Bên lề Quốc hội sáng 25/11, Bộ trưởng Tư pháp Hà Hùng Cường, cơ quan chủ trì soạn thảo Bộ luật dân sự (sửa đổi), đã có cuộc trao đổi với báo giới về việc thực hiện quyền chuyển đổi giới tính.
- Việc chuyển đổi giới tính theo Bộ luật dân sự sửa đổi sẽ “thực hiện theo quy định của luật”, nhưng hiện chưa có luật nào quy định về vấn đề này, vậy phải hiểu thế nào thưa ông?
- Bộ luật dân sự là luật nền của tất cả luật liên quan đến quan hệ dân sự kinh tế, thương mại, gia đình nói chung. Theo Bộ luật, Việt Nam thừa nhận quyền chuyển đổi giới tính, nhưng thực thi quyền thì phải chờ luật, tức là việc chuyển đổi giới tính hiện nay vẫn chưa được phép.
- Vậy việc chuyển đổi giới tính sắp tới sẽ căn cứ vào luật nào?
- Bộ luật dân sự không thể đi giải quyết những vấn đề cụ thể, như điều kiện, cách thức, kỹ thuật chuyển giới, chăm sóc sức khỏe người chuyển giới... Đó là cả vấn đề lớn, là đối tượng điều chỉnh của luật riêng.
Khi Bộ luật dân sự đã quy định như vậy thì chắc chắn nhiệm kỳ Quốc hội tới phải có luật quy định về vấn đề này. Đây là bước mở ra để đạo luật riêng về vấn đề chuyển giới được xây dựng, ban hành. Khi nào luật đó có hiệu lực thì việc chuyển giới mới được thực hiện.
Luật riêng về chuyển giới sẽ có quy định hạn chế, cấm để làm sao xã hội không loạn, nhất là thanh niên, thiếu niên chưa nhận thức đầy đủ về hệ luỵ của vấn đề này mà nhiều khi theo phong trào thì rất nguy hiểm.
Bộ trưởng Tư pháp Hà Hùng Cường trả lời báo chí bên lề Quốc hội sáng 25/11. Ảnh: Giang Huy. |
- Thời gian ban hành luật riêng về thực hiện chuyển giới đã được Quốc hội khóa 13 bàn thảo thế nào?
- Điều này phụ thuộc vào chương trình xây dựng pháp luật của nhiệm kỳ Quốc hội khoá 14. Tháng 7/2016 tới, Quốc hội khoá mới họp sẽ bàn về chương trình xây dựng luật, pháp lệnh. Chắc chắn nếu bộ chuyên ngành không đề xuất, Bộ Tư pháp cũng sẽ làm. Tin rằng nhiệm kỳ khoá 14 sẽ phải làm, nếu không sẽ là quyền treo.
- Cá nhân Bộ trưởng có ủng hộ việc chuyển đổi giới tính?
- Ủng hộ chứ. Nếu không thì làm sao có điều luật đó trong Bộ luật dân sự (sửa đổi). Xin nói thêm ở châu Á rất ít nước thừa nhận quyền chuyển giới. Bộ luật dân sự Việt Nam thừa nhận tôi cho là hết sức tiến bộ, là bước tiến quan trọng vì thay đổi tư duy công nhận quyền của một nhóm người không lớn trong xã hội. Đó là tinh thần của Hiến pháp 2013 tôn trọng quyền con người, cái gì của con người cũng gần gũi với mình, dù người ta là thiểu số.
Y học Việt Nam nhìn chung không thua kém gì với thế giới. Để thực hiện chuyển giới, người ta phải nghiên cứu kỹ kinh nghiệm các nước để tiến hành an toàn, thành công, bảo đảm sức khoẻ con người.
Ngày 24/11, Quốc hội thông qua Bộ luật dân sự (sửa đổi). Điều 37 quy định: “Việc chuyển đổi giới tính được thực hiện theo quy định của luật. Cá nhân đã chuyển đổi giới tính có quyền, nghĩa vụ đăng ký thay đổi hộ tịch theo quy định của pháp luật về hộ tịch; có các quyền nhân thân phù hợp với giới tính đã được chuyển đổi theo quy định của Bộ luật này và luật khác có liên quan”. |
Võ Hải ghi