Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI), chương trình thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Mỹ hôm qua cho biết họ đã theo dõi việc Trung Quốc xây dựng cấu trúc lục giác trên đá Chữ Thập, Vành Khăn và Subi thuộc quần đảo Trường Sa từ tháng 6 và tháng 7.
"Hiện giờ có vẻ như các cấu trúc này là một sự nâng cấp từ các công sự phòng vệ phạm vi nhỏ đã được Trung Quốc xây dựng tại đá Gaven, Tư Nghĩa, Gạc Ma, và Châu Viên", họ nói.
Ảnh vệ tinh chụp đá Tư Nghĩa và Gaven cho thấy các thiết bị dường như là súng phòng không và hệ thống vũ khí tầm gần (CIWS) để phòng vệ trước các cuộc tấn công tên lửa hành trình. Ảnh vệ tinh chụp đá Chữ Thập cho thấy các tòa tháp có khả năng chứa radar nhắm mục tiêu, theo Reuters.
"Hệ thống súng và nhiều khả năng là các CIWS này cho thấy Bắc Kinh nghiêm túc về việc bảo vệ đảo nhân tạo họ xây dựng, trong trường hợp nổ ra xung đột vũ trang ở Biển Đông", AMTI nhận xét.
"Chúng sẽ là hàng phòng thủ cuối cùng trước tên lửa hành trình của Mỹ hoặc các bên khác", AMTI bình luận.
Giám đốc AMTI Greg Poling nói rằng tổ chức này đã dành nhiều tháng cố gắng tìm ra mục đích của các cấu trúc.
"Đây là lần đầu tiên chúng tôi tự tin nói rằng chúng là hệ thống phòng không và CIWS. Chúng tôi từng không biết họ có hệ thống lớn và tân tiến như thế ở đó", ông nói.
"Đây là hành động quân sự hóa. Người Trung Quốc có thể lập luận rằng chúng chỉ phục vụ mục đích phòng thủ, nhưng nếu bạn thiết lập súng phòng không và các ụ CIWS lớn, điều đó có nghĩa là bạn đang chuẩn bị cho một cuộc xung đột trong tương lai", chuyên gia nói thêm.
Bắc Kinh đơn phương tuyên bố chủ quyền với hầu hết diện tích Biển Đông, bất chấp sự phản đối quốc tế. Nước này bồi đắp, cải tạo 7 đá thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam thành các đảo nhân tạo và xây dựng cơ sở vật chất trái phép trên đó.
Trung Quốc từng nói rằng họ không có ý định quân sự hóa các đảo nhân tạo và việc xây dựng thiết bị quân sự trên các thực thể này sẽ giới hạn trong các yêu cầu phòng thủ cần thiết. Trong khi đó, Mỹ đã chỉ trích điều họ gọi là Trung Quốc quân sự hóa các tiền đồn trên biển và nhấn mạnh sự cần thiết của tự do hàng hải.
Xem thêm ảnh các cấu trúc Trung Quốc xây dựng ở Biển Đông
Phương Vũ