UBND TP HCM vừa chấp thuận việc cải tạo rạch Bùi Hữu Nghĩa thành cống hộp có tiết diện đủ lớn để đảm bảo thoát nước; phía trên bố trí đường giao thông rộng 6,5 m để đảm bảo thông thoáng và phục vụ chữa cháy khi cần thiết; đồng thời kết hợp chỉnh trang đô thị và cải thiện vệ sinh môi trường. Tổng kinh phí cho dự án khoảng 150 tỷ đồng (40 tỷ đồng bồi thường và 110 tỷ đồng chi phí lắp cống), bằng nguồn vốn ngân sách tập trung thành phố.
Rạch Bùi Hữu Nghĩa dài hơn 700 m, chảy qua phường 1, quận Bình Thạnh với bề rộng 4,5 - 14 m nhưng có những đoạn nhà dân lấn chiếm chỉ còn 0,3 m. Hiện có khoảng 190 hộ sống trên và ven rạch. Theo đồ án quy hoạch chi tiết 1/2.000 do quận Bình Thạnh duyệt năm 2011, rạch này được giữ lại để chỉnh trang với hành lang bảo vệ mỗi bên 10 m.
Rạch Bùi Hữu Nghĩa bị ô nhiễm nghiêm trọng sẽ được thay thế bằng cống hộp. Ảnh: UDC
Tuy nhiên, theo UBND quận Bình Thạnh, nếu thực hiện theo quy hoạch, chi phí giải tỏa có thể lên đến 500 - 600 tỷ đồng. Ngoài ra, việc các hộ dân lấn chiếm và xả rác bừa bãi đã gây tắc nghẽn dòng chảy, ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, xuất hiện dịch bệnh gây ảnh hưởng đến sức khỏe, đời sống người dân. Do đó, ngoài việc nạo vét do Trung tâm chống ngập thực hiện, hàng năm, quận phải chi 670 triệu đồng để khai thông dòng chảy.
Vì vậy, lãnh đạo UBND quận Bình Thạnh cho rằng việc thay thế con rạch bằng cống hộp là giải pháp tốt nhất để vừa chỉnh trang đô thị vừa giải quyết được vấn đề ô nhiễm.
Trước đó, do bị ô nhiễm nghiêm trọng nên năm 2000, kênh Hàng Bàng (quận 6) từ đường Bình Tiên đến Phạm Đình Hổ dài khoảng 600 m cũng được thành phố cho lắp đặt cống hộp. Sau đó người dân xây nhà hai bên nên con kênh chỉ còn lại lối đi đổ xi măng rộng chừng 3 m. Đoạn đường này trở thành cửa sau, lối đi cho hàng trăm hộ dân và nhiều người dùng làm nơi phơi quần áo, vui chơi hàng ngày.
Tháng 4/2015, UBND TP HCM đã yêu cầu các đơn vị chức năng đào lại kênh Hàng Bàng với kinh phí khoảng 2.000 tỷ đồng. Theo đó, dòng kênh Hàng Bàng được đào rộng 11 m như ban đầu, hai bên sẽ trồng cây xanh. Gần 950 hộ dân ở dọc hai bên dòng kênh (từ đường Lò Gốm đến Ngô Nhân Tịnh) sẽ bị giải tỏa trắng.
Theo báo cáo mới nhất, từ năm 2007 đến nay, các cơ quan chức năng đã thỏa thuận cho 159 dự án san lấp sông, kênh rạch trên địa bàn TP HCM.
Hữu Nguyên