Sáng 8/3, Văn phòng Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn (Cục Cứu hộ Cứu nạn, Bộ Quốc phòng) nhận được thông tin máy bay Boeing 777 - 200 (số hiệu MH 370) của Malaysia chở 239 người đi Bắc Kinh (Trung Quốc) đã mất tín hiệu lúc 0h21 ngày 8/3 khi cách mũi Cà Mau khoảng 120 hải lý.
Ngay khi nhận thông tin, Ủy ban đã chỉ thị Trung tâm Phối hợp Tìm kiếm Cứu nạn Hàng hải Việt Nam phát thông báo cho các phương tiện đang hoạt động gần khu vực, các tàu cá, đồng thời đề nghị Bộ Quốc phòng điều động các tàu của Hải quân, Cảnh sát biển đi tìm kiếm cứu nạn. Công tác phối hợp với các Trung tâm Hàng hải Trung Quốc, Malaysia, Singapore cũng được tiến hành.
Là nước tổ chức tìm kiếm sớm nhất, Việt Nam đã sử dụng 11 máy bay, 10 tàu các loại như thủy phi cơ DHC6, máy bay tìm kiếm cứu nạn Mi171, máy bay vận tải AN26, máy bay tuần thám biển CASA, tàu Hải quân, tàu Cảnh sát biển, tàu SAR 413, SAR 272, SAR 413. Đặc biệt, có sự tham gia của tàu nghiên cứu biển HQ888 (mang tên GS Trần Đại Nghĩa) - tàu thăm dò 3D màu hiện đại nhất Đông Nam Á.
Thủy phi cơ DHC6 VNT 777 chuẩn bị cất cánh. Ảnh: Đức Đồng
15h30 ngày 8/3, máy bay AN26 số hiệu 286 phát hiện 2 vệt giống vệt dầu loang có chiều dài 15-20 km cách đảo Thổ Chu 140 km về phía Nam. Lập tức, tàu HQ 954, và HQ 637 xuất phát từ Phú Quốc ra tìm kiếm. Tuy nhiên, vệt dầu sau đó được xác minh không liên quan đến máy bay mất tích.
Trong ngày đầu tiên thực hiện nhiệm vụ, Việt Nam đã sử dụng 4 máy bay bay gồm 2 AN 26 bay tìm kiếm 2 chuyến, 2 Mi171 bay 2 chuyến và 7 tàu các loại gồm: SAR 413, SAR 272, CSB 2001, CSB 2003, HQ 954, HQ 637, KN 774.
Ngày 9/3, máy bay AN 26 số hiệu 286 đã phát hiện vết dầu loang kích thước 10 x 80 km theo hướng Bắc Nam cách vị trí ban đầu khoảng 80 km về hướng Tây Nam. Vị trí này phù hợp với hướng gió trôi dạt vết dầu loang ngày hôm trước. 11h, thủy phi cơ DHC6 tham gia tìm kiếm, chuẩn bị đội thợ lặn sẵn sàng khi có lệnh.
Sau đó, thủy phi cơ DHC6 đã phát hiện vật thể màu trắng hình chữ nhật, có lỗ tròn ở giữa, nghi ngờ là cửa thoát hiểm của máy bay cách Nam đảo thổ Chu (Kiên Giang) khoảng 30 hải lý. Tàu KN 774 tiếp cận hiện trường xác minh nhưng không có kết quả.
17h cùng ngày, tại trụ sở Bộ Quốc phòng diễn ra cuộc họp của Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm Cứu nạn và Ủy ban An ninh Hàng không Dân dụng. Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải chỉ đạo, phải tìm kiếm cứu nạn 24/24, mở rộng phạm vi và cho phép lực lượng, phương tiện nước ngoài vào tìm kiếm.
Ở ngày thứ hai, 6 máy bay của Việt Nam (3 chiếc AN 26, 2 chiếc Mi171, một DHC6) bay 8 chuyến và 9 tàu các loại tiếp tục tìm kiếm tại hiện trường; tàu HQ 627 làm công tác bảo đảm.
Thượng tướng Đỗ Bá Tỵ (ngoài cùng bên trái) họp bàn công tác tìm kiếm thường xuyên cùng Ủy ban quốc gia tìm kiếm cứu nạn, Tư lệnh Không quân và các bên liên quan. Ảnh: Nguyên Anh.
8h ngày 10/3, thượng tướng Đỗ Bá Tỵ, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân Việt Nam đến Trung tâm Điều hành của Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm Cứu nạn chỉ đạo các lực lượng của Bộ Quốc phòng. Theo đó, Hải quân bảo đảm nhiên liệu cho tàu SAR 413 tiếp tục ở lại thực hiện nhiệm vụ chỉ huy hiện trường; Phòng không Không quân triển khai tổ bảo đảm thông tin không lưu để thành lập Bộ phận Chỉ huy hỗn hợp trên tàu SAR 413. Bộ Tư lệnh Quân khu 9 đảm bảo quân y, hậu cần cho 2 Sở Chỉ huy tiền phương tại Phú Quốc và Cà Mau để phối hợp chỉ đạo lực lượng trong, ngoài nước tham gia phối hợp tìm kiếm cứu nạn.
Các Bộ tư lệnh Quân khu 5, 7, 9; Biên phòng, Hải quân, Cảnh sát biển được lệnh tăng cường quản lý nắm địa bàn, phát hiện các dấu vết liên quan đến máy bay mất tích, chú ý đến các địa bàn vùng sâu, vùng xa và phối hợp với các đơn vị tiếp giáp biên giới Campuchia, Lào để có thông tin.
10h20 ngày 10/3, máy bay DHC6 phát hiện vật thể hình vuông, màu da cam, nghi là phao cách đảo Thổ Chu 96 hải lý. 13h30, Malaysia báo máy bay Singapore quan sát phát hiện một vật thể lạ giống phao cứu sinh ở vị trí cách đảo Thổ Chu 71 hải lý. Tuy nhiên, những vật thể này cũng được xác định không liên quan đến chiếc MH370 bị mất tích.
14h10 cùng ngày, một máy bay báo cho Trung tâm Kiểm soát đường dài Hong Kong về việc phát hiện một số mảnh vỡ kim loại lớn trên mặt biển cách phía Nam mũi Ô Cấp (Vũng Tàu) khoảng 50 hải lý. Máy bay và tàu HQ888 đến xác minh nhưng không tìm thấy các vật thể như thông báo.
Trong ngày tìm kiếm thứ 3, Việt Nam đã bay 12 chuyến, điều 7 tàu tiếp tục tìm kiếm tại hiện trường, mở rộng phạm vi dò tìm. 4 máy bay, 11 tàu của Malaysia, Singapore, Trung Quốc cũng tham gia tìm kiếm trên vùng biển, vùng trời của Việt Nam.
Ngày 11/3, hai máy bay tuần thám CASA-212 của Việt Nam được huy động. Đây là máy bay tuần thám hiện đại trang bị cho Cảnh sát Biển, có thể trinh sát, phát hiện tàu chiến, tàu ngầm của đối phương bất kể ngày đêm. CASA-212 có thể bay trên biển liên tục 7 giờ, đạt tốc độ bay 360 km một giờ, tầm bay đạt 1.800 km.
Ngoài 2 chiếc CASA, Việt Nam sử dụng thêm 7 máy bay khác, cùng 9 tàu, mở rộng phạm vi so với khu vực tìm kiếm hôm trước. Lực lượng nước ngoài tham gia gồm 14 máy bay, 22 tàu trong đó Malaysia 4 máy bay, 9 tàu; Singapore 2 máy bay, 3 tàu; Trung Quốc 4 máy bay, 6 tàu; Mỹ 4 máy bay, 3 tàu; Thái Lan một tàu.
Ngày 12/3, không quân bay 4 chuyến, HQ 888 tìm kiếm ở gần Hòn Khoai, các phương tiện còn lại tiếp cận các vị trí dọc theo hai bên của đường bay L637 Kuala Lumpur - Bắc Kinh để mở rộng phạm vi và phối hợp với các lực lượng nước ngoài gồm 4 máy bay (Trung Quốc 1, Hoa Kỳ 1, Malaysia 2) và 4 tàu (Mỹ 1, Thái Lan 3).
Bước sang ngày thứ 6 tìm kiếm, dấu tích chiếc MH370 vẫn bặt vô âm tín. Mọi vật thể tìm thấy đều được xác minh không liên quan đến máy bay mất tích. Việt Nam mở rộng vùng tìm kiếm xuống rừng U Minh (Cà Mau), đồng thời cử tàu và máy bay đến khu vực vệ tinh Trung Quốc chụp được vật thể lạ cách Côn Đảo khoảng 140 hải lý. Phía Malaysia cũng thông báo cử 3 tàu, 2 máy bay đến khu vực nói trên để tìm kiếm.
Một máy bay Tu154 của Trung Quốc, 3 tàu và 2 máy bay của Malaysia vẫn hoạt động trên vùng tìm kiếm của Việt Nam.
Sau nhiều ngày quần thảo trên một vùng diện tích rộng lớn khoảng trên 80.000 km2 nhưng vẫn không tìm được bất kỳ dấu tích nào liên quan đến máy bay MH370, sáng 14/3, Bộ Quốc phòng gửi công điện cho Bộ Tư lệnh Hải quân, Phòng không Không quân, Cảnh sát biển, Biên phòng, Quân khu 5, 7, 9 yêu cầu các lực lượng tham gia tìm kiếm chuyển trạng thái từ “tìm kiếm tích cực” sang “tìm kiếm duy trì” kết hợp bảo vệ vững chắc chủ quyền.
Các vùng tìm kiếm MH370. Đồ họa: Đồng Nguyên Anh.
Sang ngày tìm kiếm thứ 8, Việt Nam sử dụng 2 máy bay AN 26 và một CASA trực sẵn sàng bay cùng 7 tàu tiếp tục cơ động ở các khu vực đã được phân công. Lực lượng nước ngoài đang ở vùng biển Việt Nam gồm có 2 máy bay Trung Quốc, 2 máy bay Singapore, và một máy bay Mỹ.
13h cùng ngày, khi việc tìm kiếm đang diễn ra, Thủ tướng Malaysia Najib Razak thông báo nước này tạm dừng tìm kiếm trên Biển Đông. Một giờ sau, Bộ Quốc phòng Việt Nam họp và 16h30 trung tướng Võ Văn Tuấn, Phó tổng tham mư trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam tuyên bố, "dừng hoạt động tìm kiếm máy bay MH370 trên vùng biển Việt Nam".
"Hơn một tuần qua, Việt Nam đã triển khai lực lượng tìm kiếm đầu tiên, lớn nhất với 11 máy bay và 7 tàu cùng lực lượng trên bộ, lực lượng biên phòng, tàu đánh cá.... Máy bay thực hiện 55 chuyến, còn tàu biển cày trên diện tích trên 100.000 km2 nhưng chưa tìm được dấu vết nào của máy bay mất tích. Việt Nam dừng tìm kiếm đồng thời thông báo lực lượng tìm kiếm của các nước được Việt Nam cấp phép rút khỏi vùng biển Việt Nam", ông Tuấn nói.
Phía Malaysia thông báo sẽ tiếp tục tìm kiếm theo 2 hướng. Hành lang thứ nhất sẽ tìm kiếm từ Malaysia qua Thái Lan sang hướng Kazakhstan, Trung Á; hành lang thứ hai kéo về hướng bờ biển Indonesia. Với vùng tìm kiếm rộng lớn này, Malaysia có thể sẽ phải nhờ đến lực lượng nước ngoài phối hợp tìm kiếm.
"Những ngày qua Việt Nam đã huy động lực lượng trang bị hiện đại, con người tinh nhuệ đã qua luyện tập dài ngày hỗ trợ Malaysia. Sắp tới, khi nước bạn yêu cầu thì một lực lượng tàu biển và không quân của Việt Nam sẽ tham gia hỗ trợ", Phó tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam cho hay.
Hoàng Thùy