Tư nhân làm đăng kiểm, nhà xe được lợi

Các trạm đăng kiểm tư nhân phải có đủ máy móc, thiết bị theo quy định mới được họat động. Ảnh: Hoàng Tuyên

Hà Nội có 1 doanh nghiệp, TP HCM - 3, Đồng Nai - 2, Bình Dương - 2 và Bà Rịa Vũng Tàu - 1 với tổng số dây truyền kiểm định xe là 19.

Theo đề án được duyệt, ngoài việc đăng kiểm, doanh nghiệp tư nhân được phép mở các dịch vụ như kinh doanh xăng dầu, bảo dưỡng, sửa chữa, cải tạo xe, bán phụ tùng...

Ông Trịnh Đức Chinh, Phó cục trưởng Đăng kiểm Việt Nam cho hay, việc mở cửa cho tư nhân vừa làm đăng kiểm vừa được cải tạo, sửa chữa, bảo dưỡng xe là không trái với quy định hiện hành. Các doanh nghiệp chỉ cần chấp nhận điều kiện là không được làm các dịch vụ trên ngay tại trạm và chịu sự giám sát, kiểm tra chặt chẽ của Cục về chất lượng đăng kiểm.

Quyết định xã hội hóa lĩnh vực kiểm định ôtô đã được Bộ GTVT đưa ra từ hơn một năm qua. Đã có hơn 50 doanh nghiệp trên cả nước nộp đề án, tuy nhiên, theo ông Chinh, trước mắt, chỉ thí điểm ở các tỉnh, thành phố có số lượng xe lớn và thường xảy ra quá tải cục bộ ở các trạm đăng kiểm của Nhà nước.

Theo Cục Đăng kiểm, sau 6 tháng có quyết định phê duyệt đề án khả thi, nếu các doanh nghiệp không tiến hành đầu tư xây dựng nhà xưởng, mặt bằng, lắp đặt thiết bị và đào tạo nhân lực phục vụ cho đăng kiểm thì quyết định trên đương nhiên hết hiệu lực.

Thách thức

Theo đề án xã hội hóa đăng kiểm do Bộ GTVT đưa ra thì hoạt động kiểm định là dịch vụ kỹ thuật công ích không vì mục tiêu lợi nhuận. Hiện nay nguồn thu chính của các trạm đăng kiểm là lệ phí kiểm định. Tại các trạm đăng kiểm ở các thành phố lớn, nguồn xe đông, thu lệ phí có thể bù đắp được chi phí. Còn các trạm ở các tỉnh nhỏ, vùng sâu, vùng xa kinh phí họat động đăng kiểm vẫn cần sự hỗ trợ từ phía Nhà nước.

Họat động kiểm định phải tuân thủ đầy đủ các quy định, quy trình kỹ thuật. Khung, gầm xe sẽ phải kiểm định kỹ lưỡng như trong ảnh. Ảnh: Hoàng Tuyên

Theo tính toán, một trạm đăng kiểm rộng trên 6.000 m2 với hai dây truyền có tổng mức đầu tư từ trên 30 tỷ đồng. Phải sau 7-8 năm hoạt động mới có thể hoàn vốn phần đầu tư vào nhà xưởng, thiết bị (khoảng 10 tỷ đồng). Vốn lớn, thu hồi chậm và quá trình họat động không vì mục tiêu lợi nhuận là những vấn đề thực sự thách thức các nhà đầu tư tư nhân vào lĩnh vực đăng kiểm.  

Nhiều ý kiến cho rằng, trước những điều kiện tham gia họat động dịch vụ kiểm định ngặt nghèo như trên thì Bộ GTVT và Cục Đăng kiểm Việt Nam cần có cơ chế thông thoáng hơn để hấp dẫn các nhà đầu tư tư nhân.

"Chúng tôi không kiếm được lợi nhuận từ nguồn thu lệ phí đăng kiểm, vì vậy thì phải cho chúng tôi được kinh doanh những lĩnh vực khác bên cạnh hoạt động kiểm định như bảo dưỡng, sửa chữa ôtô, mua bán phụ tùng... Những họat động này sẽ giúp chúng tôi có nguồn thu để "nuôi" kiểm định xe" - bà Bùi Thị Dung, Giám đốc DNTN Thành Hiệp Phát ở TP HCM nói.

Chất lượng kiểm định có bị thả lỏng?

Theo kỹ sư Lê Hải, Giám đốc Trung tâm đăng kiểm xe 61-01S, tỉnh Bình Dương, khi có thêm các trạm kiểm định tư nhân thì nhà xe sẽ rộng đường lựa chọn nơi kiểm định xe.

...và bánh xe cũng phải được kiểm định chặt chẽ, kỹ lưỡng. Ảnh: Hoàng Tuyên

Tuy nhiên, không ít băn khoăn từ các cơ quan quản lý Nhà nước là khả năng cạnh tranh không lành mạnh, nới lỏng các quy định, quy trình kiểm định ở các trạm nhằm lôi kéo nhà xe. Khi đó, sẽ có rất nhiều xe không đủ các điều kiện an toàn, vệ sinh môi trường lưu thông trên đường, nguy cơ gây mất an tòan cho xã hội.

Theo ông Chinh, Cục Đăng kiểm đã đề ra quy định, trạm nào vi phạm các quy định, quy trình kiểm định thì đăng kiểm viên, trưởng trạm sẽ bị đình chỉ hoặc rút giấy chứng nhận hành nghề kiểm định. Bản thân trạm vi phạm sẽ bị đình chỉ hoạt động từ ba tháng đến vĩnh viễn. "Chúng tôi đã bỏ hàng chục tỷ đồng để đầu tư xây dựng trạm thì không dễ gì chấp nhận vi phạm, tiêu cực để cuối cùng phải đóng cửa trạm" - một chủ đầu tư tư nhân khẳng định mạnh mẽ.

  Lưu Đức