Tổng thống Syria Assad (trái) và Thái tử Ảrập Xêút Abdullah tại Riyadh. |
Quyết định của Tổng thống Bashar al-Assad sẽ công bố trước quốc hội hôm nay là kết quả sau một tuần ông phải chịu một sức ép dữ dội và liên tục. Mở đầu là sự kiện chính phủ thân Syria tại Libăng từ chức và kết thúc bằng việc Thái tử Ảrập Xêút Abdullah trực tiếp yêu cầu ông phải nhanh chóng chấm dứt sự có mặt của quân đội Syria tại Libăng.
Nhưng theo các nhà phân tích, việc bố trí lại quân đội của Tổng thống Assad bằng cách đưa binh sĩ về phía đông Libăng, cho gần với biên giới Syria hơn, sẽ không làm các nhà lãnh đạo Ảrập hài lòng. Tổng thống Mỹ George Bush phản đối quyết định này và gọi đây chỉ là một "biện pháp nửa vời".
Người Libăng biểu tình phải đối Syria. |
Tổng thống Mỹ tuyên bố, ông muốn toàn bộ 15.000 binh sĩ và các điệp viên của Syria phải rời khỏi Libăng vào tháng 5, khi cuộc bầu cử quốc hội tại Libăng được tổ chức. "Đây là điều không thể thương lượng. Đó là thời điểm phải rút quân", ông Bush khẳng định trong một bài trả lời báo chí Mỹ.
Ông chủ Nhà Trắng cho biết, sẽ không có mối đe doạ nào về hành động quân sự đối với Syria. Nhưng các nước Ảrập lo ngại, Mỹ hoặc Liên Hợp Quốc có thể thực thi những biện pháp cứng rắn buộc Syria phải rút quân khỏi Libăng, quốc gia mà Damascus chi phối về mặt chính trị suốt hàng thập kỷ qua. Nhằm tránh sự can thiệp như vậy từ phía Washington, Ảrập Xêút và Ai Cập đi đầu trong việc cùng các nước Ảrập khác thuyết phục Syria phải hành động mạnh hơn, không chỉ là bố trí lại lực lượng mà phải nhanh chóng rút toàn bộ binh sĩ.
Ngoài ra, Syria còn chịu sức ép mạnh mẽ từ phía phe đối lập ở Libăng, lực lượng đã buộc chính phủ thân Damascus ở nước này từ chức hôm thứ hai bằng cuộc biểu tình rầm rộ của 25.000 người. Nhiều người Libăng buộc tội Syria và chính phủ thân Damascus của họ đã dính líu tới vụ ám sát cựu thủ tướng Rafik Hariri tháng trước.
Các binh sĩ Syria tại Libăng. |
Các binh sĩ Syria bắt đầu tiến vào Libăng từ năm 1976 và được Liên đoàn Ảrập coi như lực lượng gìn giữ hoà bình trong cuộc nội chiến Libăng giai đoạn 1975-1990. Khi cuộc chiến kết thúc, các binh sĩ Syria vẫn ở lại và đây là yếu tố quyết định trong việc Damascus nắm vai trò chi phối nền chính trị Libăng.
Kể từ năm 2000, Syria đã một vài lần triển khai lại binh sĩ đồn trú tại Libăng về phía biên giới nước mình. Mỗi lần như vậy họ lại giảm số quân, từ 35.000 xuống còn 15.000 như hiện nay. Lần rút quân về phía đông Libăng gần đây nhất của Syria diễn ra tháng 9 năm ngoái, nhưng các binh sĩ nước này vẫn đồn trú tại vùng núi miền trung Libăng, sát thủ đô Beirut.
Đình Chính (theo AP, BBC)