Trong buổi tiếp xúc với báo chí trong nước và quốc tế ngày 16/8 tại TP HCM, Đại tướng Martin Dempsey - Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ chia sẻ, Chính phủ Mỹ ngày càng đồng thuận về việc Việt Nam đang có những tiến bộ và từ đó có thể dẫn đến việc gỡ bỏ lệnh cấm từ Washington.
"Tôi cho rằng nếu lệnh cấm được gỡ bỏ thì động thái này sẽ góp phần tăng cường khả năng hỗ trợ từ phía Mỹ để nâng cao năng lực hải quân cho phía Việt Nam trong lĩnh vực hàng hải - một lĩnh vực đang trở thành mối quan tâm chung của hai nước. Vũ khí mà Mỹ sẽ cung cấp bao gồm tất cả loại khí tài phục vụ cho tiêu chí này, bao gồm cả những loại mà hải quân Việt Nam chưa được trang bị", ông nói.
Đại tướng Martin Dempsey đánh giá trong tương lai Việt Nam vẫn sẽ là nước có vị trí địa chính trị vô cùng quan trọng trong khu vực và trên thế giới. Mục đích chuyến thăm Việt Nam lần này của ông là tập trung tăng cường hợp tác với Việt Nam trong 5 lĩnh vực: an ninh hàng hải, cứu trợ nhân đạo, giảm nhẹ thiên tai, gìn giữ hòa bình, tìm kiếm và cứu nạn.
"Chúng tôi cam kết sẽ trở thành đối tác đáng tin cậy của một nước Việt Nam mạnh mẽ, độc lập và thịnh vượng", đại tướng nhấn mạnh.
Đề cập đến việc Trung Quốc mới đây từ chối đề nghị của Mỹ kêu gọi các bên có tranh chấp tại biển Đông tự nguyện ngừng các hành động gây hấn, Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ cho rằng, đây là dấu hiệu không may mắn cho khu vực và thế giới.
Theo ông, trước những hành động gây hấn của Trung Quốc, ASEAN cần có những phản ứng mạnh mẽ hơn về vấn đề tranh chấp biển Đông, chứ không nên quan tâm Mỹ phản ứng như thế nào. Trong trường hợp có cuộc đụng độ quân sự xảy ra ở biển Đông là vấn đề ở tầm khu vực và thế giới vì nó chắc chắn sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến nền kinh tế toàn cầu, Mỹ sẽ có những đối sách cho từng tình huống khác nhau, sẽ làm việc với các tổ chức quốc tế như: Liên Hiệp Quốc, khối ASEAN và nhiều tổ chức khác để giải quyết vấn đề.
Tướng Demsey chia sẻ, trong các cuộc hội đàm với người đồng cấp phía Trung Quốc, Mỹ đã nhấn mạnh quan điểm tái lập cân bằng không có nghĩa là đối chọi lại với Trung Quốc. "Cá nhân tôi tin rằng nếu Mỹ vắng mặt thì sẽ làm giảm đi sự ổn định của khu vực. Do đó Mỹ sẽ bảo vệ lợi ích chung bằng cách hiện diện một cách chủ động, hợp tác với các đối tác", ông giải thích.
Ông Demsey khẳng định, Mỹ đang cố gắng trở thành đối tác trung gian, không đứng về bất cứ bên nào trong cuộc tranh chấp ở biển Đông; đồng thời cũng không yêu cầu Việt Nam phải chọn lựa giữa Mỹ và Trung Quốc. Tuy nhiên, Đại tướng Mỹ khuyến khích sự hợp tác tốt hơn giữa các tổ chức đa quốc gia cho mục đích bảo vệ và phát triển 3 nguyên tắc: tự do hàng hải, tự do tiếp cận thị trường và trật tự quốc tế. "Theo quan điểm của tôi, nếu các bạn làm được như vậy, một Việt Nam mạnh mẽ và độc lập sẽ trở thành một mảnh ghép quan trọng đối với vấn đề biển Đông", ông nói.
Đại tướng Martin Dempsey là sĩ quan cao cấp nhất của Quân đội Mỹ chính thức thăm Việt Nam trong hơn 3 thập kỷ qua. Trong chuyến thăm kéo dài 4 ngày (13-16/8), ông cùng đoàn đại biểu cấp cao quân đội Mỹ đã có cuộc hội đàm với Tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, thượng tướng Đỗ Bá Tỵ, gặp gỡ Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và tới thăm hệ thống xử lý đất nhiễm dioxin tại sân bay Đà Nẵng.
Hà Thanh