Báo cáo Thủ tướng về tình hình cá chết bất thường tại vùng biển xã Tĩnh Hải và Nghi Sơn (huyện Tĩnh Gia), Phó chủ tịch tỉnh Nguyễn Đức Quyền cho biết, trong ngày 5-6/9, ngư dân xã Tĩnh Hải khi đánh bắt cách bờ biển 300-500 m (phía sau Dự án nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn) phát hiện một số hải sản chết bất thường, khối lượng thu gom khoảng 100 kg.
Khoảng 7h ngày 8/9, tại xã đảo Nghi Sơn (Tĩnh Gia), cá nuôi lồng quẫy nước mạnh và chết rất nhanh với số lượng lớn. Theo UBND xã Nghi Sơn, có 21 hộ nuôi bị ảnh hưởng với 207 lồng. Cùng ngày, tại bờ biển thôn Bắc Yến (xã Hải Yến), người dân phát hiện cá tự nhiên chết trôi dạt vào bờ với khối lượng thu gom khoảng 200 kg. Ngày 9/9, không còn ghi nhận cá chết.
Theo chính quyền 2 xã Tĩnh Hải, Nghi Sơn và kinh nghiệm của bà con địa phương, các loại cá tự nhiên chết đều sống ở tầng đáy.
Sở Tài nguyên Thanh Hóa cùng các cơ quan hữu quan kiểm tra phát hiện, nước biển tại cảng của Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn có màu nâu đỏ. Toàn bộ khu vực nuôi cá lồng của xã Nghi Sơn, nước biển có màu nâu đỏ đậm, cặn lơ lửng. Hiện tượng này phù hợp với mô tả của ngư dân xã Tĩnh Hải khi đánh bắt trên biển và phát hiện hải sản tự nhiên chết.
Nhà chức trách xác định mẫu nước lấy tại khu vực cá lồng bị chết ở xã Nghi Sơn có loài tảo Hairoi - Creratium furca nở hoa gây thủy triều đỏ với mật độ khoảng 8 triệu tế bào/lít nước biển. Mẫu nước lấy tại cảng của Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn phát hiện loài tảo Creratium furca chiếm ưu thế, nhưng mật độ chỉ 500.000 tế bào/lít nước biển.
Do vậy, Thanh Hoá bước đầu xác định nguyên nhân khiến cá tự nhiên, cá lồng chết là tác động của loài tảo Hairoi - Creratium furca trong nước biển bùng phát với mật độ cao ở quy mô rộng, hay còn gọi là tảo nở hoa. Hiện tượng này do nhiều nguyên nhân, nhưng đối với vùng biển Tĩnh Hải và Nghi Sơn chủ yếu do lượng lớn chất hữu cơ trong đất liền theo nước mưa đổ vào cửa sông ra biển.
UBND tỉnh Thanh Hóa đã chỉ đạo huyện Tĩnh Gia tiếp tục theo dõi, tổng hợp tình hình cá chết, khuyến cáo người dân di chuyển lồng bè còn lại ra khỏi khu vực bị ô nhiễm; không sử dụng cá chết để ăn hoặc chế biến thức ăn cho gia súc, gia cầm, tổ chức thu gom, tiêu hủy.
Tỉnh Thanh Hóa cũng đề nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Tài nguyên, Bộ Nông nghiệp cử chuyên gia, nhà khoa học vào kiểm tra thực tế, xác định nguyên nhân cụ thể; hướng dẫn cách xử lý hiện tượng tảo nở hoa; bổ sung điểm quan trắc chất lượng nước biển ven bờ khu vực cảng của Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn vào mạng lưới chương trình quan trắc môi trường quốc gia hàng năm.
Lê Hoàng