Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông. Ảnh: ĐL
- Ông nghĩ thế nào khi nhiều ý kiến cho rằng 3 phương án mới đây của Bộ Giao thông là không bảo tồn được cầu Long Biên?
- Tôi đã trăn trở, bức xúc nhiều, song chúng ta phải tôn trọng các nhà lịch sử, văn hóa vì cầu Long Biên đi vào tâm thức của người dân thủ đô và cả nước nói chung nên phải bảo tồn. Các phương án chúng tôi đưa ra đều tính đến cách bảo tồn song quan điểm khác nhau, như bảo tồn một phần cầu Long Biên để phát huy công năng mới hay lấy lại hình dáng cũ. Nếu giữ nguyên như cũ thì cầu phải chuyển ra chỗ khác.
Chúng tôi tiếp nhận các ý kiến đa chiều để đạt được mục tiêu chung là giao thông thông suốt, còn giữ được hình ảnh cầu Long Biên ở mức độ nào thì phải tính toán.
- Tại sao từ năm 2005 đến nay các cơ quan chưa thống nhất được phương án cầu đường sắt qua sông Hồng?
- Trước hết phải khẳng định đây là huyết mạch giao thông đô thị Hà Nội, song lại trùng với tuyến đường sắt quốc gia. Từ năm 1998, quy hoạch Hà Nội đã xác định, tuyến đường sắt đô thị số 1 trùng với đường sắt quốc gia. Trước kia, có quan điểm giữ lại cầu Long Biên để bảo tồn nên Bộ Giao thông cũng đã nghiên cứu phương án tránh, làm cầu mới cách xa 30m, 50m, rồi 186m... đã trình Chính phủ duyệt dự án khả thi.
Tuy nhiên, sau đó lại có yêu cầu của xã hội về giải phóng mặt bằng, người dân không nhất trí nên UBND Hà Nội yêu cầu chúng tôi nghiên cứu phương án trùng tim cầu cũ nên Bộ Giao thông đưa ra 3 phương án mới đây.
Mô hình cầu đường sắt đi song song với cầu Long Biên cũ. Ảnh: ĐL
- Vậy quan điểm của Bộ Giao thông như thế nào về vị trí cầu vượt qua sông Hồng trong khi Hà Nội đề nghị làm cầu mới đi trùng tim cầu Long Biên cũ?
- Cầu Long Biên rất cũ, khi động vào phải gia cố, tăng cường lên. Công năng cho đường thủy cũng thay đổi nên phải trùng tu, nâng độ cao để đảm bảo giao thông. Nếu trùng vị trí cũ mà không cho động chạm đến cầu thì không thể đảm bảo giao thông đường sắt.
Chúng tôi đã đề nghị từ trước xây dựng cầu mới cách cầu cũ 30m. Phương án này sẽ giúp cầu cũ được bảo tồn nguyên vẹn song vẫn có quan điểm là sẽ ảnh hưởng tới cảnh quan, kiến trúc của cầu cũ. Thời gian qua, chúng tôi đã nhiều lần kiến nghị như vậy song UBND Hà Nội e ngại, Hà Nội vẫn đề nghị nghiên cứu tiếp việc xây cầu mới đi trùng tim cầu cũ.
Đây là hành lang vận tải quan trọng nên phải có vị trí cầu đường sắt vượt sông Hồng. Rất tôn trọng ý kiến bảo tồn công trình mang lại nhiều dấu ấn lịch sử và văn hóa nên chúng tôi đã tính đến phương án này.
- Nếu Hà Nội không đồng thuận việc xây cầu mới thì Bộ Giao thông giải quyết như thế nào?
- Trước hết, giao thông cần thiết cho phát triển, thành phố có dân số quá đông, nên chắc chắn phải xây dựng đường sắt đô thị. Đây là tuyến số 1 cũng cho thấy tầm quan trọng số 1. Một dự án bao giờ cũng có ảnh hưởng, có tác động này, tác động kia nên ta phải tìm phương án nào tích cực nhất.
Chúng tôi đang tiến hành trao đổi giữa các bộ ngành. Dự án này đã cấp bách từ nhiều năm, người dân đi lại bằng đường bộ gây quá tải cho cầu Chương Dương. Nhật Bản cũng đã đồng ý hỗ trợ khoản vay cho dự án và yêu cầu xác định vị trí để thực hiện. Chúng tôi cần sự đồng thuận của Hà Nội vì dự án đi trên địa bàn Hà Nội, rồi sẽ báo cáo Thủ tướng.
Đoàn Loan