Thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội sáng 9/6, Phó chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội Đặng Thuần Phong đã làm nóng nghị trường, khi thẳng thắn nêu 6 nội dung cần quan tâm trong đó có những việc mà ông gọi là "nỗi bất an của người Việt Nam".
Đầu tiên, ông nêu vấn đề về Chính phủ hành động, kiến tạo, liêm chính và cho rằng "chức năng của Chính phủ đúng là kiến tạo", nhưng còn hành động - liêm chính thì cần phải mở rộng ra cả hệ thống chính trị chứ không riêng gì cơ quan hành chính nhà nước cao nhất.
Tiếp theo, ông cho rằng, tham nhũng, lãng phí quá lớn và chưa được chặn đứng là vấn nạn đưa quốc gia đến bờ vực của sa sút lòng tin. "Tiền người dân chắt chiu gom góp trong mồ hôi, nước mắt nhưng tham nhũng nhiều, lãng phí lớn là dấu hiệu hết sức báo động", ông nói.
Đại biểu Đặng Thuần Phong. Ảnh: Võ Hải
Nội dung thứ ba đại biểu Phong đề cập đến là việc xuất hiện dấu hiệu mất cân đối ngân sách, tính ổn định bền vững của kinh tế vĩ mô chuyển biến chậm; các yếu tố tăng trưởng chưa được tận dụng hết, đặc biệt là nặng về đầu tư công trong khi hiệu quả đầu tư thấp, nợ công còn cao. Theo chỉ số nợ công thì hiện mỗi người dân Việt Nam có thể gánh 1.000 USD và xu hướng còn tăng trong những năm tới.
"Áp lực trả nợ quá lớn, chi đầu tư phát triển chưa cân bằng, chi thường xuyên gần 70%, mức bội chi ba lần tăng trưởng, nghĩa là làm 1 đồng tiêu 3 đồng. Người dân hưởng lợi và tạo sinh kế từ kết quả tăng trưởng GDP chưa như mong muốn", ông Phong nói.
Đại biểu tỉnh Bến Tre cũng bày tỏ bức xúc trước tình trạng "thương mại hoá các quan hệ xã hội". Theo ông, đồng tiền đã chi phối nhiều hoạt động và làm phai nhạt tính công tâm của cơ quan công quyền trong nhiều trường hợp.
"Đồng tiền đã làm suy thoái, có lúc dẫn dắt cả chính sách", ông nói và nêu minh chứng về hiện tượng "chạy chọt" ở Việt Nam.
"Trong bụng mẹ là chạy chỗ sinh đẻ, đi học phổ thông các cấp và đại học thì chạy trường, chạy lớp, chạy điểm; tuyển dụng thì chạy chỗ, chạy chức, chạy quy hoạch, chạy luân chuyển; vi phạm pháp luật thì chạy truy tố, chạy án, thậm chí chạy khỏi tổ quốc, đến nơi Việt Nam chưa ký kết hiệp định dẫn độ để an thân", ông Phong phát biểu.
Ngoài ra, theo Phó chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội, người dân Việt Nam hiện không thể an tâm khi nhiều nơi rừng đã hết, có chỗ biển gặp sự cố môi trường nặng nề, tài nguyên khoáng sản quốc gia cho các đời sau dần cạn kiệt. Đất ở, đất sản xuất cho một bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số không có, trong khi đất nông lâm trường hoạt động kém hiệu quả, thậm chí còn phát canh thu tô.
Ông cũng lo ngại về chính sách trải thảm và sử dụng lao động giá rẻ, kêu gọi đầu tư nhưng thiếu trách nhiệm trong thẩm định, đánh giá dự án khiến từng bước biến Việt Nam thành điểm đến của công nghiệp rác, công nghệ lạc hậu.
"Đừng vì những lợi ích tức thời mà buông bỏ tương lai dân tộc. Tiền có thể nhiều đến đâu cũng không mua lại được môi trường tươi đẹp đã mất", ông Phong nói.
Cuối cùng, đại biểu Phong đề cập đến bất an trong cuộc sống hàng ngày. Ăn cơm thì sợ an toàn vệ sinh thực phẩm, bước ra đường thì sợ an toàn giao thông, gặp chuyện bất bình thì không dám can thiệp.
"Mỗi thứ đều do người Việt hại người Việt và từng bước biến sự vô cảm thành vấn đề đạo đức mang tính phổ biến", đại biểu Phong nhấn mạnh.
Phó bí thư Thành uỷ TP HCM Nguyễn Thị Quyết Tâm. Ảnh: Võ Hải
Đăng ký tranh luận với đại biểu Đặng Thuần Phong, Phó bí thư Thành uỷ TP HCM Nguyễn Thị Quyết Tâm cho hay, bà rất tôn trọng tuyên bố của Chính phủ là xây dựng Chính phủ kiến tạo, liêm chính. Tuy nhiên theo bà, không phải chỉ có một mình Chính phủ làm mà tại TP HCM cũng như nhiều tỉnh, thành đang thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 về xây dựng, chỉnh đốn Đảng rất quyết liệt với ý thức chính trị cao.
"Trong quá trình đó, Đảng và Trung ương có những chỉ đạo về xử lý tiêu cực, tham nhũng, gồm cả xử lý trách nhiệm của người đứng đầu. Có thể chưa được như mong muốn, nhưng những cử tri mà tôi tiếp xúc rất phấn khởi với kết quả bước đầu, hiệu ứng rất tốt. Chúng ta phải thực hiện để Đảng mạnh, dân tin, đất nước phát triển", bà Tâm nói.