Người ủng hộ việc tách khỏi Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland biểu tình trước trụ sở đài BBC ở Glasgow, Scotland. Ảnh: Reuters |
Cuộc trưng cầu dân ý sẽ diễn ra vào ngày 18/9 tới, nhằm quyết định việc Scotland tách thành một nước độc lập sau 307 năm gắn kết, hay vẫn thuộc Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland (UK).
Hơn 4 triệu người Scotland cũng như các cư dân nước ngoài và người Anh từ vùng Đảo và Cao nguyên của Scotland tới nội thành Glasgow, đều có quyền bỏ phiếu. Câu hỏi duy nhất là: "Scotland có nên thành một nước độc lập hay không?".
Những người ủng hộ nền độc lập cho rằng đến lúc Scotland cần chọn các lãnh đạo của riêng mình và tự quản lý, không chịu sự kiểm soát của London và các chính trị gia mà họ cho là đã phớt lờ quan điểm, nhu cầu của họ.
Trong khi đó, những người theo phong trào "Không" thì cho rằng Scotland an toàn và thịnh vượng hơn khi là một phần của UK, và việc liên hiệp bị phá vỡ sẽ làm mất sự hợp nhất cũng như lịch sử chung kéo dài ba thế kỷ, khiến tình trạng tài chính và kinh tế trở nên khó khăn.
Hôm qua, ngày cuối tuần cuối cùng của chiến dịch, hàng nghìn người đổ xuống đường phố Edinburgh và Glasgow. Nhiều người biểu tình trước trụ sở đài BBC ở Glasgow vì cho rằng đài này có quan điểm chống lại chiến dịch ly khai.
Những lãnh đạo phe đối lập ở khắp Scotland đang tìm cách thuyết phục các cử tri còn lưỡng lự, khi các cuộc thăm dò cho thấy sự kết quả sát nút giữa hai phe.
Ông Alex Salmond, lãnh đạo đảng Dân tộc Scotland, người đi đầu trong phong trào giành độc lập, tự tin rằng phe "Có", gồm những người muốn tách khỏi UK, sẽ thắng. "Chúng tôi không có mục tiêu thắng lợi bằng một phiếu. Chúng tôi hướng tới việc đạt được một lượng đa số đáng kể nếu chúng tôi có thể", BBC dẫn lời ông Salmond nói.
Còn ông Alistair Darling, cựu bộ trưởng tài chính Anh, đồng thời là lãnh đạo của chiến dịch "Tốt hơn là vẫn cùng nhau", cảnh báo nếu người Scotland bỏ phiếu tách khỏi UK, đây sẽ là một quyết định không thể rút lại, khiến nền kinh tế sụp đổ, u ám. Với lời hứa hẹn của các chính trị gia Anh về việc trao thêm quyền cho Scotland, trong trường hợp họ bỏ phiếu "Không", người dân nước này có thể có quyền lợi lớn nhất từ cả hai phía, Reuters dẫn lời ông Darling nói.
Trong số 4 cuộc thăm dò mới đây, ba cuộc cho thấy những người ủng hộ duy trì sự hợp nhất chiếm phần đông, nhưng chỉ hơn từ 2-8 %. Tuy nhiên, một cuộc thăm dò trên mạng của công ty ICM lại cho thấy những người ủng hộ ly khai đang dẫn trước với 54%, còn những người ủng hộ sự hợp nhất chiếm 46%. Tỷ lệ cử tri đi bầu dự kiến lên tới 80% hoặc cao hơn thế.
Nữ Hoàng Anh Elizabeth II, sau một buổi lễ nhà thờ gần tư dinh Balmoral ở Scotland, nói bà hy vọng người dân nước này sẽ suy nghĩ thật kỹ lưỡng về tương lai. Còn Thủ tướng Anh David Cameron dự kiến hôm nay tới thành phố Aberdeen, Scotland để thuyết phục người dân nước này tiếp tục hợp nhất với UK. Ông sẽ đưa ra viễn cảnh một kinh tế yếu kém hơn nếu dân Scotland muốn ly khai, và nhấn mạnh rằng một cuộc bỏ phiếu giành độc lập sẽ là "vĩnh viễn", New York Times dẫn lời các quan chức am hiểu về bài phát biểu của ông Cameron cho biết.
Làm thế nào để "ly hôn" sau hơn 300 năm hợp nhất? Đây là quá trình phức tạp và có hạn chót. Nếu người Scotland đồng ý, ngày 24/3/2016 sẽ trở thành ngày độc lập của Scotland.
Chính quyền Anh và Scotland đều nhất trí họ sẽ công nhận kết quả của cuộc trưng cầu ý dân và chỉ định những người đàm phán để lên kế hoạch ly khai chi tiết, "nhằm đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho người dân Scotland và phần còn lại của UK". Nhưng hiện bất đồng trong nhiều vấn đề vẫn hiện diện, trong khi chỉ có 18 tháng để soạn lại luật, thiết lập các thỏa thuận quốc tế, xây dựng quan hệ với các tổ chức quốc tế. Trong số những bất đồng, có việc phân chia tài sản, vấn đề tiền tệ, vẽ đường biên giới.
Theo New York Daily News, kết quả của sự kiện này có thể ảnh hưởng đến các thị trường toàn cầu và tác động lên những phong trào ly khai ở Tây Ban Nha và Bỉ.
Video: Biểu tình tại trụ sở BBC ở Glasgow
Trọng Giáp (Video: BBC)