Liên quan đề xuất tịch thu phương tiện khi vi phạm nồng độ cồn của Ủy ban an toàn giao thông Quốc gia, một hội thảo quy tụ nhiều chuyên gia luật học, cán bộ ngành giao thông, đại biểu Quốc hội để làm rõ hơn về tính pháp lý của đề xuất này.
Ông Khuất Việt Hùng, Phó chủ tịch chuyên trách, Uỷ ban an toàn giao thông Quốc gia viện dẫn hàng loạt con số tai nạn liên quan đến việc người tham gia giao thông sử dụng rượu bia. Cụ thể, khảo sát 18.500 nạn nhân tai nạn giao thông có 36% người đi xe máy, 67% người lái ôtô vi phạm nồng độ cồn vượt ngưỡng cho phép.
 |
|
Ông Nguyễn Sĩ Cương phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Phương Sơn. |
Để hạn chế tai nạn do sử dụng rượu bia gây ra, Ủy ban an toàn giao thông Quốc gia đưa ra nhiều giải pháp trong đó có đề xuất tăng mức xử phạt với những trường hợp vi phạm nồng độ cồn và cao nhất là tịch thu phương tiện. "Mục tiêu lớn nhất của đề xuất này chính là bảo vệ tính mạng, tài sản cho người tham gia giao thông và hướng đến một thông điệp đủ sức tạo nên lời cảnh báo là đã uống rượu bia thì không lái xe", ông Hùng lý giải.
Đồng tình với quan điểm của Ủy ban, ông Nguyễn Sĩ Cương, ủy viên thường trực Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cũng cho rằng, tình trạng người vi phạm giao thông tràn lan, coi thường pháp luật, thậm chí chống lại lực lượng chức năng ngày càng phổ biến và rất nguy hiểm, không có lý do gì pháp luật phải nhẹ tay để vi phạm tái diễn.
Về góc độ pháp lý, ông Cương giải thích, điều 26 Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 đã đề cập vấn đề tịch thu phương tiện, cụ thể “việc tịch thu áp dụng ở mức vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Uống rượu bia tham gia giao thông là một hành vi bị pháp luật cấm, khi đã bị cấm mà vẫn vi phạm thì phải được coi là hành vi vi phạm nghiêm trọng”.
Theo ông Cương, điều này chưa được pháp luật quy định rõ ràng thì cần phải đưa ra bàn luận cho thấu đáo, hoặc cần thì phải sửa đổi vì pháp luật là do con người tạo ra, "tuy nhiên cũng phải xem xét trên mọi phương diện thật kỹ lưỡng để đưa ra được biện pháp xử lý minh bạch, rõ ràng".
"Với tư cách là đại biểu Quốc hội, tôi đánh giá cao đề xuất này và sẽ đề nghị Quốc hội cùng tranh luận thẳng thắn những vấn đề liên quan đến pháp luật để giúp cơ quan chức năng có cơ sở thực tiễn thực hiện", ông Cương phát biểu.
 |
|
PGS.TS Hoàng Mạnh Hùng. Ảnh: Phương Sơn. |
Còn luật sư Trần Vũ Hải thì cho rằng đây là một quy định khiến rất nhiều người sốc và bất bình, vì bản thân Hiến pháp của nước ta chưa nói đến tịch thu mà chỉ đề cập đến vấn đề bảo hộ tài sản.
Luật sư Hải đặt câu hỏi: "Đề xuất này có trái Hiến pháp hay không? Vì sở dĩ theo điều 51 Hiến pháp 2013, “tài sản hợp pháp của cá nhân, tổ chức, đầu tư, sản xuất, kinh doanh được pháp luật bảo hộ và không bị quốc hữu hoá”.
"Việc tịch thu phương tiện có trái với Hiến pháp 2013 hay không cần phải có các chuyên gia xem xét. Theo tôi việc này là khá bế tắc vì không có cơ quan bảo hiến xem xét quyết định, khi nhiều người dân băn khoăn, phản đối thì cần phải họp Quốc hội để đưa ra ý kiến chung", luật sư Trần Vũ Hải nhấn mạnh.
Không đồng tình với đề xuất tịch thu phương tiện vi phạm nồng độ cồn, Tiến sĩ luật Phan Hữu Thư, nguyên Giám đốc Học viện Tư pháp cho rằng vấn đề pháp lý không phải là quan trọng nhất vì thiếu luật hoặc luật chưa đủ có thể bổ sung. "Cái mà tôi quan tâm là phương pháp tiếp cận, tư duy trong xây dựng văn bản pháp luật", Tiến sĩ Thư nêu.
| "Khi Hiến pháp chưa có quy định thì nên dừng đề xuất này để nghiên cứu kỹ, chặt chẽ và hoàn chỉnh hơn. Phần lớn người dân không đồng tình thì không có lý do gì chúng ta triển khai thực hiện", PGS, TS Hoàng Mạnh Hùng, Giám đốc Trung tâm tư vấn giám định pháp luật dân sự. |
"Ví dụ nếu văn bản quy phạm pháp luật liên quan việc tịch thu xe được thực thi thì liệu có làm ảnh hưởng đến các chính sách hiện hành của Đảng và nhà nước hay không. Đơn cử như người dân tộc nghèo ở vùng sâu vùng xa, cả nhà có cái xe 2 triệu đồng bị tịch thu, liệu có ảnh hưởng đến miếng cơm manh áo không. Vì vậy xét trên mọi bình diện tôi chỉ ủng hộ tăng nặng chế tài xử phạt chứ không thể tịch thu xe ngay được”, nguyên Giám đốc Học viện Tư pháp lập luận.
Ông Thư cũng cho rằng phải tính đến việc làm sao để công bằng được trong quá trình xử lý vi phạm, hơn nữa khi một văn bản đưa ra chưa đủ tính thuyết phục, bị người dân phản đối, bức xúc thì tính khả thi, thực tiễn vẫn không cao. “Tôi có thể dám cược tính mạng của mình là đề xuất này rất khó thực hiện”, ông Thư khẳng định.
|
Theo ông Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng pháp chế - Bộ Y tế, mỗi năm nước ta tiêu thụ 3 tỷ lít bia, tương đương 3 tỷ đôla và 3 % thu ngân sách của nhà nước. Rượu bia được cho liên quan tới 68% các vụ bạo lực gia đình; 38% trường hợp gây rối trật tự công cộng; 60% tai nạn giao thông và là một trong các nguyên nhân gây ra 30 nhóm bệnh về tâm thần, tiêu hoá, xơ gan, ung thư gan, chấn thương chủ định, không chủ định, có hành vi bạo lực, ngã, tự tử… |
Bá Đô