- Thưa Trung tướng, học thuyết quân sự chủ đạo của Việt Nam hiện nay là gì?
- Học thuyết quân sự của Việt Nam là xây dựng quân đội chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, tiến tới hiện đại hoá toàn quân. Thời kỳ trước, chúng ta mới hiện đại được năm lực lượng gồm quân chủng Phòng không Không quân, Hải quân, Thông tin liên lạc, Trinh sát kỹ thuật và Tác chiến điện tử. Giai đoạn này, chúng ta sẽ tiến tới hiện đại hoá tất cả các quân binh chủng.
Một nét độc đáo của học thuyết quân sự Việt Nam mà chúng ta vẫn duy trì là xây dựng thế trận chiến tranh nhân dân, chiến tranh toàn dân để bảo vệ Tổ quốc, duy trì ổn định và tạo ra môi trường thuận lợi để phát triển. Đồng thời, sẵn sàng đánh thắng bất cứ kẻ thù nào có ý đồ xâm lược nước ta.
- Với nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, hoà bình và toàn vẹn lãnh thổ đất nước, quân đội nhân dân Việt Nam được hiện đại hoá như thế nào, thưa ông?
- Chức năng của quân đội nhân dân Việt Nam là bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ thành quả cách mạng và giữ vững môi trường hoà bình để nhân dân được sống ấm no và cùng xây dựng, phát triển đất nước. Chúng ta hiện đại hoá quân đội là để sẵn sàng đối phó và đánh thắng giặc ngoại xâm, để đối phương không dám xâm lược Việt Nam chứ không phải đi xâm lược nước khác.
Tuy nhiên, muốn bảo vệ được môi trường hoà bình trong bối cảnh hiện nay, quân đội cần có sức mạnh tổng hợp. Hiện đại hoá quân đội vì vậy thể hiện trên nhiều mặt khác nhau như hiện đại hoá về trang bị vũ khí, tổ chức biên chế tinh nhuệ, gọn, có khả năng tác chiến cao, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và huấn luyện chiến đấu cho bộ đội.
Hiện nay, khoa học công nghệ và vũ khí phát triển nhanh nên bộ đội sử dụng các vũ khí tác chiến và vũ khí hiện đại cần phải được trang bị kiến thức và đạt được năng lực, trình độ cần thiết. Việt Nam cũng đang nghiên cứu xây dựng và phát triển các học thuyết quân sự thời đại, cũng như nghiên cứu, đầu tư tự sản xuất vũ khí quân sự hiện đại giảm dần mua sắm của nước ngoài. Đó là chiến lược toàn diện với tầm nhìn xa vài chục năm.
- Như Trung tướng nói thì việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực rất quan trọng, vậy việc này đang được thực hiện như thế nào?
- Hiện đại hoá quân đội được thể hiện toàn diện tất cả các lĩnh vực nhưng phát triển nguồn nhân lực là quan trọng nhất. Bởi vì vũ khí khí tài có hiện đại nhưng con người không có năng lực sử dụng để khai thác hết thì sẽ không hiệu quả.
Chúng ta đã và đang xây dựng, phát triển hệ thống học viện nhà trường quân đội, kết hợp với các nhà trường tiên tiến hệ dân sự để đào tạo ra nguồn nhân lực cao, đủ điều kiện tiếp nhận và sử dụng vũ khí hiện đại. Ngoài ra, nhà nước còn gửi nhân lực đi đào tạo ở những trường tiên tiến trên thế giới, tiếp thu kiến thức nhằm đồng bộ hoá con người với vũ khí, làm chủ được trang thiết bị.
Bên cạnh đó, một trong những việc quan trọng mà nhà nước đang thực hiện là giải quyết tốt chế độ, chính sách đối với quân nhân, để họ yên tâm về cuộc sống, tạo động lực để họ phục vụ và xây dựng quân đội.
- Ngoài nguồn vũ khí truyền thống từ Liên Xô (trước đây) và Nga hiện nay, Việt Nam còn hợp tác sản xuất và mua vũ khí từ những nước nào?
- Do lịch sử nên vũ khí, trang bị của Việt Nam phần nhiều là nhập khẩu từ Liên Xô, sau này là Liên bang Nga, các nước SNG. Thế giới hiện nay là thế giới mở nên quan điểm đối ngoại của Đảng, nhà nước và quân đội ta là mở rộng, hội nhập, đa phương các mối quan hệ.
Vì vậy, để tăng cường vũ khí trang bị và hiện đại hoá quân đội, ngoài Liên bang Nga, Việt Nam còn nhập khẩu một số vũ khí của các nước khác với các tiêu chí tin cậy, đúng luật pháp quốc tế, không xâm hại đến nước thứ 3 và giá cả phải chăng. Đó là quy luật của nền kinh tế thị trường, sản phẩm nào tốt, giá rẻ thì sẽ được tiêu thụ.
Bên cạnh việc mua sắm, chúng ta cũng có những hợp tác với Nga và các nước khác về chuyển giao công nghệ. Việt Nam sẽ dựa trên công nghệ hiện đại của nước bạn để tự chế tạo vũ khí.
- Vũ khí, khí tài thu được trong chiến tranh chống Mỹ hiện vẫn còn được sử dụng. Vậy những vũ khí này có vai trò như thế nào trong nguồn lực quân sự của Việt Nam?
- Vũ khí, khí tài thu được trong chiến tranh chống Mỹ, Việt Nam trước đây đã sử dụng với quan điểm tiết kiệm, giữ tốt dùng bền. Nhưng đã trải qua 40 năm, số lượng này còn rất ít và không giữ vai trò chủ lực trong vũ khí trang bị của quân đội nhân dân Việt Nam. Về nguyên tắc, chúng ta sẽ loại dần vũ khí, khí tài này ra khỏi hệ thống trang bị.
Hoàng Thùy thực hiện