Một máy bay Nhật bay trên quần đảo Senkaku/Điếu Ngư. Ảnh: AP
"Máy bay quân sự Nhật xâm nhập không phận nơi đang diễn ra cuộc tập trận mà không xin phép", Reuters dẫn tuyên bố của Bộ Quốc phòng Trung Quốc hôm qua cho hay. "Những chiến đấu cơ này có hành vi nguy hiểm, vi phạm nghiêm trọng các điều luật quốc tế, dễ gây hiểu lầm tai hại, thậm chí có thể dẫn đến một vụ tai nạn hàng không".
Bắc Kinh khẳng định máy bay Nhật đi vào Vùng Nhận dạng Phòng không (ADIZ) của nước này dù trước đó đã có thông báo "cấm bay" vì Hải quân Trung Quốc đang tập trận chung với Nga. ADIZ được Bắc Kinh đơn phương áp đặt trên biển Hoa Đông năm ngoái, bao trùm quần đảo Senkaku/Điếu Ngư mà nước này đang tranh chấp với Nhật Bản.
Trong tuyên bố trên, Bắc Kinh yêu cầu Tokyo "tôn trọng quyền hợp pháp của hải quân nước này và của Nga, đồng thời chấm dứt mọi hoạt động do thám hoặc can thiệp, nếu không sẽ phải chịu hậu quả bất ngờ".
Hai chiến đấu cơ SU-27 của Trung Quốc hôm qua bay chỉ cách máy bay trinh sát OP-3C và máy bay YS-11EB của Lực lượng phòng vệ Nhật Bản khoảng 30-50 m trên biển Hoa Đông, nơi có quần đảo tranh chấp giữa hai nước.
Nhật Bản sau đó bày tỏ mối quan ngại tới phía Trung Quốc thông qua các kênh ngoại giao.
"Tiến sát khi đang bay thông thường trên biển là điều không cho phép", Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Itsunori Onodera nói. "Đây là một cuộc chạm trán sát nút trên không". Ông lưu ý thêm rằng các máy bay Trung Quốc mang theo tên lửa.
Máy bay chiến đấu của Nhật Bản từng đối đầu với máy bay Trung Quốc 415 lần trong tài khóa 2013 kết thúc vào tháng 3 vừa qua, tăng 36% so với năm trước. Ở vùng nước gần quần đảo tranh chấp, tàu tuần tra của hai nước cũng thường chơi trò "mèo vờn chuột".
Căng thẳng giữa Trung Quốc và các nước láng giềng gia tăng sau khi Bắc Kinh triển khai giàn khoan dầu trái phép trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam từ đầu tháng. Nhiều quốc gia trong khu vực đồng loạt bày tỏ mối quan ngại và lên án Trung Quốc, tuy nhiên nước này phớt lờ và tiếp tục có những hành động ngang ngược, trái với luật pháp quốc tế.
Vùng nhận dạng phòng không do Trung Quốc (đường nét liền màu đỏ) và vùng tương tự của Nhật Bản (đường nét liền màu xanh). Đồ họa: EIA/CDM
Trần Trang