Tàu USS Lassen của hải quân Mỹ. Ảnh: AP
Báo Navy Times của hải quân Mỹ đưa tin về động thái của tàu Trung Quốc trước khi tàu Mỹ thực hiện tuần tra tự do đi lại, nhằm thách thức tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh với các đảo nhân tạo nước này sử dụng để củng cố yêu sách kiểm soát gần như toàn bộ Biển Đông.
Reuters dẫn lời một quan chức quốc phòng Mỹ cho biết, tàu Lassen đang đến gần đá Subi và Vành Khăn ở quần đảo Trường Sa, nơi Trung Quốc tiến hành hoạt động nạo vét, bồi đắp lớn để biến chúng thành các đảo từ năm 2014. Con tàu có thể ở trong khu vực trong vài giờ.
Quan chức này trước đó cho biết máy bay giám sát P-8A, và có thể cả P-3, có khả năng đồng hành cùng con tàu.
Mỹ sẽ tiến hành thêm các cuộc tuần tra khác vào những tuần tới, và cũng có thể tiến hành quanh các thực thể mà Việt Nam và Philippines xây dựng tại quần đảo Trường Sa. "Đây sẽ là hoạt động thường xuyên, chứ không phải sự kiện chỉ xảy ra một lần", quan chức nói.
Khi được AP đề nghị bình luận về động thái của Mỹ, Zhu Haiquan, phát ngôn viên Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington D.C, nói nước này "tôn trọng" tự do đi lại ở Biển Đông, nhưng cho rằng không nên lấy nó làm cái cớ phô trương sức mạnh. Ông Zhu kêu gọi Mỹ tránh khiêu khích, hành xử "có trách nhiệm" nhằm duy trì hòa bình và ổn định khu vực.
Theo Reuters, Bộ Ngoại giao Trung Quốc sau đó tuyên bố "các nhà chức trách liên quan" đã giám sát, theo sau và cảnh báo Lassen bởi tàu Mỹ đi "trái phép" vào các vùng biển quanh "các bãi đá và đảo" ở quần đảo Trường Sa "mà chưa được Bắc Kinh đồng ý".
Việt Nam nhiều lần khẳng định có chủ quyền không thể tranh cãi với quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa. Mọi hành động xây dựng, mở rộng của nước ngoài trên các đảo đá, bãi ở hai quần đảo này mà không được phép của chính phủ Việt Nam đều phi pháp và vô giá trị.
Trước đó, khi trả lời câu hỏi của VnExpress về kế hoạch điều tàu tuần tra của Mỹ vào phạm vi 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo Trung Quốc bồi đắp trái phép ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình nói rằng: "Các quốc gia trong và ngoài khu vực đều có trách nhiệm đóng góp vào việc duy trì và tăng cường hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không trong khu vực này".
Trọng Giáp