Lần đầu tiên các nhà khoa học tổ chức khai quật di tích Hào thành, Thành nhà Hồ. Ảnh: Thành Nam. |
Ngày 20/8, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ cho biết đang phối hợp với Viện Khảo cổ học Việt Nam khai quật khu vực Hào thành thuộc di sản văn hóa thế giới Thành nhà Hồ (huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa). Sau hơn 2 tháng khai quật trên diện tích 2.040 m2, các nhà khoa học phát hiện nhiều hiện vật quý.
Cụ thể, tại khu vực Hộ thành (từ chân thành ra mép hào) xuất lộ nhiều hiện vật và cụm vật liệu kiến trúc, cụm đá nguyên khối có dấu vết chế tác, cụm dăm đá... Giới chuyên môn đánh giá, Hộ thành ngoài nhiệm vụ phòng thủ còn là nơi tập kết và tu chỉnh các phiến đá thô trước khi được vận chuyển vào vị trí xây tường thành.
Trong khu vực Hào thành hiện còn lại dấu vết của những phiến đá kè bờ hào. Căn cứ vào vị trí đá kè phía bắc và phía nam, lòng hào được xác định có chiều rộng khoảng 52 m. Phía dưới lòng hào, ở độ sâu từ khoảng 3 đến 6,3 m, ngoài lớp đất sét bùn màu xám mịn lẫn nâu đỏ, các nhà khoa học còn phát hiện một số mảnh gốm men, sành, gạch vỡ thời Trần - Hồ và thời Lê Sơ.
Nhiều phiến đá vôi người xưa dùng làm bờ kè hào thành được phát lộ. Ảnh: Thành Nam. |
Tổng cộng, cuộc khai quật lần này đã phát lộ thêm 89 viên đá vôi nguyên khối và đá phiến có kích thước 1,7x1,1 m hình hộp chữ nhật; nhiều hiện vật bằng đất nung như ngói mũi sen, gạch bìa, trong đó nhiều viên có in, khắc tên địa danh sản xuất, niên đại thời Trần - Hồ; đồ gốm men, đồ sành có niên đại thời Trần - Hồ và thời Lê sơ; đạn, bi đá, nhiều mũi tên, mũi đục bằng sắt...
Ông Nguyễn Xuân Toán, Phó giám đốc Trung tâm Bảo tồn di sản Thành nhà Hồ cho hay, cuộc khai quật đã phát lộ và làm sáng rõ cấu trúc, chức năng của khu vực hộ thành cũng như hào thành.
Theo ông Toán, trong số các hiện vật được tìm thấy, các nhà khoa học đặc biệt chú ý tới nhóm hiện vật đục, kiếm sắt. Đây được coi là di vật rất hiếm gặp trong các di tích khảo cổ học ở Việt Nam. “Cùng với việc làm rõ các di tích, các di vật tìm thấy sẽ bổ sung tư liệu cho công tác nghiên cứu và trưng bày phục vụ du khách tham quan”, ông Toán cho hay.
Các công đoạn khai quật được tiến hành rất tỷ mỉ và cẩn trọng. Ảnh: Thành Nam. |
Thời gian tới, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ tiếp tục xin cấp kinh phí mở rộng khai quật, nghiên cứu các vị trí khác của Hào thành (phía Đông, phía Bắc, phía Tây) để làm cơ sở khoa học phục vụ việc khôi phục di tích Hào thành trong tương lai. Ngoài ra, Trung tâm cũng đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa giao huyện Vĩnh Lộc lập phương án đền bù diện tích đất ruộng đã khai quật để sử dụng làm Bảo tàng tham quan ngoài trời.
Thành nhà Hồ nằm trên hai xã Vĩnh Tiến và Vĩnh Long, huyện Vĩnh Lộc. Đây là công trình kiến trúc bằng đá độc đáo có một không hai tại Việt Nam. Được Hồ Quý Ly cho xây dựng vào năm 1397, thành này còn được gọi là Tây Đô để phân biệt với Đông Đô (Thăng Long - Hà Nội). Xây xong thành, Hồ Quý Ly đã dời đô từ Thăng Long về Tây Đô. Trải qua hơn 600 năm tồn tại, hầu hết công trình kiến trúc bên trong Hoàng thành đã bị phá hủy. Những dấu tích nền móng của cung điện xưa giờ vẫn đang nằm ẩn mình phía dưới những ruộng lúa của người dân quanh vùng. Ngày 27/6/2011, tại phiên họp lần thứ 35 của Ủy ban di sản thế giới thuộc Tổ chức Văn hóa, Khoa học và Giáo dục Liên hợp quốc (UNESCO) diễn ra tại thủ đô Paris (Pháp), thành nhà Hồ đã được công nhận là di sản văn hóa thế giới. |
Lê Hoàng