Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thị sát tàu ngầm Kilo mang tên Hà Nội, trong chuyến thăm Nga hồi tháng 5. Ảnh: Chinhphu.vn
Bình luận của ông được đưa ra chỉ ít ngày trước khi Nga bàn giao kỹ thuật tàu ngầm đầu tiên cho Việt Nam, con tàu mang tên Hà Nội, dự kiến vào ngày 7/11 này.
Tờ The Diplomat đăng bài bình luận của Giáo sư Thayer, chuyên gia nghiên cứu Việt Nam làm việc tại Học viện Quốc phòng Australia, cho rằng "cán cân sức mạnh hải quân trên khu vực Biển Đông sẽ bắt đầu có sự thay đổi sau khi Việt Nam tiếp nhận bàn giao từ Nga chiếc tàu ngầm Kilo đầu tiên vào cuối năm nay".
"Hệ thống tàu ngầm của Việt Nam được thiết kế nhằm hoàn thành nhiệm vụ trinh sát, tuần tra chung và tấn công chống trả tàu ngầm cùng các tàu khác", ông Thayer cho biết. "Lực lượng tàu ngầm mới của Việt Nam kết hợp cùng hệ thống chiến đấu cơ Su-30, nâng cao sức mạnh hải quân nước này tại Biển Đông và tăng cường khả năng chống tấn công xâm nhập".
Đối với các nước quanh Biển Đông, hạm đội Nam Hải hiện có 3 tàu ngầm hạt nhân và 21 tàu ngầm loại thường với 4 chiếc Kilo, theo Xinhua. Tuy số lượng tàu ngầm loại thường khá nhiều, nhưng đa phần đã cũ và lạc hậu, chủ yếu dùng cho nhiệm vụ tập huấn. Ngoài ra, nước này còn sở hữu 8 tàu Kilo khác, thuộc biên chế hạm đội Đông Hải. Ở Đông Nam Á, Indonesia cũng đang có kế hoạch phát triển lực lượng tàu ngầm, đã đặt mua 2 chiếc tàu ngầm Kilo của Nga. Hải quân Phillipnes tuy chưa xây dựng lực lượng tàu ngầm, nhưng cũng hy vọng có thể sở hữu chiếc tàu ngầm đầu tiên trước năm 2020.
Các hãng thông tấn của Nga và Trung Quốc bày tỏ quan tâm đến sự kiện Việt Nam sắp nhận tàu ngầm. RIA Novosti với những nguồn tin riêng trong ngành công nghiệp quốc phòng Nga, là một trong những hãng thông tấn đầu tiên đưa tin về sự kiện bàn giao chiếc tàu ngầm đầu tiên trong lô 6 chiếc Kilo 636 mà Nga đóng cho Việt Nam.
Theo hãng tin này, thế hệ tàu ngầm Kilo sắp được chuyển giao được mệnh danh là "lỗ đen của đại dương" bởi tính năng hoạt động cực êm, khó lòng bị phát hiện. Tàu ngầm Kilo 636 có thể bắn trúng mục tiêu ở khoảng cách xa lên đến 290 km, mà không bị phát hiện bởi hệ thống chống tàu ngầm của đối phương.
Thời báo Hoàn Cầu của Trung Quốc có bài bình luận so sánh thế hệ tàu Kilo mới của Việt Nam với hệ thống tàu ngầm Kilo của Trung Quốc.
Các tàu ngầm Kilo 636 Nga đóng cho Việt Nam thuộc thế hệ thứ ba, trọng lượng rẽ nước 3.100 tấn, tốc độ 20 hải lý/giờ, lặn sâu đến 300 m, thủy thủ đoàn gồm 52 người. Tàu được lắp đặt các trang thiết bị công nghệ hiện đại, các tổ hợp vũ khí đa dạng và mạnh mẽ, gồm 6 ống phòng ngư lôi 533 mm, mìn biển và tên lửa tấn công 3M-14E Klub.
Trang quân sự của Hoàn Cầu cho rằng so với 8 chiếc tàu ngầm Kilo cùng loại mà Trung Quốc đã mua trước đó, tàu của Việt Nam được trang bị các phương tiện trinh sát tiên tiến, cho phép phát hiện mục tiêu ở khoảng cách xa hơn 3-4 lần. Lớp vỏ giảm thanh sử dụng kỹ thuật mới nhất, có tính năng ưu việt hơn.
Báo này cũng dẫn lời các chuyên gia quân sự Nga cho biết với việc sở hữu thế hệ tàu ngầm Kilo mới này, sức mạnh của Hải quân Việt Nam có một bước phát triển nhảy vọt.
Cùng chung nhận định trên, Forecast International dẫn lời chuyên gia phân tích quân sự Dan Darling cho rằng Việt Nam với truyền thống phát triển sức mạnh lục quân, nay đang chuyển sự chú ý và đầu tư sang nâng cao lực lượng hải quân. Việc đặt mua từ Nga 6 tàu ngầm Kilo 636, tàu khu trục lớp Gepard với khả năng chống tàu ngầm tối ưu và các chiến đấu cơ tầm xa Su-30MK2 là minh chứng cho điều đó.
Việt Nam đặt mua một đội gồm 6 tàu ngầm do Nga sản xuất vào năm 2009. Hợp đồng, được cho là trị giá 2 tỷ USD, còn có nội dung về việc huấn luyện các thủy thủ tàu ngầm Việt Nam ở Nga. Xưởng Admiralty ở St. Petersburg phụ trách đóng tất cả 6 tàu và dự kiến bàn giao cho Việt Nam trước năm 2016.
Đức Dương