký hộ khẩu.
"Khi ban hành Luật cư trú, cần giải đáp từ bức xúc của cuộc sống đặt ra, những khó khăn cản trở, hạn chế nhũng nhiễu", ông Minh nói. Theo đại biểu này, cần giảm bớt các loại giấy tờ khi làm hộ khẩu, những loại giấy như phiếu báo, giấy chuyển, tờ khai... cần được bỏ bớt, chỉ nên có 2 loại giấy chuyển đi và nhập khẩu ở nơi đến.
Tuy nhiên, Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá Giáo dục Thanh thiếu niên Trần Thị Tâm Đan cho rằng, khi người đã đi thuê nhà thì quyền tự do phải hạn chế và chủ nhà phải có quyền cho phép người thuê, ở nhờ được đăng ký thường trú. Bà Đan còn đề nghị trong Luật phải ghi rõ hết thời hạn thuê nhà thì phải thay đổi đăng ký thường trú. Theo lý giải của bà Tâm Đan, người dân đương nhiên có quyền cư trú song khi di chuyển nơi này nơi khác thì phải có sự quản lý.
Bà Hoài Thu cũng ủng hộ ý kiến đưa chủ sở hữu nhà vào quy định đăng ký hộ khẩu với người đi thuê, ở nhờ.. Lý lẽ đưa ra là cần đảm bảo quyền lợi của chủ nhà khi cho phép người khác cư trú.
Điều kiện đăng ký thường trú tại thành phố trực thuộc trung ương:
1. Có chỗ ở hợp pháp và đã tạm trú liên tục tại thành phố đó từ một năm trở lên. Trường hợp chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ thì phải được người cho thuê, mượn, cho ở nhờ đồng ý bằng văn bản. |
Đoàn Loan