Tàu khu trục Mỹ phóng tên lửa Tomahawk
59 tên lửa hành trình Tomahawk sáng 7/4 được phóng từ tàu khu trục USS Ross và USS Poter ở đông Địa Trung Hải, nhằm vào một số mục tiêu ở căn cứ Shayrat, tỉnh Homs, theo Jeff Davis, phát ngôn viên Lầu Năm Góc. Việc sử dụng tên lửa Tomahawk cho thấy Lầu Năm Góc muốn tấn công Syria từ khoảng cách an toàn, dựa trên loại vũ khí tầm xa chủ lực của hải quân, theo Washington Post.
Bình luận viên Dan Lamothe cho rằng tên lửa Tomahawk là một phần không thể thiếu trong các cuộc chiến Mỹ tham gia, kể từ Chiến tranh Vùng Vịnh năm 1991. Năm 2014, tàu chiến USS Philippine Sea và USS Arleigh Burke Mỹ đã phóng 47 tên lửa Tomahawk tấn công các mục tiêu của nhóm khủng bố Khorasan được cho là có liên hệ với al-Qaeda ở Syria.
Một trong những ưu điểm lớn nhất của Tomahawk là không đòi hỏi tàu chiến Mỹ phải tiếp cận mục tiêu ở khoảng cách nguy hiểm. Chúng có thể phóng đi từ khu trục hạm cách xa mục tiêu tới 1.600 km, khoảng cách đủ an toàn trước tên lửa phòng không và diệt hạm của đối phương.
Quân đội Syria đang vận hành tên lửa phòng không S-200 đời cũ, nhưng được hỗ trợ bởi hệ thống S-300 và S-400 tối tân được Nga triển khai quanh các căn cứ quân sự ở tỉnh Latakia. Các hệ thống phòng không này trang bị radar hiện đại và sở hữu tên lửa đánh chặn bay nhanh hơn hệ thống cũ.
Sức mạnh tên lửa Tomahawk. Đồ họa: Việt Chung
Chris Harmer, chuyên gia quốc phòng tại Viện Nghiên cứu Chiến tranh, cho rằng Mỹ có thể sử dụng tiêm kích tác chiến điện tử EA-18G Growler và nhiều phương tiện khác để gây nhiễu radar Nga trước khi phát động tấn công. Tuy nhiên, khả năng chế áp của EA-18G Growler trước các hệ thống tác chiến điện tử của Nga chưa được kiểm chứng, khiến các khí tài Mỹ có thể hứng chịu rủi ro cao, đặc biệt là trước tên lửa S-400.
Harmer cho rằng Mỹ không cần huy động các vũ khí lớn như tiêm kích hay máy bay ném bom chiến lược để tung đòn trừng phạt vào căn cứ không quân Syria.
"Chúng ta có lợi thế, nhưng không có nghĩa rằng hệ thống phòng không của Nga bất lực. Tomahawk có sức công phá yếu hơn các loại bom trên máy bay có người lái, nhưng hoàn toàn khả thi khi phá hủy các chiến đấu cơ Syria trên đường băng Chiến đấu cơ là mục tiêu mềm nhất trong các loại mục tiêu mềm", ông nói.
Một biến thể Tomahawk có thể mang đạn chùm nổ trên đầu mục tiêu, tạo thành các mảnh đạn văng và gây cháy, giúp tiêu diệt các phương tiện, kho hậu cần và máy bay trên đường băng. Những tên lửa này không gây ra nhiều thiệt hại tới đường băng như bom cỡ lớn thả từ tiêm kích hoặc oanh tạc cơ.
Vị trí căn cứ Shayrat gần Homs. Đồ họa: ABCNews
Việc Mỹ quyết định sử dụng tên lửa hành trình thay vì máy bay ném bom để tấn công Syria một phần có thể vì lý do chính trị. Để ném bom các mục tiêu ở Syria, tiêm kích Mỹ nhiều khả năng phải sử dụng căn cứ Incirlik ở Thổ Nhĩ Kỳ. Một chiến dịch không kích như vậy đòi hỏi phải được Ankara nhất trí, trong khi nước này đang ngày càng thể hiện xu hướng ủng hộ Nga trong cuộc xung đột ở Syria. Mỹ cũng có thể huy động chiến đấu cơ đồn trú ở các nước khác, nhưng việc sử dụng chúng có thể gây rắc rối ngoại giao.
Hải quân Mỹ có thể sử dụng tiêm kích hạm AV-8B Harrier xuất phát từ tàu chiến trên Địa Trung Hải xâm nhập không phận Syria để ném bom, nhưng khả năng những máy bay này bị radar của Syria và Nga, vốn bao trùm một khu vực rộng lớn ở Địa Trung Hải, phát hiện là rất cao. Để tránh những thiệt hại không đáng có về người, việc Mỹ quyết định sử dụng tên lửa hành trình Tomahawk là lựa chọn hợp lý nhất, Lamothe nhấn mạnh.
Duy Sơn