Khi hiện tượng cá chết hàng loạt khởi phát ở bờ biển sát với khu kinh tế Vũng Áng rồi lan dần đến Thừa Thiên - Huế, nhiều người dân và một số nhà khoa học đặt nghi vấn về hệ thống xả thải của dự án Formosa ở Khu kinh tế Vũng Áng (thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh).
Những ngày qua, một số ngư dân lặn biển trình báo về việc họ nhìn thấy một hệ thống ống ngầm lớn nối từ dự án của Formosa ra biển. Theo mô tả của ngư dân, ống dài khoảng 1,5 km, đường kính hơn một mét được chôn nông dưới đáy biển, phủ phía trên là lớp đá hộc cùng bao tải cát. Nước trong ống phun ra rất mạnh, có màu vàng đục, mùi hôi thối khó thở.
Trả lời VnExpress về những đường ống này, một lãnh đạo cao cấp của Công ty TNHH Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh cho biết những ống cống chôn dưới lòng biển là một phần của hệ thống kênh xả thải thuộc dự án Formosa. Kênh rộng 1m, dài 1,5 km, nằm ở độ sâu cách mặt nước 17 m và cách bờ khoảng 1,5 km.
"Hệ thống kênh này được xây từ tháng 12/2012. Hồi trước theo thiết kế công ty muốn xây một đường ống ngầm dưới lòng đất, nhưng nhà chức trách địa phương không cho, họ muốn kiểm tra thường xuyên, do đó chúng tôi thay đổi thiết kế xây hệ thống kênh", đại diện Formosa nói.
Một phần hệ thống kênh xả thải của Formosa. Ảnh: Đ.P.
Theo ông này, bất kỳ khu công nghiệp nào cũng phải có kênh xả thải. Hàng ngày công ty xả khoảng chục nghìn khối nước thải qua kênh. Trước khi xả thải ra, công ty luôn kiểm tra từng giờ xem có ảnh hưởng tới môi trường hay không. Các mẫu nước đều theo tiêu chuẩn của Bộ Tài nguyên và Môi trường, có máy tự động kiểm tra và đều được ghi chi tiết vào máy tính.
"Xung quanh hệ thống kênh xả thải, chúng tôi nuôi cá để kiểm tra chất lượng nước. Thực tế trong kênh của chúng tôi, cá vẫn sống. Nếu do xả thải, thì cá trong này phải chết trước cá ngoài biển. Do vậy công ty yên tâm về việc mình không làm gì ảnh hưởng tới môi trường biển Việt Nam", lãnh đạo Formosa giải thích.
Ông Phạm Khánh Ly, Vụ phó Nuôi trồng thủy sản (Tổng cục Thủy sản), cho hay hôm nay đoàn kiểm tra tiếp tục đi lấy mẫu, tìm hiểu nguyên nhân cá chết ở ven biển các tỉnh miền Trung. "Chúng tôi sẽ đem mẫu về nghiên cứu, xem xét cẩn thận. Để đưa ra một kết luận xác đáng cần có thời gian", ông Ly nói.
Cá chết dọc bờ biển phường Kỳ Phương (thị xã Kỳ Anh). Ảnh: Đức Hùng.
Khoảng ba tuần qua, dọc bờ biển Hà Tĩnh xảy ra hiện tượng cá nuôi và cá tự nhiên trên biển chết hàng loạt. Hàng chục tấn cá bị sóng đánh vào bờ, giắt vào khe đá, nhiều con thối rữa. Hiện tượng bất thường này sau đó lan đến Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế. Nhiều ngư dân buộc phải gác chèo, treo lưới vì đánh bắt về cũng không bán được do người dân lo sợ cá chết, không dám ăn. Một số người tiếc của nhặt cá chết về cho vịt ăn và vịt đã chết.
Lãnh đạo Chi cục Thủy sản Hà Tĩnh nhận định "phải có áp lực gì đó tác động rất lớn gây chết tức thì, hoặc xảy ra hiện tượng ngộ độc rất mạnh khiến cá tắc thở". Đơn vị đã có văn bản khuyến cáo gửi về các địa phương yêu cầu người dân ngừng lấy nước biển vào nuôi thủy sản, chờ có kết luận chính thức từ cơ quan chức năng về nguyên nhân cá chết mới lấy nước trở lại.
|
Khu kinh tế Vũng Áng được thành lập năm 2006 với tổng diện tích gần 22.800 ha nằm trên 9 xã phía Nam huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh). Đây là khu kinh tế tổng hợp, đa ngành, đa lĩnh vực bao gồm công nghiệp - thương mại - dịch vụ - du lịch - đô thị và nông lâm ngư nghiệp; trong đó trọng tâm là phát triển công nghiệp luyện kim. Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh thuộc tập đoàn Formosa Đài Loan, hoạt động tại Khu kinh tế Vũng Áng. Đây là nhà máy liên hợp sản xuất gang thép từ nguyên liệu thô ban đầu là quặng sắt và than đá thành các sản phẩm gang thép thành phẩm cung cấp cho thị trường thế giới. Dự án gồm 6 lò cao dung tích 4.350 m, công suất ước đạt 15 triệu tấn gang thành phẩm một năm. |
Đức Hùng