Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng (trái) và Thủ tướng Nhật Shinzo Abe. Ảnh: Reuters
"Chúng tôi cùng nhau chia sẻ quan ngại về tình hình phức tạp diễn ra gần đây trên Biển Đông và biển Hoa Đông", Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng hôm nay phát biểu trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Shinzo Abe tại Tokyo.
Ông Abe cũng nhấn mạnh hai bên chia sẻ lo ngại sâu sắc chung về "những hành động liên tục thay đổi hiện trạng, và gây căng thẳng" trên Biển Đông, như việc bồi đắp đất và xây dựng căn cứ quy mô lớn.
"Chúng tôi đều thống nhất là mọi tranh chấp trên biển phải được giải quyết bằng phương pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là công ước về luật biển năm 1982, thực hiện DOC và tiến tới COC", Tổng bí thư nói tiếp.
Hai bên nhất trí đẩy mạnh giao lưu quốc phòng các cấp, tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực an ninh truyền thống và phi truyền thống. Thủ tướng Shinzo Abe khẳng định sẵn sàng tăng cường hợp tác với Việt Nam để nâng cao năng lực thực thi pháp luật trên biển của Việt Nam. Ông cho biết Tokyo quyết định tiếp tục tăng cung cấp tàu đã qua sử dụng cho Việt Nam, sẵn sàng hợp tác, hỗ trợ Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc (LHQ).
Thủ tướng Abe cho rằng chuyến thăm chính thức lần này của Tổng bí thư sẽ mở ra cơ hội mới, góp phần thúc đẩy quan hệ Việt - Nhật phát triển ngày càng toàn diện và sâu sắc hơn. Tổng bí thư cũng khẳng định Đảng, nhà nước Việt Nam luôn coi Nhật Bản là đối tác quan trọng hàng đầu và lâu dài, nhấn mạnh đây là chủ trương nhất quán, xuyên suốt trong định hướng chính sách đối ngoại của Việt Nam.
Video: Lễ đón chính thức Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Nhật Bản
Hai nhà lãnh đạo nhất trí sẽ thúc đẩy kết nối hai nền kinh tế theo hướng lâu dài, bền vững trên một số lĩnh vực mà hai bên có lợi thế so sánh, tiềm năng và nguồn lực có thể bổ sung, hỗ trợ cho nhau cùng phát triển bền vững, trong đó chú trọng kết nối chiến lược phát triển kinh tế, kết nối năng lực sản xuất và kết nối nguồn nhân lực.
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đề nghị Nhật Bản tiếp tục ưu tiên cung cấp viện trợ phát triển chính thức (ODA) cho Việt Nam, ưu tiên Việt Nam trong quá trình triển khai sáng kiến Đối tác Cơ sở hạ tầng chất lượng cao của Nhật Bản dành cho châu Á, tiếp tục hỗ trợ cải thiện môi trường đầu tư của Việt Nam, tăng cường chuyển giao công nghệ tiên tiến, thúc đẩy các doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư vào Việt Nam trong các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp phụ trợ, cơ khí chế tạo, xây dựng các khu công nghiệp lớn, trong đó có các khu công nghiệp chuyên sâu.
Tổng bí thư cũng đề nghị Nhật Bản hỗ trợ Việt Nam nâng cao chuỗi giá trị nông sản - thực phẩm, tạo điều kiện cho hàng hóa nông, lâm, thủy sản Việt Nam tiếp cận thị trường Nhật Bản, hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực, tăng tiếp nhận điều dưỡng viên, hộ lý và thực tập sinh từ Việt Nam.
Thủ tướng Shinzo Abe khẳng định Nhật Bản sẽ tiếp tục hợp tác và hỗ trợ Việt Nam phát triển kinh tế bền vững, bao gồm ưu tiên cung cấp ODA cho Việt Nam. Ông tuyên bố trước mắt sẽ dành nguồn vốn ODA khoảng 100 tỉ yên cho các dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam và cảng, bày tỏ mong muốn tăng cường hợp tác với Việt Nam phát triển cơ sở hạ tầng, trong đó có dự án sân bay Long Thành, phát triển năng lượng, trong đó có nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2, phát triển các khu công nghiệp chuyên sâu tại Hải Phòng và Bà Rịa - Vũng Tàu.
Hai nhà lãnh đạo khẳng định sẽ tăng cường hợp tác đào tạo nguồn nhân lực cho Việt Nam trong thời gian tới. Hai bên cũng nhất trí sẽ phối hợp triển khai có hiệu quả Tầm nhìn trung và dài hạn trong hợp tác nông nghiệp Việt - Nhật, công bố mở cửa thị trường Việt Nam cho táo Nhật Bản và mở cửa thị trường Nhật Bản cho trái xoài của Việt Nam từ ngày 17/9 tới.
Hai nhà lãnh đạo cũng nhất trí thúc đẩy các biện pháp tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho sự đi lại của công dân hai nước. Thủ tướng Abe cho biết nhân dịp này, Nhật quyết định gia hạn thị thực nhập cảnh thương mại cho công dân Việt Nam lên 10 năm.
Hai bên nhất trí tiếp tục phối hợp chặt chẽ trong các hội nghị cấp cao ASEAN, hội nghị cấp cao Đông Á và tại các diễn đàn đa phương quan trọng khác về các vấn đề như tiến trình cải tổ LHQ, tiếp tục hợp tác chặt chẽ trong đàm phán và triển khai thực hiện các hiệp định thương mại tự do ở khu vực, bao gồm cả Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP).
Ông Abe hoan nghênh việc Việt Nam đang xem xét tham gia Tổ chức săn bắt cá voi quốc tế, bày tỏ ủng hộ Việt Nam trở thành thành viên chính thức Ủy ban Nghề cá trung và Tây thái Bình Dương. Ông cam kết sẽ hỗ trợ và phối hợp chặt chẽ với Việt Nam tổ chức thành công Hội nghị Cấp cao APEC 2017 tại Việt Nam.
Kết thúc hội đàm, hai bên đã ra tuyên bố về Tầm nhìn chung quan hệ Việt Nam - Nhật Bản.
Tổng bí thư sau đó tiếp Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida tại Nhà khách Quốc gia Nhật Bản. Ông Kishida cho biết đối với cá nhân ông, với tư cách vừa là ngoại trưởng, vừa là tổng thư ký Liên minh Nghị sĩ hữu nghị Nhật - Việt, Việt Nam là một đất nước hết sức đặc biệt.
Ông Trọng đề nghị ông Kishida tiếp tục ủng hộ và thúc đẩy các biện pháp nhằm tăng cường tin cậy về chính trị, kết nối hai nền kinh tế, hỗ trợ phát triển bền vững của Việt Nam, tăng cường phối hợp giữa hai nước trong các vấn đề khu vực và quốc tế.
Tổng bí thư tin tưởng sau chuyến thăm, quan hệ hai nước sẽ có bước phát triển mới trên tinh thần tăng cường tin cậy, kết nối kinh tế, mở rộng hợp tác, phát triển bền vững, hướng tới tương lai.
Video: Tổng bí thư gặp ngoại trưởng Nhật Bản
Phương Vũ - Quang Dũng