Sáng 9/12, không khí tang thương bao trùm gia đình bà Lê Thị Tuyết ở xóm Cái Bần, xã Long Trị A, Long Mỹ, Hậu Giang khi 4 chiếc quan tài được đặt kề nhau trong căn nhà cấp bốn. Góa phụ 66 tuổi này ngất lịm dưới sàn gạch. Hai con trai Đào Hiền Phương (còn gọi là Hiền Lành, 45 tuổi) và Đào Hiền Ngoan (39 tuổi) cùng hai cháu nội Đào Vũ Khánh (20 tuổi) và Đào Hiền Đáng (29 tuổi) của bà thiệt mạng khi chui vào bồn chứa dịch tôm.
Chiếc bồn inox được dục thủng thể kéo 4 nạn nhân ra ngoài. Ảnh: Duy Khang
Bà Tuyết mất chồng cách đây 20 năm. Ruộng vườn ít, cuộc sống khó khăn khiến các con của bà (5 trai, 4 gái) phải đi làm ăn xa, nhà cửa chưa ổn định dù đều đã lập gia đình.
Để mưu sinh, anh Đào Hiền Ngoan từng sang Thái Lan mua bán nông sản. Gặp cảnh lời ít lỗ nhiều, anh quay về quê rồi được gia đình bà con nhận vào làm việc tại Công ty TNHH Việt Nam ChiTin Hậu Giang. Công ty này đặt tại ấp Phú Thạnh, xã Tân Phú Thạnh, huyện Châu Thành A với ngành nghề là chế biến, bảo quản thủy sản; bán buôn đầu - vỏ tôm, cua, ghẹ; chế biến thức ăn gia súc từ vỏ tôm tẩy sạch, dịch tôm…
Hiện trường 4 người chết tại công ty chế biến vỏ đầu tôm
Ông Hạ Văn Tư (Tư Thắng) cho biết ChiTin giống như công ty gia đình, thành lập năm 2005 do em rể thứ 8 của ông là Nguyễn Văn Sỹ làm giám đốc. Gần chục năm nay ông Tư được phân công quản lý kỹ thuật và người em Hạ Phi Hùng phụ trách sản xuất.
"Tôi với Phương, Ngoan là anh em chú bác nhưng khác họ vì chỉ chung bà nội", ông Tư cho biết. Hàng ngày, Ngoan vận hành hệ thống ép vỏ đầu tôm để sản xuất chất Chitin dùng trong dược phẩm và thực phẩm. Còn anh Phương phụ trách trộn đều dịch tôm gồm thịt, gạch được ép ra để cho vào 3 bồn, trước khi bơm lên xe chở đi bán làm thức ăn gia súc.
Chiếc thang được anh Phương bắc vào bồn để trèo xuống sửa van bị nghẹt. Ảnh: Duy Khang
Đêm xảy ra tai nạn, anh em Phương - Ngoan bắt đầu ca làm việc lúc 19h30 ngày 7/12. Trước khi tiếp nhận lô dịch tôm mới được ép ra, anh Phương bơm nước vào 3 bồn chứa loại 20.000 lít để vệ sinh, rửa cặn còn sót lại. Phát hiện một đoạn ống nhựa rơi vào một bồn chứa và bị kẹt tại van xả, anh bắc thang tre trèo vào bồn để nhặt đoạn ống nhựa nhưng không quay trở ra.
Nghe nhân viên tên Địch hô hoán, anh Ngoan chạy đến, chui vào bồn. Gọi vọng ra ngoài được vài tiếng, anh Ngoan cũng im bặt. Hai công nhân tiếp tục trèo vào trong bồn nhưng vội quay trở ra vì không chịu được mùi hôi thối xộc lên.
Trong lúc mọi người nhốn nháo tìm cách phá bồn cứu người thì Đào Vũ Khánh (20 tuổi, con anh Phương) và người anh họ Đào Hiền Đáng (29 tuổi) nhận hung tin chạy vội đến trèo vào bồn và cùng tử nạn.
"Đáng chết bỏ lại vợ không nghề nghiệp với con nhỏ. Khánh chưa vợ, vừa được cha đưa vào Công ty làm việc mới 2 ngày thì gặp nạn", ông Tư cho biết thêm.
Ống nhựa màu vàng nâu (góc phải phía dưới) được cho là nằm kẹt trong van đã được kéo ra sau tai nạn khiến 4 người chết. Ảnh: Duy Khang
Theo nhận định ban đầu của một cán bộ điều tra, bồn chứa dịch tôm có thể đã phát sinh nhiều khí độc trong môi trường yếm khí. Bốn nạn nhân chui vào đã hít phải khí độc gây chết não, ngất xỉu tại chỗ. Cảnh sát đã lấy mẫu khí và dịch tôm còn sót dưới đáy bồn cao 2,3 m, dài hơn 5 m. Tại hiện trường mùi hôi thối nồng nặc, ruồi bu đầy trên ủng, dép nạn nhân.
Trưa 9/12, ông Phạm Hùng Vũ, Chánh thanh tra Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Hậu Giang đã đến Công ty ChiTin làm việc với Giám đốc Nguyễn Văn Sỹ. Ông Sỹ được yêu cầu cung cấp danh sách, hợp đồng và nội quy an toàn lao động trong từng khâu sản xuất để làm rõ nguyên nhân khiến 4 người tử nạn.
Theo ChiTin, ngoài 3 quản lý, công ty có 19 công nhân. Trong đó 8 người được ký hợp đồng làm việc dài hạn, còn lại là hợp đồng thời vụ. Để tránh ô nhiễm môi trường sau khi ép đầu tôm lấy vỏ, doanh nghiệp tận dụng dịch thải làm thức ăn gia súc và dây chuyền này mới được triển khai chưa đầy một tháng.
Tang thương phủ gia đình bà Tuyết. Ảnh: Duy Khang
"Dịch tôm thành phẩm được chứa trong 3 bồn kín để đảm bảo môi trường. Công nhân chỉ cần 3 ngày tập huấn là thực hiện được quy trình vận hành. Lúc xảy ra tai nạn, trong bồn không chứa dịch, nếu có chỉ là cặn sót lại", ông Sỹ khẳng định và cho biết sẽ lo hết chi phí an táng tất cả các nạn nhân.
Trung tá Trần Văn Liệu - Phó phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội Công an tỉnh Hậu Giang - cho hay đang chờ kết quả xét nghiệm mẫu khí và dịch đầu tôm trong bồn để kết luận nguyên nhân vụ việc. Trước mắt nhà chức trách xác định đây là tai nạn lao động và khởi tố vụ án hay không phải chờ kết quả từ phía đoàn kiểm tra an toàn lao động tại Công ty ChiTin.
Duy Khang