Tướng Suchinda Kraprayoon (giữa) và tướng Chamlong Srimuang quỳ khi nghe Quốc vương Bhumibol khiển trách. Ảnh: AFP
Cảnh quay được ghi lại ở Cung điện Hoàng gia tại Bangkok vào ngày 20/5/1992 đại diện cho một thời khắc quan trọng trong lịch sử Thái Lan. Một trong hai người đàn ông quỳ gối là tướng Suchinda Kraprayoon, người tiến hành một cuộc đảo chính và chuẩn bị lên làm thủ tướng Thái Lan. Người còn lại là tướng Chamlong Srimuang, ông dẫn đầu phong trào ủng hộ dân chủ chống lại sự kiểm soát quân sự của tướng Kraprayoon.
Bên ngoài, những cuộc biểu tình trên đường phố và cuộc đàn áp quân sự kéo dài nhiều ngày đã khiến một vài dân thường chết. Tại thời điểm được gọi là "tháng 5 đen tối" này, có vẻ như không bên nào chịu nhượng bộ và cũng không có cầu nối nào để thu hẹp khác biệt.
Cuối cùng, Vua Bhumibol Adulyadej triệu tập hai tướng đến cung điện và nói với họ: "Đất nước thuộc về mọi người, chứ không phải chỉ một hay hai người cụ thể. Những người đối đầu nhau sẽ đều là kẻ thua cuộc, và bên mất mát nhiều nhất sẽ chính là đất nước".
"Các anh tự nhận mình là người chiến thắng để làm gì khi các anh đứng trên đống đổ nát và những mảnh vụn?"
Những lời đơn giản đó gây được tiếng vang lớn, phản ánh mong muốn ổn định của toàn bộ người dân. Sau đó, một nền dân chủ dựa trên bầu cử được phục hồi và một hiến pháp mới được ban hành, theo BBC.
Hình ảnh hai vị tướng phủ phục dưới chân vua, cúi đầu và chấp nhận uy quyền của Quốc vương củng cố vị trí của ông như là trọng tài tối cao tại đất nước Thái Lan thường lâm vào cảnh chia rẽ.
"Vào thời điểm đó, không ai có thể đóng vai trò đó ngoại trừ nhà vua Thái Lan", ông Thitinan Pongsudhirak, từ Đại học Chulalongkorn, nói.
Đây không phải là lần đầu tiên Quốc vương can thiệp vào chính trị, mặc dù trên lý thuyết, Thái Lan là nước quân chủ lập hiến và vị trí của ông được xem là đứng trên chính trị.
Năm 1973, những người biểu tình ủng hộ dân chủ bị binh lính bắn và được phép vào cung điện để trú ẩn. Sau đó, chính phủ của Thủ tướng Thanom Kittikachorn sụp đổ.
Năm 1981, Vua Bhumibol chống lại một nhóm sĩ quan quân đội tổ chức đảo chính ở Bangkok.
Uy quyền của ông xuất phát từ tình yêu và lòng tôn kính sâu sắc người dân Thái dành cho ông. Ông không chỉ là một người của công chúng, mà còn là người cha nhân từ mà họ kính trọng và noi theo.
"Ông ấy có quyền lực tinh thần, được tích lũy qua nhiều thập kỷ", ông Pongsudhirak nói.
"Với nhân cách và lối sống cao đẹp, ông được coi là tấm gương mẫu mực, khiến người dân kính trọng và sùng kính".
Hình ảnh hai vị tướng mạnh mẽ cúi mình trước Nhà vua năm 1992 vẫn còn khắc sâu trong ký ức của nhiều người và được nhắc đến vào những thời điểm xảy ra biến động tương tự. Nó làm cho người Thái tin rằng khi mọi thứ lâm vào hỗn loạn, vẫn có một người có thể mang lại hòa bình và trật tự.
"Ông là vị vua được tất cả người dân yêu mến và kính trọng", Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha nói trên truyền hình sau khi Quốc vương băng hà.
"Triều đại của ông đã kết thúc và sẽ không ai có thể sánh kịp lòng nhân hậu của ông".
Xem thêm: Quốc vương đầy uy quyền của Thái Lan
Đam mê nghệ thuật, thể thao của Quốc vương Thái Lan
Phương Vũ