Là thành viên thứ 3 đăng đàn trả lời chất vấn, Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng nhận được nhiều câu hỏi liên quan đến chất lượng và việc khắc phục sự cố thấm nước ở Thủy điện sông Tranh 2. Vị Bộ trưởng dành khá nhiều thời gian để nói về đập như được áp dụng phương pháp đầm lăn theo quy chuẩn của Nga, Mỹ. Trong quá trình thiết kế, thi công có các tư vấn nước ngoài như Nhật, Thụy Sĩ. Trả lời khá dài dòng, Vị tư lệnh ngành Công Thương bị Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nhắc nhở cần đi đúng trọng tâm.
Theo Bộ trưởng Hoàng, khi xảy hiện tượng thấm nước, phương pháp khắc phục là dán các khe nhiệt (khe hở) trong công nghệ bê tông đâm lăn để khi co ngót thân đập không bị ảnh hưởng. Ông Hoàng cho rằng, đến giờ phút này chưa có cơ sở để nói thủy điện sông Tranh 2 không an toàn. "Trách nhiệm chúng tôi là phải đảm bảo công trình tuyệt đối an toàn bằng mọi biện pháp, nếu phát hiện không an toàn thì kiên quyết dừng", ông Hoàng thẳng thắn.
Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng. Ảnh: Việt Dũng. |
Đại biểu Trần Xuân Vinh (Quảng Nam) chất vấn: "Cả nước lo lắng về thủy điện sông Tranh 2, vậy có bao nhiêu công trình sử dụng phương pháp đầm lăn, liệu có phải di dời dân không? Tiêu chuẩn nào của Việt Nam cho lượng nước thấm đến như vậy? Trách nhiệm của Hội đồng nghiệm thu Nhà nước đến đâu?"
Vị tư lệnh ngành Công Thương cho hay, cả nước có 12 dự án thủy điện sử dụng phương pháp đầm lăn. Riêng ở Quảng Nam có dự án A Vương và Sông Côn 2 đều sử dụng phương thức này và vẫn hoạt động an toàn. "Sông Tranh hai là sự cố hy hữu", ông Hoàng nói.
Chưa thỏa mãn với câu trả lời, đại biểu Trần Xuân Vinh, tiếp tục nhắc lại câu hỏi và đề nghị Bộ trưởng trả lời "dứt khoát hơn".
Trước câu hỏi xoáy của đại biểu Vinh, vị tư lệnh ngành Công Thương thừa nhận, Thủy điện sông Tranh 2 có lưu lượng nước thấm lớn, quá mức cho phép có lúc lên đến 75l/s. Dẫn lời Hội đồng giám sát chất lượng Nhà nước, Bộ trưởng Hoàng khẳng định "chưa có trường hợp nào như thế này". Đây là sự cố cần nghiêm túc cần xem xét và xử lý. "Qua những biện pháp khắc phục nếu còn băn khoăn, nghi ngại thì cần phải có những giải pháp căn cơ hơn. Chúng tôi sẽ cùng bộ Xây dựng báo cáo Chính phủ tiếp tục xử lý và tinh thần là phải an toàn", ông Hoàng khẳng định.
Việc thắc mắc di dời dân, người đứng đầu Bộ Công Thương cho hay, chưa thể khẳng định ngay mà cần kiểm tra lại sau khi khắc phục sự cố. “Nếu xảy ra khiếm khuyết ảnh hưởng đến an toàn, ngoài chủ đầu tư ra thì Bộ chúng tôi với tư cách quản lý ngành cũng có trách nhiệm”, ông Hoàng cam kết.
Để làm rõ hơn vai trò của Hội đồng nghiệm thu Nhà nước, Bộ trưởng Xây dựng Trịnh Đình Dũng đăng đàn chất vấn. Ông Dũng khẳng định đập Thủy điện sông Tranh 2 đã an toàn. Căn cứ được ông đưa ra dựa vào yếu tố: Thiết kế an toàn và được kết luận bởi một nhà tư vấn độc lập của Nhật. Ngoài ra, nền của đập là đá granit đảm bảo. Đập đã tích nước, chất tải đủ theo thiết kế, sau 4 tháng tích nước thì xảy ra hiện tượng thấm nước.
Theo ông Dũng, đập chỉ tích nước khi đã an toàn, và công trình có tư vấn độc lập Thụy Sĩ kiểm tra chéo. "Chỉ di dân khi đã an toàn, mà đã an toàn thì không di dân. Đập đã an toàn và sẽ an toàn do chúng ta còn thực hiện nhiều công việc tiếp theo", ông Dũng khẳng định.
Về trách nhiệm của Hội đồng nghiệm thu Nhà nước, ông Dũng khẳng định, cơ quan này đã đồng ý cho tích nước trên cơ sở nghiệm thu của hội đồng cơ sở. Khi có vấn đề Hội đồng nghiệm thu Nhà nước sẽ chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật.
Đầu tháng 3, hàng nghìn người dân vùng hạ lưu công trình thủy điện Sông Tranh 2 ở huyện Bắc Trà My (Quảng Nam) lo lắng vì phát hiện nhiều vết nứt, rò rỉ nước ở thân đập chính của công trình này. Không chỉ rò nước trên thân đập, tại đường hầm xuyên qua đập thủy điện Sông Tranh 2, nước cũng chảy xối xả qua nhiều lỗ rò từ trần hoặc hai bên vách.
Thủy điện Sông Tranh 2 có tổng mức đầu tư 5.194 tỷ đồng, xây dựng từ tháng 3/2006 gồm hai tổ máy (tổng cộng 190MW). Cuối năm 2010 cả hai tổ máy này đều phát điện. Bờ đập chính của hồ chứa nước xây dựng nằm sát tỉnh lộ 616. Hiện dung tích hồ chứa nước của thủy điện Sông Tranh 2 thuộc hàng lớn nhất miền Trung, với khoảng 730 triệu m3 nước, được thiết kế cao hơn vùng hạ lưu khoảng 100 m.
Theo quy hoạch, cả nước có 1.097 dự án thủy điện với tổng công suất 24.000 MW và đến nay đã vận hành 195 dự án với tổng công suất 12.000 MW. Bộ trưởng Công Thương cho hay, hiện có một số vấn đề nảy sinh xung quanh việc xây dựng dự án thủy điện như thay đổi dòng chảy, môi trường, đền bù, di dân tái định cư. Sau khi kiểm tra hàng loạt dự án, đoàn kiểm tra đã loại 52 công trình không đáp ứng yêu cầu. Bộ trường Hoàng giải thích việc chưa kiểm tra hết công trình vì "nhân lực có hạn". "Lực lượng còn mỏng, nhưng đúng là trách nhiệm chưa đầy đủ, chúng tôi xin nhận lỗi này. Bộ cam kết đến hết năm 2013 và chậm nhất là đầu 2014 thì sẽ thực hiện hết việc này", ông Hoàng hứa. |
Hoàng Lan