Thừa nhận thực trạng xuống cấp y đức, tiêu cực trong ngành mình quản lý, song Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho rằng, đây là cuộc đấu tranh giữa cái thiện, cái ác và còn lâu dài. Theo bà Tiến, trong điều kiện quá tải, cơ sở vật chất chật chội, bác sĩ khám nhiều quá thì không thể hòa nhã, nhân cách cũng khó mà giữ được...
"Một nguyên nhân nữa là lương quá thấp. Bệnh viện Bạch Mai và Việt - Pháp chỉ cách nhau bức tường nhưng ở Việt - Pháp không có phong bì còn Bạch Mai thì phải phát động phong trào", bà Tiến nêu ví dụ để trả lời cho câu hỏi của đại biểu Nguyễn Sỹ Cương về "căn bệnh trầm kha" này.
Phần "trình bày hoàn cảnh" của nữ Bộ trưởng, theo như cách nói của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng, là quá dài và ông mong được nghe giải pháp. Theo Bộ trưởng Y tế, các giải pháp cụ thể của bộ là phát động các phong trào để nâng cao y đức, giảm tiêu cực; tăng cường trang thiết bị ở các cơ sở khám chữa bệnh để giảm tải; tăng lương cho y, bác sĩ... và sự ủng hộ của đại biểu Quốc hội, cử tri.
"Chúng tôi hiểu, người nhà mong muốn bệnh nhân được chăm tốt nhưng hãy dứt khoát không đưa phong bì và giám sát nếu thấy bác sĩ, điều dưỡng nào nhận phong bì thì chụp ảnh gửi cho chúng tôi", bà Tiến nói.
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Ảnh: Hoàng Hà. |
Chưa hài lòng với trả lời của Bộ trưởng, đại biểu Trần Thị Dung cho rằng, tham nhũng vặt, lót tay đã là chuyện thường ngày, đến nỗi "viện phí chỉ bằng nửa lệ phí". Thậm chí, tình trạng bác sĩ thiếu tôn trọng với bệnh nhân có bảo hiểm y tế và bệnh nhân nghèo đã làm "mờ nhạt hình ảnh lương y như từ mẫu". Nhân câu hỏi này, Chủ tịch Quốc hội muốn Bộ trưởng khẳng định, sắp tới vấn đề này có cải thiện không.
Cho rằng, y đức là vấn đề nhạy cảm, bộ cũng đã và đang có các giải pháp, bà Tiến nhắc lại: "Nhân diễn đàn này, tôi mong muốn các đồng nghiệp vì lòng tự trọng hãy thay đổi. Còn bệnh nhân, người nhà cương quyết không đưa phong bì".
Chia sẻ với người đứng đầu ngành y, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, cam kết của nữ bộ trưởng sẽ khiến y đức được cải thiện trong thời gian tới, bởi đây là văn hóa, danh dự của ngành y, là trách nhiệm của thầy thuốc và của người dân. Năm 2013 - 2014 Quốc hội sẽ theo dõi thêm thực trạng này.
Trong phần trả lời chất vấn sáng nay, Bộ trưởng Y tế cũng giải trình thêm một số vấn đề liên quan tới giá thuốc. Theo đó, giá thuốc ở Việt Nam đều thấp hơn các nước láng giềng chứ không phải cao hơn như thông tin của đại biểu. "Tổ chức Y tế thế giới vừa rồi đánh giá nhầm. Giá thuốc Việt Nam không cao hơn khu vực Đông Nam Á, thậm chí thấp hơn, nhưng thu nhập của người dân Việt Nam còn thấp", bà Tiến giải thích.
Còn về chất lượng khám chữa bệnh của cơ sở y tế tuyến xã, huyện, bà Tiến không giấu nổi vẻ tự hào: "Chính Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới đã tham quan ngẫu nhiên 3 trạm y tế xã ở Việt Nam. Họ không tưởng tượng được rằng ở một nước có thu nhập trung bình chỉ 1.000 USD lại có trạm y tế xã có thể thực hiện các ca đỡ đẻ, tiêm chủng, chăm sóc suy dinh dưỡng... và có cả quầy thuốc".
Tuy nhiên, bà cũng thừa nhận, lực lượng này chỉ dừng lại ở chức năng chăm sóc ban đầu còn các ca bệnh khó, phức tạp thì phải chuyển lên tuyến trên. Theo kế hoạch đào tạo, năm 2013, với số lượng bác sĩ ra trường tăng lên đáng kể, ngành y tế sẽ có thêm điều kiện để đáp ứng nhu cầu của cơ sở.
Phó thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân: "Bà con cần gương mẫu không ăn gà nhập lậu". Ảnh: Hoàng Hà. |
Cùng giải đáp băn khoăn của đại biểu về vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm trong buổi sáng còn có Phó thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân. Đi thẳng vào vấn đề, Phó thủ tướng cho hay, trước 31/12 năm nay, các tỉnh đang làm quy hoạch về giết mổ gia súc phải hoàn thành. Đối với các vụ ngộ độc thực phẩm chủ yếu diễn biến tập trung ở khu công nghiệp, bếp ăn công nghiệp, hướng giải quyết là các công ty, doanh nghiệp tập trung nhiều công nhân phải có bếp ăn riêng; yêu cầu các xã cam kết không trồng rau mất an toàn...
Đi sâu vào vấn đề liên quan tới thông tin 20% gà nhập lậu có thuốc kháng sinh quá giới hạn vừa công bố, Phó thủ tướng khẳng định, ngoài tác hại về kinh tế, gà lậu rất nguy hiểm tới sức khỏe người dân."Gọi là gà lậu nhưng không bí mật vì cả nước không quá 20 chủ hộ chuyên tổ chức kinh doanh gà nhập lậu. Phải chuyển đổi ngành nghề cho họ", ông Nhân nói.
Và ông cho biết thêm, xe chở gà không phải xe thường mà xe chuyên dụng, phải có điểm tập kết nên chỉ cần nhìn là biết. Ngoài ra, có những điểm tập kết nơi gà nhập lậu tản vào gà địa phương thì địa phương đều biết hết...
"Chủ tịch Hà Nội vừa ký đề án, trong vòng một năm người Hà Nội không còn phải ăn gà nhập lậu. Bà con cũng cần gương mẫu không ăn gà nhập lậu", Phó thủ tướng nói khiến cả hội trường ồn ào vì nhiều tiếng cười. Ông thậm chí còn gợi ý người dân khi đặt tiệc cưới nên hỏi "gà này là gà gì".
Tủm tỉm cười trước câu nói của Phó thủ tướng, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cho rằng, đại biểu Quốc hội không thể biết gà nào an toàn gà nào không. Ông hy vọng trách nhiệm cao hơn trong việc kiểm tra từ đầu của các Bộ Nông nghiệp, Công thương và Công an.
Đối với Bộ Y tế, Chủ tịch Quốc hội ghi nhận nỗ lực của đội ngũ y - bác sĩ, nhân viên ngành y và "mong chất lượng khám chữa bệnh thời gian tới sẽ cao hơn, nhiều bệnh viện công, tư đạt chuẩn quốc gia, khu vực".
Chốt lại phiên chất vấn Chủ tịch Quốc hội mong muốn việc quản lý giá thuốc sẽ chặt chẽ để không có sự chênh lệch với thị trường quốc tế, giữa các quầy thuốc hay địa phương vùng chênh lớn. Để làm được điều đó cần đổi mới cách đấu thầu, đổi mới cơ chế tài chính,khuyến khích phát triển bệnh viện tư thục nhưng quản lý giá thành, phục vụ.
Nguyễn Hưng