Thanh tra Chính phủ vừa ban hành kết luận về việc chấp hành pháp luật trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản và quản lý sử dụng đất với một số dự án trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh. Kết luận cho biết, thời gian qua, đầu tư trên địa bàn Hà Tĩnh tăng nhanh, góp phần chuyển dịch mạnh cơ cấu kinh tế, nhiều công trình hạ tầng được đưa vào sử dụng, giúp địa phương này thu ngân sách tăng cao.
Tuy nhiên, trong quản lý đầu tư, Hà Tĩnh bộc lộ một số sai phạm. Cụ thể như việc bố trí vốn theo kế hoạch đạt thấp so với tổng mức đầu tư được phê duyệt, một số dự án đã triển khai bị thiếu vốn. Ủy ban nhân dân tỉnh không xem xét kỹ khả năng thu xếp cấp vốn theo tiến độ dẫn đến tình trạng đầu tư dàn trải, kéo dài, hiệu quả thấp, nợ đọng xây dựng cơ bản nhiều
Nhiều gói thầu có tỷ lệ giảm giá thấp, bộc lộ hạn chế trong việc tổ chức đấu thầu, dẫn đến thiếu cạnh tranh và minh bạch...
Liên quan việc quản lý đầu tư, xây dựng ở khu kinh tế Vũng Áng, Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ, Ban Quản lý khu kinh tế Vũng Áng, cấp giấy chứng nhận đầu tư thời hạn 70 năm cho Công ty Formosa khi chưa được Chính phủ chấp thuận; Cho nhà đầu tư này được miễn tiền thuê đất trong thời hạn 15 năm.
Theo Thanh tra Chính phủ, qua đối chiếu, so sánh tiền thuê đất, mặt nước tính theo quy định về giá đất tại thời điểm bàn giao với hợp đồng còn thiếu số tiền hơn 46 tỷ đồng. Kết thúc thanh tra, Công ty Formosa chưa kê khai và chưa nộp khoản tiền 136,76 tỷ đồng thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường với việc khai thác cát từ biển dùng để san lấp mặt bằng xây dựng dự án.
Một số dự án khai thác khoáng sản tồn tại hàng loạt thiếu sót, như cấp 30 giấy phép khai thác trong khu kinh tế Vũng Áng không đúng với quy hoạch; Cấp phép cho nhiều công ty như Công ty Cổ phần Việt Gia - Song Hui, Công ty TNHH đầu tư và phát triển Xuân Thành, khai thác vượt phạm vi cho phép 5.900 m2 tại mỏ đá xã Kỳ Liên, Kỳ Anh. Các đơn vị này sau khi khai thác không san lấp, phục hồi môi trường dẫn đến sụt lở đất, ảnh hưởng cuộc sống của người dân. |
Đặc biệt, tại Dự án đầu tư xây dựng hệ thống cấp nước cho Khu công nghiệp Vũng Áng, Thanh tra Chính phủ phát hiện có hiện tượng chỉ định thầu bất thường. Dự án này được UBND tỉnh Hà Tĩnh giao cho Công ty cổ phần đầu tư và phát triển Vũng Áng với tổng mức đầu tư hơn 4.400 tỷ đồng, trong đó ngân sách Nhà nước hỗ trợ hơn 1.200 tỷ đồng.
Hà Tĩnh đã chọn chủ đầu tư là đơn vị không có chuyên môn, chưa có kinh nghiệm trong dự án có quy mô và tổng mức đầu tư lớn. Dù công trình sử dụng vốn ngân sách nhưng chủ đầu tư đã thực hiện chỉ định thầu (trong đó chỉ định cả cổ đông của chủ đầu tư làm nhà thầu) khi chưa được Thủ tướng cho phép, vi phạm Luật đấu thầu.
Ngoài ra Thanh tra Chính phủ còn nhận thấy dấu hiệu buông lỏng trong việc quản lý, sử dụng đất đai trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh thời gian dài; Đây là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tình trạng khiếu nại, tranh chấp, thậm chí có nơi còn phát sinh phức tạp, gay gắt.
Việc thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng tại huyện Kỳ Anh để lấy đất cho dự án Formosa đã xảy ra một số khuyết điểm lớn, gây thất thoát cho Nhà nước và tiềm ẩn khiếu kiện phức tạp...
Thanh tra Chính phủ kết luận, Hà Tĩnh sai phạm về kinh tế số tiền 493,6 tỷ đồng, các đơn vị liên quan đã khắc phục số tiền hơn 300 tỷ đồng.
Trước những sai phạm trên Thanh tra kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo kiểm điểm nghiêm túc các tập thể, cá nhân liên quan; đồng thời giao các bộ Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Tài nguyên và Môi trường, Quốc phòng, Công an xem xét các vấn đề liên quan đến việc cấp phép đầu tư cho dự án Formosa và an ninh quốc phòng.
Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có văn bản chỉ đạo Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh tiếp tục thực hiện kiến nghị của Thanh tra, khẩn trương xử lý, chấn chỉnh công tác thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng Khu kinh tế Vũng Áng và ở huyện Kỳ Anh.
Qua kiểm tra 1.120 gói thầu xây lắp tại 402 dự án cấp huyện, sở được UBND tỉnh Hà Tĩnh giao làm chủ đầu tư, thanh tra đã phát hiện 664 gói thầu (gần 60%) được UBND tỉnh Hà Tĩnh cho phép thực hiện đấu thầu hạn chế và chỉ định thầu sai với quy định Luật Đấu thầu, Luật Xây dựng. Trong số 404 gói thầu được lựa chọn hình thức đấu thầu hạn chế có hơn 60% chậm tiến độ, phải thực hiện bù giá vật liệu nhân công với số tiền hơn 40 tỷ đồng. Trong 260 gói thầu chỉ định có hơn 33% gói chậm tiến độ, phải bù giá hơn 3,5 tỷ đồng. |
Bá Đô